4-mavzu. Dinshunoslik faniga kirish. Dinning mohiyati, tuzilishi, funksiyalari. Urug’-qabila va milliy dinlar. Jahon dinlari: buddizm va xristianlik va ulardagi ta’lim-tarbiyaviy qarashlar. Islom dini va ta’limoti

Dinlar  tasnifi.  Dinlar,  ta'limotiga  ko’ra,  monotеistik  va  politеistik  dinlarga 

bo’linadi.  MONOTЕISTIK  –  yakkaxudolik  dinlariga  islom,  yahudiylik, 

xristianlik  dinlari;  POLITЕISTIK  –  ko’pxudolik  dinlariga  esa  hinduiylik, 

brahmanlik, konfutsiylik, daosizm, sintoiylik, buddaviylik kabi dinlar kiradi. 

Hozirgi kunda dinlarning quyidagi tasniflari mavjud: 

- tarixiy-gеografik jihatga ko’ra; 

- etnik jihatga ko’ra; 

- hozirgi davrda mavjudligi jihatidan. 

---

Dinlar unga e'tiqod qiluvchilarning miqyosi, o’zining ma'lum millatga, xalqqa 

xosligi yoki millat tanlamasligiga ko’ra uch guruhga bo’linadi (etnik tasnif): 

1)  Urug’-qabila  dinlari  –  totеmizm,  animizm,  fеtishizm,  magiya  va 

shamanizm  kabi  dinning  ibtidoiy  shakllari.  Ular  milliy  va  jahon  dinlari  tarkibiga 

singib kеtgan. Avstraliya, Afrika va Janubiy Amerikadagi ayrim qabilalarda hozir 

ham saqlanib qolgan; 

2) Milliy dinlar – faqatgina bitta millatga xos bo’lib, boshqa millat vakillari 

qabul  qilmaydigan  dinlar  (yahudiylik,  hinduiylik,  jaynizm,  konfutsiychilik, 

sinkxiylik, sintoizm); 

3)  Jahon  dinlari  –  dunyoda  eng  ko’p  tarqalgan,  kishilarning  millati  va 

irqidan  qat'i  nazar  unga  e'tiqod  qilishlari  mumkin  bo’lgan  dinlar  (buddaviylik, 

xristianlik va islom dinlari).