30-variant javoblari. 1-topshiriq

 

 

---

 

Abu Nasr Farobiy: 

 



 

Har bir kishining fe’l atvoriga qarab ta’lim-tarbiya ikki xil usul: 

ihtiyoriy va majburiy usullarda amalga oshirilishi mumkin. Ta’lim 

oluvchilar fan va hunar o’rganishga moyillik bildirsalar, ularga nisbatan 

rag’batlantirish usuli qo’llaniladi. Mabodo ular o’zboshimcha va 

itoatsiz bo’lsalar majburiy usulni qo’llash mumkin.  



 

Farobiyning fikricha tarbiyali, ilmli, aqlli kishilar o’tkir zehn- idrokli, 

fazilatli bo’lishi, o’zining qobiliyati va idrokini yaxshi ishlarga 

yo’naltirishi kerak.  



 

Bola tarbiyasida bir biri bilan bog’liq bo’lgan hislatlarni hisobga 

olish lozim. 1: Tug’ma irsiy, tabiiy hislatlar bo’lsa, 2: Tajriba, amaliyot, 

sharoit ta’sirida tarkib topadigan hislatlardir. 



 

Farobiy ta’lim tarbiyaga bag’ishlangan asarlarida ta’lim tarbiyada 

nimalarga e’tibor berish zarurligi, ta’lim tarbiya usullari va uslubi 

haqida fikr yuritadi.  

    Farobiy ta’lim –tarbiyani uzviy birlikda olib boorish haqida ta’lim 

bergan bo’lsa ham, ammo har birining inson kamolga yetkazishda o’z 

o’rni borligini alohida ta’kidlaydi. 

     Farobiy “Baxt saodatga erishuv to’g’risida” asarida bilimlarni 

o’rganish tartibi haqida fikr yuritadi. Uning ta’kidlashicha, avval bilish 

zarur bo’lgan ilm o’rganiladi, bu –olam asoslari haqidagi ilmdur. Uni 

o’rgangach, tabiiy ilmlarni;  tabiiy jismlar tuzilishini, shaklini, osmon 

haqidagibilimlarni o’rganish lozim. Undan so’ng, umuman , jonli tabiat, 

o’simlik va hayvonlar haqidagi ilm o’rganiladi, deydi. 

   Farobiy inson kamolotga yolg’iz erisha olmaydi. U boshqalar bilan 

aloqada bo’lish, ularningko’maklashuvi yoki munosabatlariga muxtoj 

bo’ladi. Uning fikricha, tarbiya jarayoni tajribali pedagog, o’qituvchi 

tomonidan tashkil etilishi muhim.chunki har bir odam ham baxtni va 

narsa hodisalarni o’zicha bila olmaydi. Unga o’qituvchi lozim. 

---

 

   Farobiy ta’lim-tarbiyaning asosiy vazifazi jamiyattalablariga javob 

bera oladigan va shu jamiyat uchun hizmat qila oladigan yetuk insonni 

tarbiyalashdan iborat deb biladi. 

   Farobiy ta’lim va tarbiyaga birinchi marta ta’rif bergan olim 

sanaladi. Ta’lim- insonga o’qitish, tushuntirish asosida  nazariy bilim 

berish; Tarbiya- muayyan hunarni egallash uchun zarur bo’lgan axloq 

normalari va amaliy malakalarni o’rgatishdur, deydi olim. 

   T’alim faqat so’z va o’rgatish bilangina bo’ladi. Tarbiya esa, amaliy 

ish, tajriba bilan, shu xalq, shu millatning amaliy malakalardan iborat 

bo’lgan ish harakat, kasb hunarga berilgan bo’lish, o’rganishdir.