4 лаборатория иши гомоген кимёвий реакторларни моделлаштириш

№4 ЛАБОРАТОРИЯ ИШИ

Гомоген кимёвий реакторларни моделлаштириш
Ишнинг мақсади:

1. 
   Кимёвий реакторнинг математик моделини тузиш.
   

2. Жараённинг асосий параметрларини дифференциал тенгламалар тизими ва ҳисоб-китоб дастурини амалга ошириш алгоритмини ишлаб чиқиш.
3. Реакторнинг чиқиш қисмидаги таъсир этувчи моддалар концент-рацияси ва ҳароратлар кесимининг ўзгаришини ҳислб-китоб қилиш.
4. Реакциялар маҳсулотларнинг чиқишига вақт алоқасини таъсир этишини тадқиқ қилиш.
5. Идеал сиқиб чиқариш ва идеал аралаштириш реакторларида кимёвий реакцияларнинг кечишини таққослаш.
ИДЕАЛ АРАЛАШТИРИШ ГОМОГЕН РЕАКТОРИДА КЕЧАДИГАН КИМЁВИЙ ЖАРАЁННИ ТАДҚИҚ ҚИЛИШ НАМУНАСИ

н-октана в и-октан и в продукт крекинг кимёвий реакциясида идеал аралаштиришни реакторда давом этирилиши:

бунда =-7,03 Дж/моль при (700 К)- экзотермик реакция
= +85,89 Дж/моль – эндотермик реакция
.
(1.2) тенгламани эътиборга олган ҳолда (1.1) тақдим этилган реакцияли жараёнининг математик модели қуйидаги моддий ва иссиқлик баланслар тенгламаси тизими кўринишида ёзилиши мумкин:
;
; (1.17)
, ;
;

бошланғич шарти: t = 0 C_А (0) = C_А,0, C_B(0) = C_C(0) = C_D(0) =0 - бўлса, бунда Р - реактордаги босим, Мпа;
R´- барқарор газсимон универсал, R´=0,00845 .
Чунки (Q_i) реакциянинг иссиқлик эффекти тескари белгили i-чи реакциянинг ( ) энтальпия катталигига тенгдир.
,
бунда Q₁ = 7,03 Дж/моль, Q₂ = -85,89 Дж/моль.
(1.17) дифференциал тенгламалар тизимини амалга ошириш учун Эйлер методидан фойдаланилган.
Идеал аралаштириш ва идеал сиқиб чиқариш реакторларини дастурини ҳисоб-китоб намунаси Е иловасида келтирилган. Дастурлар реакторлардан чиқиш қисмида концентрациянинг оддий қийматларини ҳисоб-китоб қилиш, шу билан бирга реакциялар маҳсулотларини чиқиш алоқасига вақтнинг таъсирини тадқиқ қилиш учун фойдаланилган.
Реакцияларнинг иссиқлик эффектини ҳисоб-китоб қилиш учун маълумотлар 1. жадвалда келтирилган. Ж иловаси. Иссиқлик эффектини ҳисоб-китоб қилиш Гесса қонунияти асосида амалга оширилади.
1.3-1.4 расмда идеал аралаштириш реакторининг динамик ишлаш тартибини тадқиқот натижалари келтирилган.

Олинган натижаларга кўра идеал қўзғалиш реакторида моддаларнинг концентрацияси ва ҳароратни ўзгариши, компонентларни ўзгариш даражасини ҳисоблаш ҳақида фикр юритиш мумкин.

Ҳисоб-китоб натижаларини график кўринишда тақдим этиш лозим.