|
4-mavzu: UOTMda sinf rahbari faoliyati. Oqituvchining
ma`naviy-ma`rifiy ishlarni tashkil etishi. Sinfdan tashqari tadbirlarni
tashkil etish yo`llari
Reja:
UOTMda sinf rahbari faoliyati
Sinf rahbarlari hujjatlarni rasmiylashtirish uchun zarur shakllar
3. Sinfdan tashqari tarbiyaviy ishlarni tashkil qilish
O‘quvchilarga har tomonlama tarbiya berishning negizida sinf rahbarining olib boradigan tarbiyaviy ishlari markaziy o‘rinni egallaydi.
Sinfda tarbiyaviy ishlarni yo‘lga qo‘yuvchi, o‘quvchilarning asosiy tarbiyachisi va murabbiysi sinf rahbaridir. Unga bolalar hayotini yo‘lga qo‘yish, jamoani uyushtirish va tarbiyalash mas’uliyati, sinfdagi o‘quv-tarbiyaviy ishlariga javobgarlik yuklanadi.U tarbiyachi sifatida o‘quvchilarni barkamol shaxs bo‘lib kamol topishi to‘g‘risida, ularda aqliy teranlik, jismoniy baquvvatlilik, ruhiy tetiklikni tarkib toptirish, ilmga e’tiqod, bilimdonlik hislatlarini tarbiyalash to‘g‘risida va sinfda tartib intizomni mustahkamlash borasida g‘amxo‘rlik qiladi. Sinf rahbari bu ishlarning barchasini kuzatuvchi sifatida emas, balki rasmiy, ma’sul shaxs sifatida bajaradi, chunki u maktab pedagogik jamoasi oldida o‘ziga topshirilgan sinfda g‘oyaviy-siyosiy, ma’naviy – ahloqiy ishlarning ahvoli uchun, tarbiyaviy ishlarning mazmuni va yo‘lga qo‘yilishi uchun javobgardir.
Sinf rahbarining asosiy vazifasi o‘quvchilarga tarbiya berish va ularni do‘stona jamoa qilib jipslashtirishdan iboratdir. Albatta, o‘z sinfidagi o‘quv ishlari, o‘quvchilar bilim, darajasini oshirish masalalari ham uning e’tiborini jalb etadi, ammo bu masalalarni hal etishga u avvalo tarbiyachi sifatida yondoshadi.
U eng avvalo tarbiya berish vositalari orqli (o‘quvchilarda o‘quv vazifasiga nisbatan ongli va ma’suliyat bilan munosabatda bo‘lishni tarbiyalash, u darslarda o‘quvchilarning o‘zaro yordamni yo‘lga qo‘yish, ularni maktab kun tartibiga rioya qilishga o‘rgatish va shu kabilar) ta’lim berish sifatini oshirishda shu sinfda dars beradigan barcha o‘qituvchilarga yordam beradi.
Har bir sinfda muayyan o‘quvchilar jamoasi ish olib boradiki, u jamoa o‘quvchilarga qo‘yiladigan yagona talabga amal qilish, ular bilan individual ish olib borishni amalga oshirish kerak. Odatda, bu jamoaning tashkilotchis va etakchisi sinf rahbari bo‘ladi. U sinfida dars beradigan o‘qituvchilar olib boradigan o‘quv-tarbiya ishlarining xususiyatlarini o‘rganadi, ularning o‘quvchilarga qo‘yadigan talablari hamda o‘quvchilar bilan o‘zaro aloqalarini o‘rganadi, ayrim o‘quvchilar xulq-atvori haqida, ularga ta’sir ko‘rsatish metodlari haqida o‘qituvchilar bilan o‘zaro fikr almashib turadi. Uning muhim vazifasi o‘qituvchilarning tarbiyaviy ish faoliyatlarini birlashtirib, yo‘naltirib borishdan iborat.
Sinf rahbari maktab pedagogik jamoasi va pedagogik kengashining a’zosidir. U barcha tashkilotchilik va tarbiyaviy ishlarni faqat yolg‘iz o‘zi emas, balki maktab direktori va uning o‘rinbosarlari rahbarligida, o‘z sinfida dars beradigan boshqa o‘qituvchilar bilan mustahkam hamkorlikda olib boradi va quyidagilarga o‘z e’tiborini qaratadi.
Sinf rahbarining asosiy vazifalari sirasiga har tomonlama barkamol shaxsni tarbiyalash, o‘quvchilarni o‘qishda, mehnatga ongli munosabatda bo‘lish ruhida tarbiyalash;
maktabda, sinfda o‘quvchilarni ahild jamoaga birlashtirish va tashabbbuskor o‘quvchilarni tarbiyalash maqsadida o‘quvchilarning talab va qiziqishlari, ularning sinfdagi va oiladagi o‘zaro munosabatlarini chuqur va har tomonlama o‘rganish;
o‘quvchilarni o‘zbek va boshqa xalqalarning madaniy, tarixiy, milliy va xududiy an’analarini hisobga olib, xalq pedagogikasi asosida tarbiyalash;
o‘quvchilar o‘rtasida kasbga yo‘naltirish ishlarini olib boradi, har bir o‘quvchining qobiliyati va qiziqishlarini diagnostik usulda aniqlash;
o‘quvchilar dunyoqarashini fan-texnika yutuqlari, milliy madaniyat asosi bo‘lgan musiqa va raqs, kino, teatr, adabiyot, xalq xunarmandchiligi kabi vositalar orqali kengaytirish;
o‘quvchilarning o‘zlashtirmaslik sabablarini aniqlash va buni bartaraf etish;
o‘quvchilarning oilasi, turar joylari va turmush sharoitlari bilan tanishish;
ota-onalar bilan muntazam aloqada bo‘lish;
o‘quvchilar o‘zlashtirishini yuqori darajaga ko‘tarish, intizomni mustahakamlash, ular tomonidan maktab Nizomi va ichki tartib qoidalariga rioya qilish bo‘yicha sinf majlislarini o‘tkazish;
o‘quvchilarning badiiy-havaskorlik, sport, hunarmandchilik, milliy merosga oid to‘garaklarga faol qatnashishlarini ta’minlash kabilar kiradi.
Sinf rahbari o‘z faoliyatini boshlar ekan, «Sinfdan va maktabdan tashqari tarbiyaviy ishlar Konsepsiyasi» (1999 y), «O‘quvchilarni tarbiyalashda oila, mahalla, maktab hamkorligi Konsepsiyasi» (1999 y) talablariga muvofiq sinfda ta’lim-tarbiya ishlarini tashkil etadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
