4. 1-мавзу: Молиявий тизим ва молиявий оқимлар Режа: Молиявий тизим: таърифи, мазмун-моҳияти

• 4.1. МОЛИЯВИЙ ТИЗИМ ВА МОЛИЯВИЙ ОҚИМЛАР

• 4.1-мавзу: Молиявий тизим ва молиявий оқимлар
• Режа:
• Молиявий тизим: таърифи, мазмун-моҳияти.
• Замонавий молиявий тизим глобал (дунё миқёсидаги) характерга эга.

“Тизим” дейилганда

• “system” юнончадан – “қисмлардан иборат бўлган бир бутунлик”, “бирлашиш”
• Маълум бир бутунликни акс эттирадиган, бир-бири билан ўзаро муносабатда бўладиган элементлар йиғиндиси

Молия тизимига берилган таърифлар

Иқтисодчи ёки мутахассис	Берилган таъриф
Таниқли америкалик мутахассислар Ж.Ван Хорн ва Ж.Ваховичлар	давлат, фирмалар ва фуқароларга турли хил хизматлар кўрсатувчи молиявий муассасалар ва бозорларнинг мажмуаси
Л.Драбозина	пул маблағлари фондини ташкил қилиш ва фойдаланиш жараёнидаги молиявий муносабатларнинг турли соҳаларини мажмуасидан иборат
Г.Поляк	давлат, хўжалик субъектлари ва уй хўжаликларининг пул маблағлари фондини турли хил усуллари ва шаклларда тақсимлаш жараёнидаги турли молиявий муносабатлар мажмуаси
В.Ковалева	ижтимоий такрор ишлаб чиқариш жараёнининг субъектлари ўртасида жами ижтимоий маҳсулотни тақсимлаш ва қайта тақсимлаш бўйича пул муносабатларни ташкил қилиш шакли

Бизнингча:

• Молия тизими

Молия тизимининг функциялари

Молия тизимининг соҳалари ва бўғинлари

• Молия тизими

• Хўжалик юритувчи субъектлар молияси

• Давлат молияси ва маҳаллий молия

• Тижорат корхоналари ва ташкилотлари молияси

• Молиявий воситачилар
• молияси

• Нотижорат ташкилотлар
• молияси

• Давлат
• бюджети

• Давлат
• мақсадли
• фондлари

• Давлат
• кредити

Давлат молиясининг таркибий қисмлари
1.Давлат бюджети	•Давлат бюджетининг иқтисодий категория сифатидаги моҳияти тақсимлаш ва назорат функциялари оркали амалга оширилади. Таксимлаш функциясининг амал килиш доираси бюджет билан муносабатларга ижтимоий ишлаб чиқаришнинг деярли барча иштирокчилари кириши билан белгиланади.
2.Бюджетдан ташқари бошқа мақсадли пул фондлари	• Бюджетдан ташқари фондларнинг моҳияти шундан иборатки, бошқа масалаларни ташкил этишда сарф бўлиши мумкин бўлган маблағларнинг заҳирасини барпо этишдир.
3.Давлат кредити	• Давлат кредити хўжалик юритувчи субъектлар учун қарзлар беришни англатади.
4.Давлат корхоналари молияси	• Мамлакат ҳудудида фаолият юритувчи давлат корхоналарининг молиявий аҳволи ва барқарорлигини кўрсатади