4-mavzu nuklein kislotalar hujayra hayotida alohida ahamiyatga molik bo‘lgan komponentdir



Download 0,51 Mb.
bet6/8
Sana05.04.2022
Hajmi0,51 Mb.
#530385
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
4-МАВЗУ lotin

PURINLAR BIOSINTEZI

Hayvonlar organizmida purin halqasi va uning hosilalari sintezlanishi
mumkinligi ko‘pdan beri ma’lum bo‘lsa ham nishonlangan atomlar usuli
qo‘llanilmaguncha, uning manbalari va mexanizmini aniqlash mumkin emas edi.
Shonxaymer N
15 bilan nishonlangan birikmalardan foydalanib, arginin ham,
siydikchil ham, uratsil yoki timin azoti ham purin halqasiga kirmasligini
aniqladi. Qushlar va odamlarda purin almashinuvining oxirgi mahsuloti siydik
kislota, boshqa sutemizuvchi hayvonlarda esa allantoindir. Binobarin, purin
halqasi sistemasining kelib chiqishini aniqlash uchun qushlar (kaptarlar) va
hayvonlarga urat kislota yoki allantoinga o‘tishi mumkin bo‘lgan N va
S
14 bilan nishonlangan birikmalar kiritilib, hosil bo‘lgan purin skeletida
nishon qaysi atomlarda ekanligi tekshirilgan. SHu yo‘l bilan o‘tkazilgan bir
qator nozik tajribalarda purin yadrosining har bir atomi qanday birikmadan
kelib chiqishi to‘la aniqlangan. Quyida purin yadrosining tuzilishiga oid sxemada
qaysi birikmalar iste’mol qilinishi keltirilgan:


Sxemada ko‘rsatilganidek, glitsinning uglerod va azot atomlari bevosita
purin halqasiga bitta birlik shaklida kiradi. Qolgan har qaysi azot va uglerod
atomi sxemada keltirilgan alohida manbadan kelib chiqadi. Purin birikmalar

sintezi avval gipoksantinga olib keladi. Gipoksantinning keyingi oksidlanish
reaksiyasi urat kislota tarkibidagi purin asoslari tekshirilganda ham xuddi
urat kisloga skeletidagi kabi nishonlangan atomlar joylanishi topilgan. Bu
polinukleotid molekulasidagi purin hosilalari ham bir xil biosintetik yo‘l
bilan hosil bo‘lganini ko‘rsatadi.
Sxemada ko‘rsatilganidek, purin halqasi sintezida asosiy o‘rinni inozinat
kislota egallaydi. Demak, purin ayrim azot asosi shaklida hosil bo‘lmay,
boshlang‘ich bosqichdayoq riboza hamda fosfat kislota bilan birikkan holda va
biosintez yakunida ribotid shaklida paydobo‘ladi. Inozinat kislota polinukleotid molekulalariga kiradigan purin hosilalarini hosil qiladi yoki urat
kislotaga aylanib, tashqariga chiqariladi. Ammo inozinat kislotadan nuklein
kislota purinining kelib chiqishi yo‘li aniq ma’lum emas. Barcha purin asoslari
orasida adenin asosiy o‘rinda tursa kerak. Adeninning azoti nuklein kislotaga
(ko‘p miqdorda RNK ga, kamroq DNK ga) kiradigan adenin (va guanin)
molekulasida uchraydi. Tez o‘sayotgan to‘qimalarda DNK ga kiruvchi adenin azoti
miqdori ortadi.

Download 0,51 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish