3D modellashtirish va raqamli animatsiya

Voksel modeli 
Voksel modeli – bu uch o‘lchovli raster, 2D tasvir tekisligida 
piksellar joylashgani kabi, voksellar berilgan hajmda uch o‘lchovli 
obyektlarni hosil qiladi (4.2-rasm). Voksel – bu hajm elementi 
(voxel-volume element). Biz bilamizki, har bir piksel o‘z rangiga 
ega bo‘lishi kerak. Har bir voksel ham o‘z rangi va undan tashqari 
yorqinligiga ham ega bo‘lishi kerak. Vokselning to‘liq yorqinligi 
hajmning mos nuqtasi bo‘shligini bildiradi. 
Hajmni modellashtirishda har bir voksel ma’lum o‘lchamga 
ega hajm elementini ifodalaydi. Berilgan hajmda qancha ko‘p 
voksellar va bu voksellar o‘lchami kichchik bo‘lsa, uch o‘lchovli 
obyekt modeli shuncha aniqroq bo‘ladi. 
4.2-rasm. Piksellar va voksellar. 
Zamonaviy kompyuter grafikasi usuli istiqbolli usullardan biri 
hisoblanadi. Misol uchun, tomografiyada skanerlashda (computer 
tomography) obyekt kesimlarining kesimi olinadi va keyingi tahlilar 
uchun uchun hajm modeli ko‘rinishida ular birlashtiriladi [19]. 
Voksel usuli geologiyada, seysmologiyada, kompyuter o‘yinlarida 
qo‘llaniladi [12]. Voksellar haqiqatda hajmiy tasvirlarni hosil 
qiluvchi tasvirlashning grafik qurilmalari uchun ishlatiladi. 
 
Voksel modelining ijobiy tomonlari: 

murakkab obyektlar va ssenalar yetarlicha sodda tasvirlashga 
imkon beradi; hajmiy ssenalarni aks ettirishning sodda prosedurasi; 

alohida obyektlar va umuman ssenalar ustida topologik amal-
larning sodda bajarilishligi. Misol uchun, kesimlarning namoyishi 
Rastr tekisligi 
Piksel 
Hajm 
voksel 

---

72 
sodda bajariladi – buning uchun mos voksellarni yorqinlashtirish 
(прозрачный) mumkin. 
 
Voksel modelining kamchiligi: 

hajmiy ma’lumotlarini tasvirlash uchun zaruriy axborotlar 
miqdorining kattaligi. Misol uchun, 256x256x256 uchun katta 
bo‘lmagan razreshayuщuyu sposobnost, lekin 16 milliondan
ortiqroq voksel talab qilinadi;

katta xotira sarfi taralish imkoniyati va modellashtirish 
imkoniyati chegaralaydi; voksellar miqdorning ko‘pligi hajmiy 
ssenada tasvir yaratish tezligini kamaytiradi; 

har qanday rastirda bo‘lgan kabi, tasvirni kattalashtirganda yoki 
kichiktirganda muammo paydo bo‘ladi. Misol uchun, kattalash-
tirganda tasvirning taralish imkonyati pasayadi.