5. Автотранспорт корхоналарида ходимлар ва мехнат унумдорлиги Таянч атама ва иборалар

 
5.1 -расм. Меҳнат салоҳиятини (Мс) ифодаловчи кўрсаткичлар тизими 
Кўрсаткичлар
Меҳнат салоҳияти 
ҳолатини ифодаловчи 
кўрсаткичлар
Меҳнат салоҳияти билан 
таъминланганликни 
ифодаловчи
 
кўрсаткичлар 
Меҳнат салоҳияти 
самарадорлигини 
ифодаловчи кўрсаткичлар 
 
Ушбу гуруҳга Мс. 
қандай ҳолатда 
эканлигини , унинг 
умумий миқдори, 
таркиби каби 
ҳолатларни ифодаловчи 
кўрсаткичлар киради 
Ушбу гуруҳга Мс. билан 
корхонанинг штат 
жадвали, асосий ва 
айланма маблағлари 
қайси даражада 
таъминланганлигини, 
меҳнатнинг сиғими 
кабиларни ифодаловчи 
кўрсаткичлар киради 
Ушбу гуруҳ 
кўрсаткичларга Мс. 
қандай самара 
бераётганлигини ифода 
этувчи, унинг 
фойдалилиги, 
даромадлилигини 
аниқловчи кўрсаткичлар 
киради 

---

 
УМХ Омх 
Мс.т = ---------х100 Мс.т = -------- 
Мс Мс 
Булардан ташқари, умумий меҳнат салоҳиятида бошқарув ходимлари 
улуши, муҳандис-техник ходимлар улуши каби кўрсаткичларни ҳам аниқлаш 
мумкин. 
Мсi 
Мс.т = ------ 
Мс 
бунда: 
Мсi- меҳнат салоҳиятининг алоҳида гуруҳлари. 
Меҳнат салоҳияти айланувчанлигини таҳлил қилиш ҳам ҳозирги 
даврда катта аҳамиятга эга. ушбу кўрсаткични аниқлаш учун барча ишга 
қабул қилинган ходимларга (Мс.к) ишдан бўшатилган ходимларни (Мс.б) 
қўшиб, умумий меҳнат салоҳияти сонига бўламиз. 
Мс.ай = (Мс.к+Мс.б) / Мс. 
Ушбу кўрсаткични алоҳида ишга қабул қилинган ва ишдан 
бўшатилган ходимлар бўйича ҳам аниқлаш мумкин: 
Мс.айк = Мс.к / Мс ; Мс.ай.б = Мс.б / Мс
 
Меҳнат салоҳиятининг кўнимсизлиги умумий меҳнат салоҳиятида 
ишдан бўшатилган ходимларнинг улушини ифодалайди. Уларнинг таркибига 
ўз аризаси билан бўшаганлар ҳам киради. Ушбу кўрсаткични аниқлаш учун 
қуйидаги формуладан фойдаланиш мумкин: 
Мс.қўн = Мс.бўшат / Мс. 
Меҳнат салоҳиятининг турғунлиги ҳам унинг ҳолатини ифодаловчи 
муҳим кўрсаткичлардан биридир. Буни шу корхонада (фирмада, компанияда) 
уч йилдан ортиқ ишлаган ходимлар сонини ((Мс3й) меҳнат салоҳиятининг 
умумий миқорига бўлиш йўли билан аниқлаш мумкин: