4-2 ions in natural waters by titration of lead salts in the presence of dithizone

I.6.Suvdagi sulfatlar miqdori va manbalari
Tabiiy suvlardagi muhim anionlardan biri sulfat ionlari hisoblanadi. Dengiz suvlar tarkibisa Cl^- ioni bilan birgalikda u asosiy anionlar qismini tashkil qiladi. Yuqori minerallashgan tabiiy suvlarda SO₄^2- miqdori xlor ioninikiga qaraganda pastroq bo’ladi, nisbatan pastroq va kam minerallashgan suvlarda esa uning miqdori xlornikidan yuqori bo’ladi. SO₄^2- ioni xlor ioni bilan birgalikda deyarli barcha yer ustki qismi suvlarida mavjud bo’ladi (juda kamdan – kam suvlar SO₄^2- ionini saqlamasligi mumkin).
Ko’pgina daryolar va chuchuk ko’llar suvlaridagi SO₄^2- ionini miqdori 60 mg/l gacha, kam holatlarda 100 mg/l gacha yetadi. Yer osti suvlari tarkibidagi SO₄^2- miqdori daryo va ko’llarnikiga qaraganda odatda yuqori bo’ladi, lekin katta chuqurlikdagi suvlarda qaytarilish jarayoni sodir bo’lishi tufayli yo’qligi bilan xarakterlanadi. Gipsli jinslar ko’p bo’lgan joylardagi yer ustki va osti qismlari suvlarining har litridagi SO₄^2- miqdori bir necha ming mg gacha boradi.
Tabiiy suvlardagi SO₄^2- miqdori suvda Ca²⁺ borligi bilan (kam eruvchan CaSO₄ hosil bo’lish hisobiga limitlanadi) CaSO₄ ning eruvchanligidan Ca²⁺ va SO₄^2- lar ekvivalent miqdorida sulfat ioni miqdori 1.5 g/l ni tashkil etishi bilinadi. Ammo boshqa ionlar ta’sirida eruvchanlik ko’paytmasi (EK) dagi aktivlik koeffitsiyentining
fCa²⁺∙│Ca²⁺ │∙fSO₄^2-∙│SO₄^2-│= 6∙10^-5 kamayishi hamda Ca²⁺ miqdori kamroq bo’lganda minerallashgan suvlarda ko’pincha SO₄^2- ko’proq bo’lishi kuzatiladi., ocean suvida tuzlar miqdori 35 g/kg va Ca²⁺ 0.208 g/kg atrofida bo’lishiga qaramay, SO₄^2- miqdori 2.7 g/kg gacha yetadi.
Quyidagi jadvalda CaSO₄ ning NaCl eritmasidagi erishi keltirilgan:

CaSO₄ ning NaCl eritmasidagi erishi (25 C ) (N.V.Kudryashova bo’yicha)