4-bob. Kar’jerden kon massasini transportda tashish jarayonlari

4. 10 - súwret. Muruntaw karyerde avtomobil jolları.
Kem háreket jedelleskeninde (bir kesha-kundizde avtosamasvallardıń reysi 1000 -1500 bolǵanda ) shebenli qatlam qollanıladı. waqtınshalıq jollar jar taslı ortalıqta jaylasqan bolsa qatlamǵa iye bolmaydı, jumsaq ortalıqta jaylasqan bolsa gruntlı qatlamǵa iye boladı.
Qar qulama qarsı kútiletuǵın jol bólimlerinde qordan tasıwshı passiv hám aktiv apparatlar jasaladı. Qordan qorǵaw etiwshi passiv qurallar qıs waqtında ornatılıp, olar samal tárepden qordı tosıp qoyadı. Qordan qorǵaw etiwshi aktiv qurallar bálentligi 6 m bolǵan tayanshlarǵa asılǵan tosıq diywal bolıp, onıń bálentliginen 2 m bálentke asıladı. Olardıń islew principi qar dúbeleyi aǵımı jarıq keńligige shekem qısılıp, tezligi asadı, nátiyjede joldı qar qatlamastan ótip ketedi.
Avtomobil jolın tiykarǵı kórsetkishi ótkeriw qábileti bolıp tabıladı. Avtomobil jolınıń ótkeriw qábileti - málim bir uchastkadan waqıt birliginde ótiwi kán jumısları processleri múmkin bolǵan avtosamosvallar sanı bolıp tabıladı. Karyer avtomobil jollarıniń ótkeriw qábiletin asırıw ushın jol fonarları menen jaqtılandıriw yamasa ulıwma karyer jaqtırtqıshları menen jaqtılandırıw názerde tutılǵan. Avtosamasvallardıń bir qatar bolıp, bir jónelis boyınsha háreketleniwinde - avtomobil jollarıniń ótkeriw qábileti - tómendegi. Ol tómendegi ańlatpa menen anıqlanadı :

N= (600•kn. d) /ta= (1000•v• kn. d) /lb;

bul jerde: N - avtosamosvallar arasındaǵı waqıt intervalı, m;
v - avtosamovallardıń háreket tezligi, km/s;
lb - avtosamosvallar ortasındaǵı qawipsizlik aralıǵı, m;
kn. d=0, 5÷0, 8.
Avtosamosvallar arasındaǵı qawipsizlik aralıǵı avtosamosval tarmız jolınıń uzınlıǵı hám avtosamasvalldıń óziniń uzınlıǵınan kelip shıǵadı hám 50 m den kem bolmawı kerek.
Karyerdegi jol háreketi tiykarǵı trassanıń júk háreketinde jumısshı jıyeklerden awdarmaǵa shekem oń tárepten júrilip joldı kesip topırdan hárekettiń úzliksizligi támiyinlenedi.
Karyer avtotransportınıń háreketleniwshi quramınıń konstruktiv dúzilisine kóre eki gruppaǵa bólinedi:
avtosamosvallar;
yarımpritsepler.
Avtosamosvallar bul - ramada jaylasqan kuzovtan ibarat mashina bolıp tabıladı. Yarım priceplerdiń avtosamosvallarga qaraǵanda abzallıqları - bul úlken júk kóteriw quwatı, janar may hám ekspluatatsion ǵarejetleriniń kemligi bolıp tabıladı.

4. 2-keste

Avtosamosvallar xarakteristikası tómendegi kestede keltirilgen:

Hárekettiń maksimal tezligi, km/s	62	55	50	50	52	50
Avtosamosval keńligi, m	2, 65	3, 48	3, 8	5, 36	6, 1	7, 64
Avtosamosval uzınlıǵı, m	8, 2	7, 3	8, 1	10, 3	11, 3	13, 6
Búklemeniń minimal radiusı, m	10, 5	8, 5	10, 0	11, 0	12	15
Dvigatel quwatı, kvt	175	265	367	770	955	1690
100 km jolǵa sarplanatuǵın janar may sarpı, l	60	125	200	350	-	-

Karyer avtosamasvallardıń tiykarǵı parametrleri - júk kóteriw quwatı, dvigatel quwatı, kuzov kólemi, dóngelek formulası hám búklemeniń minimal radiusı bolıp tabıladı. Dóngelek formulası - bul avtosamosval dóngelegi sanınıń sifrlarda ańlatılıwı bolıp tabıladı.

4. 3 - keste

Avtosamosvallar parametrleri tómendegi kestede keltirilgen.