4–semestr laboratoriya №1 Mavzu: Kompazitsiyon bog’lovchi moddaning qotish mudatini aniqlash

LABORATORIYA №4 
Mavzu: Fibrobeton qorishmasining qulay joylashuvchanligini (xarakatchanligni) 
aniqlash 
4 - Ish: Beton qorishmasining harakatlanuvchanligini aniqlash 
Umumiy tushuncha.
 
Beton qorishmasining harakatlanuvchanligi deganda, 
beton qorishmaning betonlanadigan buyum qolipini yaxshi to‘ldirishi, og‘irlik kuchi 
yoki tashqi mexanik kuchlar ta’sirida qolipda zichlashish xususiyati tushuniladi. 
Asbob va uskunalar. 
Beton qorishmasidan namuna, kesik konus, beton 
qorishmani zichlash uchun diametri 16 mm, uzunligi 600-700 mm li po‘lat sterjen, 
700 mm li po‘lat chizg‘ich. 
Ishlash tartibi.
YOg‘och taxtani tekis qilib qoplangan po‘lat tunikaga yoki 
beton polga kesik konus o‘rnatiladi va uning ichki yuzasi suv bilan namlanadi. Ikki 
oyoq bilan bosib turilgan kesik konus asbobga bir xil balandlikda uch qatlam qilib 
sinash uchun olingan beton qorishma joylanadi. Har qaysi qatlam po‘lat sterjen bilan 
25 marta zichlanadi. Keyin kesik konus ustidagi ortiqcha qorishma uning qirralari 
bo‘ylab sidirib tashlanadi va yuzasi kurakcha bilan tekislanadi. Qolipni bandidan 
ushlab tik holatda ko‘tariladi va u kesik konus shaklini olgan beton qorishma yoniga 
o‘rnatiladi. Kesik konus beton qorishmadan chiqazib olingandan keyin u cho‘kishi 
yoki yoyilishi mumkin.

---

7 
 
 
 
2-rasm. Standart konus bo‘yicha betonning harakatlanuvchanligini aniqlash. 
 
Beton qorishmani qolip balandligiga nisbatan qancha mm cho‘kkanligini 
bilish uchun qolipni ustki qirrasiga chizg‘ich qo‘yiladi va uning harakatlanuvchanligi 
aniqladi. Har qaysi beton qorishmasining quyuqlik darajasi ikki marta yuqoridagi 
usul bilan aniqlanadi. Olingan natijalar farqi 2 sm dan kam bo‘lsa u holda o‘rta 
arifmetik qiymat xulosa qilib olinadi va 2-jadvalga yoziladi. 
Beton qorishmaning harakatlanuvchanlik va bikrlik ko‘rsatmalari. 
№ 
Konstruksiyaning turi 
Konus cho‘kishi, 
sm 
Bikrlik, sek. 
1 
2