3000 ta buxgalteriya O‘tkazmasi hisobvaraqlar rejasi bo‘yicha bog‘lanishlar* Muqaddima I bob. Buxgalteriya hisobi hisobvaraqlar rejasining umumiy tavsifi

T/r	Xo‘jalik operatsiyasining mazmuni	Bog‘lanuvchi schotlar
Yozuvlarni tasdiqlovchi hujjatlar
	debet	kredit
1	Sotuvchi korxonaga asosiy vositalarni mulk egaligiga berish yo‘li bilan qimmatli qog‘ozlar xarid qilingan	0610 (9210	9210 0110-0190)	Qimmatli qog‘ozlarga obuna, hisobvaraq-faktura, asosiy vositalarni tugatish dalolatnomasi
2	Sotuvchi korxonaga nomoddiy aktivlarni mulk egaligiga berish yo‘li bilan qimmatli qog‘ozlar xarid qilingan	0610 (9220	9220 0410-0490)	Qimmatli qog‘ozlarga obuna, hisobvaraq-faktura, nomoddiy aktivlarni hisobdan chiqarish dalolatnomasi
3	Sotuvchi korxonaga o‘rnatiladigan uskunani mulk egaligiga berish yo‘li bilan qimmatli qog‘ozlar xarid qilingan	0610 (9220	9210 0710-0720)	Qimmatli qog‘ozlarga obuna, hisobvaraq-faktura, uskunani qabul qilish-topshirish dalolatnomasi, yukxat
4	Sotuvchi korxonaga materiallarni mulk egaligiga berish yo‘li bilan qimmatli qog‘ozlar xarid qilingan	0610 9220	9220 1010-1090	Qimmatli qog‘ozlarga obuna, hisobvaraq-faktura, yukxat
5	Sotuvchi korxonaga tayyor mahsulotni mulk egaligiga berish yo‘li bilan qimmatli qog‘ozlar xarid qilingan	0610 9110	9010 2810	Qimmatli qog‘ozlarga obuna, hisobvaraq-faktura, yukxat
6	Sotuvchiga tovarlarni mulk egaligiga berish yo‘li bilan qimmatli qog‘ozlar xarid qilingan	0610 9120	9020 2910	Qimmatli qog‘ozlarga obuna, hisobvaraq-faktura, yukxat
7	Uzoq muddatli investitsiyalar sifatida qimmatli qog‘ozlar tekinga olingan	0610	8530	Hadya shartnomasi, yukxat
8	Qimmatli qog‘ozlarning xarid va nominal qiymati o‘rtasidagi farq (nominal qiymati xarid qiymatidan yuqori) aks ettirilgan	0610	9560	Guvohnoma, qimmatli qog‘ozlarga obuna, hisobvaraq-faktura
9	Yil oxirida qimmatli qog‘ozlarning xarid va nominal qiymati o‘rtasidagi farq (xarid qiymatidan yuqori) aks ettirilgan	9690	0610	Guvohnoma, qimmatli qog‘ozlarga obuna, hisobvaraq-faktura
10	Hisobga olinmagan va inventarlash natijasida aniqlangan qimmatli qog‘ozlar kirim qilingan	0610	9390	Inventarlash dalolatnomasi
11	Boshqa korxonalarning qimmatli qog‘ozlari xarid qilingan	0610	Pul mablag‘- larini hisobga oluvchi schotlar	Qimmatli qog‘ozlarga obuna, qimmatli qog‘ozlarga egalik qilish to‘g‘risida guvohnoma
12	Brokerga investitsiyalar xaridi bo‘yicha komission haq hisoblangan	0610	6990	Vositachi korxona bilan shartnoma, hisobvaraq-faktura, ko‘rsatilgan xizmatlar dalolatnomasi
13	Xususiylashtirilgan korxona muddati uzaytirilishi sharti bilan xarid qilinganligi uchun kreditorlik qarzi aks ettirilgan	0610	6820 va (yoki) 7820	Oldi-sotdi shartnomasi, kredit shartnomasi
14	Muvaffaqiyatli kimoshdi savdosi (tanlov)dan keyin garov summasi hisobga olingan	0610	9590	Kimoshdi savdosida ishtirok etish shartnomasi, garov hisobvaraq-fakturasi
15	Qisqa muddatli moliyaviy qo‘yilmalar muddati oshganligi munosabati bilan uzoq muddatli investitsiyalarga o‘tkazilgan	0610	5810-5890	Investitsiyalar muddatlarini uzaytirish to‘g‘risidagi qaror
16	Korxonaning ustav kapitaliga ta’sischilar tomonidan ulushlar sifatida taqdim etilgan qimmatli qog‘ozlarning qiymatini aks ettirilgan	0610	4610	Ustav, ta’sis shartnomasi
17	Aksiyalar uchun to‘lov sifatida kelib tushgan qimmatli qog‘ozlar qiymati (yangi tashkil etilgan aksiyadorlik jamiyatining ustav kapitalini shakllantirishda) aks ettirilgan	0610	4610	Ustav, ta’sis shartnomasi
18	Korxona tomonidan qimmatli qog‘ozlarga tegishli huquqlar o‘tganligi to‘g‘risida guvohnoma olingan	0610	6990, 7920	Guvohnoma, qimmatli qog‘ozlarga obuna
19	Foizlar to‘lanishi o‘rtasidagi davrda uzoq muddatli qimmatli qog‘ozlar xarid qilingan:			Qimmatli qog‘ozlarga obuna, hisobvaraq-faktura, yukxat
	- xarid qilish qiymatiga	0610	5110
	- oxirgi foizlar hisoblangan payt bilan xarid qilingan sana o‘rtasidagi davrda to‘langan foizlar summasiga	4890	5110
20	Uzoq muddatli investitsiyalarni qayta baholash natijasida ular qo‘shimcha baholangan	0610	8510	Qayta baholashni o‘tkazish to‘g‘risidagi rahbar buyrug‘i, hisob-kitob
21	Uzoq muddatli investitsiyalarni qayta baholash natijasida ularning qiymati pasaytirilgan:			Qayta baholashni o‘tkazish to‘g‘risidagi rahbar buyrug‘i, hisob-kitob
	- oldingi davrda qo‘shimcha baholangan summa chegarasida	8510	0610
	- oldingi davrda qo‘shimcha baholangan summa chegarasidan yuqori summaga	9690	0610
22	Investitsiyalardan olingan dividendlarni hisobga olish aks ettirilgan:			Dividendlarni to‘lash to‘g‘risidagi qaror, dividendlardan daromad solig‘i
	a) qiymat usulida:
	- dividendlarni e’lon qilish	4840	9520	to‘langanligi to‘g‘risidagi ma’lumotnoma
	- dividendlarni olish	5110	4840
	b) ulushli ishtirok etish usulida:
	- sof foydani e’lon qilish	0610	9520
	- dividentlarni e’lon qilish	4840	0610
	- dividendlarni olish	5110	4840
23	Chet el valyutasidagi uzoq muddatli investitsiyalar bilan bog‘liq operatsiyalar bo‘yicha kurs farqlari yil davomida aks ettirilgan:			Qimmatli qog‘ozlar kursi o‘zgarganligi to‘g‘risidagi axborot
	a) jamg‘arish usuli bo‘yicha:
	- musbat	0610	6230
	- manfiy	3290	0610
	b) bevosita hisobdan chiqarish usuli bo‘yicha:
	- musbat	0610	9540
	- manfiy	9620	0610
24	Uzoq muddatli investitsiyalarning hisobdan chiqarilishi aks ettirilgan:		0110-0190, 0410-0490, 1010-1090, 1110, 2110, 2810, 2910- 2920, 5010- 5020, 5110, 5210-5220	Ustav, ta’sis shartnomasi, uyushmalashtirilgan korxonalar bilan kelishuvlar, qaram jamiyatlar bilan kelishuvlar
	- shu’ba korxonalarga	0620
	- qo‘shma korxonalarga	0630
	- uyushmalashtirilgan korxonalarga	0640
	- qaram korxonalarga	0650
25	Uzoq muddatli investitsiyalar sifatida hisobga olingan qimmatli qog‘ozlar qoplanishi (sotib olinishi) aks ettirilgan	5110-5210 9220	9220 0610	Rahbar buyrug‘i
26	Uzoq muddatli investitsiyalar sifatida hisobga olingan qimmatli qog‘ozlarni sotish aks ettirilgan	5110-5120 9220	9220 0610	Hisobvaraq-faktura, shartnoma
27	Muddati qisqartirilishi (bir yildan uzoq bo‘lgan muddatdan bir yildan kam bo‘lgan muddatga) munosabati bilan uzoq muddatli investitsiyalar qisqa muddatli moliyaviy qo‘yilmalarga o‘tkazilgan	5810-5890	0610	Qimmatli qog‘ozlarning saqlash muddatini o‘zgartirish to‘g‘risidagi qaror
28	Inventarlash natijasida uzoq muddatli investitsiyalar kamomadi aniqlangan:			Solishtirma qaydnoma, inventarlash dalolatnomasi, rahbar buyrug‘i
	a) uzoq muddatli investitsiyalarni nominal (balans) qiymati bo‘yicha hisobdan chiqarishda	9220	0610-0690
	b) uzoq muddatli investitsiyalar kamomadidan ko‘rilgan zarar summasiga	5910	9220
	v) moddiy javobgar shaxs (yoki boshqa xodim) aybdor deb tan olinganda, bunda baholash natijasida yetishmayotgan uzoq muddatli investitsiyalarning bozor qiymati (undiriladigan summa) uzoq muddatli investitsiyalarning kamomadidan ko‘rilgan zarardan yuqori bo‘lgan taqdirda:
	- uzoq muddatli investitsiyalar kamomadidan ko‘rilgan zarar summasiga	4730	5910
	- aybdor yoki moddiy javobgar shaxslardan undirilishi lozim bo‘lgan yetishmayotgan uzoq muddatli investitsiyalarning bozor qiymati bilan uzoq muddatli investitsiyalarning kamomadidan zarar o‘rtasidagi farq summasiga	4730	9320
	g) moddiy javobgar shaxs (yoki boshqa xodim) aybdor deb tan olinganda, bunda baholash natijasida yetishmayotgan uzoq muddatli investitsiyalarning bozor qiymati (undiriladigan summa) uzoq muddatli investitsiyalarning kamomadidan ko‘rilgan zarardan past bo‘lgan taqdirda:
	- aybdor yoki moddiy javobgar shaxslardan undirilishi lozim bo‘lgan yetishmayotgan uzoq muddatli investitsiyalarning bozor qiymati bilan uzoq muddatli investitsiyalarning kamomadidan zarar o‘rtasidagi farq summasiga	9430	5910
	- uzoq muddatli investitsiyalar kamomadidan ko‘rilgan zarar summasiga	4730	5910
	d) kamomadning aniq aybdorlari aniqlanmaganda yoki moddiy javobgar shaxslardan undirish imkoniyati bo‘lmaganda uzoq muddatli investitsiyalar kamomadidan ko‘rilgan zarar moliyaviy natijalarga o‘tkaziladi	9430	5910