4 – Мавзу: Билиш назарияси (Гносеология)

Мавзуни мустаҳкамлаш учун назорат саволлари:

1. 
   Билиш муаммоларини ўрганадиган фалсафий фан нима?
   
2. 
   Билишнинг моҳияти нимадан иборат?
   
3. 
   Фалсафий билимнинг бошқа билим шаклларидан фарқи қандай?
   
4. 
   Илмий билишининг ўзига хос хусусиятларини айтинг?
   
5. 
   Ижтимоий-гуманитар билимнинг ўзига хос хусусияти нимада намоён бўлади?
   
6. 
   Билишнинг асосий босқичлари ва даражаларини қандай тушунасиз?
   
7. 
   Ҳиссий даражадаги билим ва унинг шакллари қайсилар?
   
8. 
   Тафаккурнинг асосий шаклларига нималар киради?
   
9. 
   Эмпирик билим ва унинг шаклларини, эмпирик тадқиқот усулларини айтиб беринг.
   
10. 
    Назарий билим ва унинг шакллари қайсилар?
    
11. 
    Интуиция нима ва унинг билишдаги роли қандай?
    

14. Ҳақиқат нима? Фалсафада ҳақиқатнинг қандай концепциялари мавжуд?
15. Мутлақ ва нисбий ҳақиқатнинг ўзаро нисбати ҳақида гапириб беринг.
16. Ҳақиқатнинг қандай мезонлари бор?
17. Ёлғон, дезинформация, янглишиш нима?
18. Амалиёт тушунчасини қандай таърифлайсиз?
19. Билиш ва амалиётнинг ўзаро нисбати қандай?
20. Амалиётнинг таркибий қисмларига нималар киради?
21. Метод ва метология тушунчаларини қандай тушунасиз?
22. Билиш методларини қандай таснифлайсиз?


Билим ва кўникмаларни баҳолаш материаллари (тест):
1. Билишнинг эмпирик даражаси методлари қайсилар?
А). тажриба, практика, кузатиш, эксперимент, идеаллаштириш.
Б). кузатиш, ўлчаш, таққослаш, эксперимент, тавсифлаш.
В). ўлчаш, амалиёт, таққослаш, аналогия, формаллаштриш.
Г). кузатиш, эксперимент, солиштириш, мавҳумлаштириш.
2. Билишнинг назарий даражаси методларини кўрсатинг.
А). абстракция, индукция ва дедукция, аналогия, идеаллаштириш, моделлаштириш, системали ёндошиш, мавҳумлик ва аниқлик, тарихийлик ва мантиқийлик кабилар.
Б). мавҳумлик ва аниқлик, аналогия, моделлаштириш, анкета ва сўровнома, классификация, баённома кабилар.
В). индукция ва дедукция, идеаллаштириш, абстракция, эксперимент ва тажриба кабилар.
Г). классификация, кузатиш, тажриба, мавҳумлаштириш, баённома кабилар.