5 –“A” Informatika

Klaviatura ustiga harf, son va boshqa belgilar yozilgan. Uning yordamida kompyuterga turli ma'lumot va buyruqlar kiritiladi.
Sistema bloki hlmoya g’ilofiga o’ralgan elektron sxemalar va qurilmalardan iborat. Elektron sxemalar yaxlit asosga yig’ilgan bo’lib, asosiy plata deyiladi
Kompyuterning eng asosiy xususiyatini asosiy platada joylashgan protsessor deb ataluvchi qurulma
Kompyuter qanday ishga tushiriladi?
Odatda kompyuterni ishga tushirish quyidagi ketma-ketlikda amalga oshiriladi:

• 
  kompyuter elektr manbayiga ulanadi;
  
• 
  kompyuterning sistema blokidagi «Power» (0 rasmli) tugmachasi bosiladi;
  
• 
  monitor alohida ishga tushiriladigan bo’lsa, uning rasmli tugmachasi bosiladi.
  

Buning uchun asosan magnit disklar va kompakt disklar ishlatiladi. Magnit disklar-ning qattiq va egiluvchan turlari bor.
Qattiq disklar vinchester deb atalib, odat-da u sistema blokida joylashtiriladi. Egiluv-chan disklar disket deb atalib, asosan bir kompyuterdan boshqasiga ma'lumotlarni ko’chirish uchun ishlatiladi. Disketlarga ma'lumot yozish va undagi ma'lumotni o’qish diskyuritgich (diskovod) qurilmasi yordamida amalga oshiriladi.
Kompyuterda tayyorlangan rasmlar va matnlar (hikoya, referat va boshqalar)ni «printer» deb ataluvchi qurilma yordamida qog’ozga chop etish mumkin
Uyga vazifa: Rasmlar muhokamasi.
5 –“A” “B” “______”__________ 201__ yil Informatika
Mavzu:Kompyuterni boshqarish dasturi.
Darsning maqsadi.
a) Ta’limiy: O’quvchilarni Kompyuterni boshqarish tizimi bilan tanishtirish.
b) Tarbiyaviy: O’quvchilarni vatanparvarlik ruhida tarbiyalash
c) Rivojlantiruvchi: Mavziga doir amaliy mashqlar bajarish
Dars turi: Dasrlik bilan ishlash
Metodlari: Ma’ruza
Dars jihozi: 5–sinf Informatika darsligi plakat, texnika vositalari, kompyuter sinfi
Dars tafsilotlari
Tashkiliy qism (3-minut): O’quvchilar bilan salomlashiladi, o’quvchilarning davomati aniqlanadi. Sinf xonaning darsga tayyorligi tekshiriladi.
Uyga vazifani tekshirish
Yangi bilimni o’zlashtirish
Kompyuter qanday ishga tushiriladi?
Odatda kompyuterni ishga tushirish quyidagi ketma-ketlikda amalga oshiriladi:

• 
  kompyuter elektr manbayiga ulanadi;
  
• 
  kompyuterning sistema blokidagi «Power» (0 rasmli) tugmachasi bosiladi;
  
• 
  monitor alohida ishga tushiriladigan bo’lsa, uning rasmli tugmachasi bosiladi.
  

Esda tuting! Kompyuterlarni ishga tushira-yotganingizda elektr tokidan nihoyatda ehtiyot bo’ling.
Kompyuter ishlashi uchun faqat elektr tokining o’zi yetarli emas. U inson tomonidan beriladigan buyruqlar asosida ishlaydi. Ma'lum bir vazifani bajarish uchun kompyuterga beriladigan buyruqlarning tartibli ketma-ketligi, odatda dastur deb ataladi. Ular kompyuterning tashqi xotirasida saqlanadi.
Kompyuterning qurilmalari qattiq qism (Hardware) deb, dasturlar yumshoq qism (Software) deb ataladi. jDasturlar yumshoq qism deb atalishining asosiy sababi shundaki, ularni osongina o’chirish yoki boshqasiga almashtirish imkoniyati bor.
Kompyuterdan samarali foydalana olishimiz uning faqat texnik imkoniyatlarigagina emas, balki ko’proq undagi dasturlarga ham bog’liq bo’ladi. Chunki, kompyuterdagi dasturlargina kerakli qurilmalarni ishga tushiradi va bizga matn yozish, rasm chizish, musiqa eshitish, kino ko’rish kabi imkoniyatlarni beradi.
Kompyuterlar uchun hilma-xil dasturlar ishlab chiqarilgan. Ular ichida eng asosiy dastur operatsion sistema hisoblanadi.) Kompyuter ishga tushirilganda awalo operatsion sistema ishga tushadi.U kompyuter qurilmalari va dasturlarning mutanosib ishlashini ta'minlab, kompyuterda ishlashimizni osonlashtiradi. Operatsionsistemalar juda ko’p bo’lib, WINDOWS 98, WINDOWS XP, LINUX,