4-mavzu. Moddiy aktivlarni hisobga oluvchi xalqaro standartlar

Qayta tasniflash.
Ob'ektni investitsiya mulki toifasiga o'tkazish yoki ushbu toifadagi ob'ektni chiqarib tashlash faqat ob'ektdan foydalanish tabiati o'zgarganda amalga oshiriladi, ya'ni:
* egasi mulkni egallashni boshlaydi:
Investitsiya mulki "mulk egasi tomonidan egallab olingan" toifasiga kiritiladi (asosiy vositalar tarkibida);
* amalga oshirish uchun qayta qurishning boshlanishi:
Investitsiya mulki zaxiralar toifasiga qayta tasniflanadi;
* mulk egasini mulkni egallash davri tugaydi:
egalik qiladigan mulk (asosiy vositalar tarkibida) investitsiya mulki sifatida qayta tasniflanadi;
* ob'ekt operatsion ijara shartnomasi bo'yicha uchinchi shaxsga ijaraga berilsa:
Zaxiralar, asosiy vositalar investitsiya mulkiga qayta tasniflanadi.
Misol. Davr oxirida kompaniyaning moliyaviy ahvoliga oid hisobotda ijaraga olingan va investitsiya mulki sifatida hisobga olingan bino mavjud. Ayni paytda binoning adolatli qiymati uning balans qiymatiga teng – 10 million binoning o'z ehtiyojlari uchun foydalanishni boshlashga qaror qilindi.
Qayta tasniflash uchun kompaniya:
Dt asosiy vositalar 10 000 000 Kt investitsiya mulk 10 000 000
Investitsiya mulkini tan olishni to'xtatish
Ob'ekt investitsiya mulki sifatida tan jlishdan to'xtaydi:
- investitsiya mulki chiqib ketish vaqti (sotish, moliyaviy ijara shartnomasini tuzish);
- agar undan foydalanish uchun iqtisodiy foyda kutilmasa.
Vazifa. Investitsiyaviy mulk.
Kompaniya yangi restoran binosi qurilishini davom ettirmoqda. 31.12.2018 yil holatiga - qurilish tugash sanasi-quyidagi xarajatlar kelib tushdi, dollarda.:
- to'g'ridan-to'g'ri qurilish xarajatlari-45 million.
- qurilish uchun umumiy xarajatlar-8 million.
Qurilishni moliyalashtirish uchun bank krediti jalb qilindi. Qurilish davrida hisoblangan foizlar 0,2 million dollarni tashkil etadi. Qurilish davrida kompaniya ushbu ob'ektning adolatli qiymatini ishonchli baholash imkoniga ega emas edi. Qurilish tugagandan so'ng (31.12.2018) restoranning adolatli qiymati 59 million dollarga baholandi.Yanvar 2019 yilda kompaniya 0,3 million AQSh dollarini tashkil etdi restoran, ijaraga berish bo'yicha shartnoma tuzish bilan bog'liq xarajatlar. 01.01.2019, restoran operatsion ijaraga berildi. 2019 oxirida restoranning adolatli qiymati 62 million dollarga baholandi.

1^ M.Bonham and others.Generally accepted Accounting practice under IFRS. Ernst & Young LLP, United States, 2010.- part 2. p.1036-1037.

2^ M.Bonham and others.Generally accepted Accounting practice under IFRS. Ernst & Young LLP, United States, 2010.- part 2. p.1040-1042.