5-aмaлий мaшғулoт. Инсoн вa тaбиий лaндшaфтлaр ишнинг мaқсaди

Ўтлоқ-яйлов ландшафтлари
пичан (хашак) ўриш ва ўтлоқда 
пода боқиш билан тавсифланади (3-расм). Боғ ва ўтлоқ-яйлов 
ландшафтлари 
агробиоценозларининг 
хусусиятлари 
табиий 
биоценозларга жуда яқин бўлади.
1-расм. Дала ландшафти: пахта даласи 

---

Қуруқликдаги 
табиий 
ландшафтларнинг, 
яъни 
ер 
майдонларининг тахминан 15 фоизини 
агромаданий ландшафтлар 
эгаллаган. Хусусан, табиий ўтлоқлар, дашт ва ўрмонлар йўқ қилиниб 
(кесилиб), чўллар ва чала чўллар суғорилиб, кўллар ва ботқоқликлар 
қуритилиб, тоғ ёнбағрлари зинапоядек супасимон жойларга 
айлантирилиб, қишлоқ хўжалиги ландшафтлари яратилмоқда. 
Бундай ландшафтларни вужудга келтиришда энг аввало релъеф 
текисланади: паст-баланд жойлар тўғирланади, чуқурлик ва жарлар 
кўмилиб тўлдирилади, далаларни сувдан сақлаш (тўсиш) учун 
2-расм. Боғ ландшафти: токзор 
3-расм. Ўтлоқ-яйлов ландшафти:
ўтлоқда пода боқиш

---

дамбалар (кўтармалар) қурилади ва ҳ.к. Агромаданий ландшафтли 
ҳудудларда сув омборлари, каналлар, ариқлар ва зовурлар ёқаларида 
– пастқам ерларда ирригацон-техник ландшафтлар пайдо бўлади; 

техноген ландшафт 
– тузилмаси одамнинг қудратли техника 
воситаларидан фойдаланиши билан боғлиқ бўлган техноген (саноат, 
техник-хўжалик) фаолияти билан шартланган ҳудуд (масалан, 
минерал ресурслар қазиб чиқариш ва қайта ишлаш жойлари, 
гидротехника иншоотлари (4-расм) ва ҳ.к.). Йирик саноат 
мажмуаларининг муҳитга таъсир кўрсатиши туфайли вужудга 
келадиган индустриал ландшафт ҳам шу турга мансубдир;

шаҳар ландшафти 
– тузилмасида шаҳарнинг ривожланиши 
билан боғлиқ бўлган жараёнлар етакчи ўрин тутадиган аҳоли яшаш 
жойлари, бинолар, кўчалар, йўллар, истироҳат боғлари ва шу 
кабилар қурилган майдон ёки жой (5-расм). Урбанизация жараёни