4-bob. Umumiy montaj ishlarida ishlatiladigan yuk ko‘tarish mashinalari

4.13. Pnevmog‘ildirakli kranlar

Pnevmog‘ildirakli kranlar 25, 40, 63 va 100 tonna yuk ko‘taradigan bo‘ladi. Yuk ko‘tarish qobiliyatining yuqoriligi va yukni yuqoriga (55 metrgacha) ko‘tarishi hamda ilmoq qulochining kattaligi (38 metrgacha) pnevmog‘ildirakli kranlardan sanoat korxonalari,inshootlar va issiqlik elektrostansiyalarini qurishda hamda texnologik uskunalarni o‘rnatishda keng foydalanishga imkon yaratadi.
Ular bir-biri bilan tayanch bu­rilish qismi bilan qo‘shilgan yurish va burilish qismlaridan iborat. Burilish qismida ishchi qurilmalar va kuch jihozlari, yuk ko‘taruvchi bosh va yordamchi mexanizmlar, strela qulochini o‘zgartirish va burilish qismini aylantirish mexanizmi hamda boshqarish kabinasi joylashgan. Kranning barcha mexanizmlari G-D tizimi buyicha (gene­rator-dvigatel) individual o‘zgarmastokli yuritmaga ega.


4.24-rasm. 100 t. Yuk ko‘taradigan pnevmog‘ildirakli kran
a -konstruktiv sxemasi; b - bosh ko‘taruvchi po‘lat arqon o‘ralish sxemasi, v-xuddi shuning o‘zi yordamchi ko‘taruvchi arqon uchun; g -strelani ko‘tarish mexanizmi arqonining o‘ralish sxemasi.
1-bosh ko‘taruvchi chig‘ir barabani; 2 - xuddi shuning o‘zi yordamchi.
Kranning yurish qismi payvandlangan yurish ramasidan iborat bo‘lib, yetaklovchi va boshqariluvchi avtomo­bil tipidagi ko‘priklarga hamda chiqarma tayanchlarga tayanadi. Kranni boshqarish kabinadan amalga oshiriladi va kranning tezligi 18 km/soatdan oshmaydi. 4.24-rasmda 100 t yuk ko‘taradigan pnevmog‘ildirakli kranning umumiy ko‘rinishi, asosiy va almashib turuvchi qurilmalar ishlashida po‘lat arqonlarning o‘ralish sxemalari keltirilgan.
Avtomobil tipidagi maxsus shassilarga o‘rnatilgan kranlar. Bu kranlar katta yuk ko‘tarish qobiliyati va manyovrchanligi bilan kimyo va qurilish materiallari korxonalaridagi tarqoq holda joylashgan ishlarni samarali ravishda amalga oshiradi. Maxsus shassidagi kranlarning yuk ko‘tarish qobiliyati 250 tonnagacha va harakat tezligi 70 km/soat gacha boradi. Ular 3...8 o‘qli qilib tayyorlanadi.
4.25- rasmda to‘rtta boshqariluvchi o‘qqa ega, g‘ildirak ifodasi 12x8 va 6 o‘qli maxsus shassiga o‘rnatilgan hamda yuk ko‘tarish qobiliyati 120 tonna bo‘lgan kran ko‘rsatilgan.