40-модда. Юридик шахсларнинг турлари [СПиТ

70. Тадбиркорлик фаолияти эркинлигининг конституциявий кафолатлари деганда нимани тушунасиз? Мисоллар билан тушунтиринг
18-модда. Тадбиркорлик фаолияти эркинлигининг конституциявий кафолатлари
Давлат иқтисодий фаолият, тадбиркорлик эркинлигини, барча мулк шаклларининг тенг ҳуқуқлилиги ва ҳуқуқий жиҳатдан баб-баравар муҳофаза этилишини кафолатлайди.
Хусусий мулк бошқа мулк шакллари қатори дахлсиздир ва давлат томонидан ҳимоя қилинади.
Тадбиркорлик субъекти мулк ҳуқуқи асосида ўзига тегишли бўлган мол-мулкка ўз хоҳишига кўра эгалик қилади, ундан фойдаланади ва уни тасарруф этади.
Тадбиркорлик субъектларининг ўз ҳуқуқ ва эркинликларини суд орқали ҳимоя қилиши, давлат органларининг, фуқаролар ўзини ўзи бошқариш органларининг, бошқа ташкилотларнинг қонунга хилоф қарорлари, улар мансабдор шахсларининг қонунга хилоф ҳаракатлари (ҳаракатсизлиги) устидан судга шикоят қилиш ҳуқуқи кафолатланади.
71. Тадбиркорлик субъектлари фаолиятини давлат томонидан назорат қандай принциплар асосида амалга оширилади?
Tadbirkorlik subyektlari faoliyati ustidan davlat nazorati deganda, tijorat va notijorat tashkilotlar tomonidan tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirishda normativ-huquqiy hujjatlar talabiga rioya qilinishi ustidan tekshirish va kuzatish tizimi tushuniladi.
Tadbirkorlik subyektlari faoliyati ustidan davlat nazoratini davlat organlari, shu jumladan prokuratura organlari o‘z vakolatlari doirasida amalga oshiradilar.
Tadbirkorlik subyektlari faoliyatini davlat tomonidan nazorat qilishning asosiy prinsiplari quyidagilardan iborat:
a) nazorat qiluvchi organlar faoliyatida qonuniylik, xolislik va oshkoralik, ya’ni boshqa shaxslarning xohishi va istaklaridan, ularning subyektiv irodalaridan qat’i nazar, tekshirishlar nazorat qiluvchi organlar xodimlari tomonidan suiste’molliklarsiz tadbirkorlik subyektlari faoliyatida tekshirishlar o‘tkazishni tartibga soluvchi qonun normalari asosida amalga oshirishlari lozimligi;
b) yuridik va jismoniy shaxslarning huquqlari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish.

O‘zbekiston Respublikasi Birinchi Prezidenti I.A.Karimov ta’kidlaganidek, “Tadbirkorlik subyektlari va xususiy mulk egalari uchun huquq va kafolatlarni qonuniy himoya qilish normalarini kuchaytirish darkor. Bu borada xususiy mulkdorlarning qonuniy huquq va manfaatlarini himoya qilishda sud organlari rolini oshirish, davlat, huquqni muhofaza qilish va nazorat qiluvchi organlar mansabdor shaxslarining tadbirkorlik subyektlarining xo‘jalik va moliyaviy faoliyatiga noqonuniy aralashuvi uchun javobgarligini kuchaytirish birinchi darajali ahamiyatga ega bo‘lishi lozim”.

v) tadbirkorlik subyekti huquqlarining ustuvorligi, unga muvofiq qonun hujjatlarida tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirish bilan bog‘liq holda yuzaga keladigan barcha bartaraf etib bo‘lmaydigan ziddiyatlar va noaniqliklar tadbirkorlik subyektining foydasiga talqin etiladi;
g) tadbirkorlik subyektlari faoliyatiga aralashmaslik.

Tadbirkorlik subyektlari faoliyatiga aralashmaslik deganda nazorat qiluvchi organlarning mansabdor shaxslari tadbirkorlik subyektlarining qonun hujjatlariga muvofiq amalga oshiriladigan faoliyatiga aralashishga haqli emasligi tushuniladi.

72.Нодавлат ташкилотларнинг тадбиркорлик субъектларини ҳимоя қилишдаги аҳамиятини тушунтиринг.
73. Тадбиркорлик субъектлари фаолиятида текширишларни қисқартириш ва уларга енгилликлар бериш соҳасида қандай ҳуқуқий ислоҳотлар амалга оширилмоқда ?