3 McCarthy, O'Dell English vocabulary in use pdf

Kondratev sikli
«uzoq to‘lqinlar» sikli deb ham ataladi. sikllilikning bu 
nazariyasini ishlab chiqishga rus olimi N.D.Kondratev katta hissa qo‘shadi. 
Uning tadqiqoti Angliya, Frantsiya va AQSHning 100-150 yil davomidagi 
rivojlanishini qamrab oladi. Bunda u iqtisodiy o‘sishning ko‘p omilli tahlilini 
o‘tkazib, ya’ni tovar narxlari kapital uchun foiz, nominal ish haqi, tashqi savdo 
aylanmasi 
kabi 
makroiqtisodiy 
ko‘rsatkichlarning 
o‘rtacha 
darajasini 
umumlashtirish natijasida bir qator katta sikllarni ajratib ko‘rsatadi. 
I-sikl: 1787-1814 yillar - ko‘taruvchi to‘lqin; 1814-1851 yillar - 
pasaytiruvchi to‘lqin. 
II-sikl: 1844-1851 yillar - ko‘taruvchi to‘lqin; 1870-1896 yillar - 
pasaytiruvchi to‘lqin. 
III-sikl: 1896-1920 yillar - ko‘taruvchi to‘lqin. 
Kondratev siklining davomiyligi o‘rtacha 40-60 yilni tashkil qiladi va uning 
asosiy xususiyati texnika taraqqiyoti hamda tarkibiy o‘zgarishlarni o‘zida aks 
ettirishi hisoblanadi. 
Kondratev birinchi katta siklning yuksalish fazasini Angliyadagi sanoat 
revolyutsiyasi, ikkinchisini - temir yo‘l transportining rivojlanishi, uchinchisini 
– elektr energiyasi, telefon va radioning kashf etilishi, to‘rtinchisini - avtomobil 
sanoatining rivojlanishi bilan bog‘laydi. Hozirgi zamon tadqiqotchilari beshinchi 
siklni elektronika, gen injenerligi va mikroprotsessorlar rivojlanishi taqozo 
qilishini ko‘rsatadi. 
Iqtisodiy sikl barcha tomonlari bilan namoyon bo‘lib, amalda 
iqtisodiyotning hamma sohalariga sezilarli ta’sir ko‘rsatadi. Iqtisodiyot tarkibiy 
qismlarning o‘zaro bog‘liqligi sababli uning hech bir sohasiga inflyatsiya 
to‘lqini yoki turg‘unlikning nohush oqibatlaridan chetda qolmaydi. Ammo shuni 
e’tiborga olish zarurki, iqtisodiy sikl alohida shaxslar turmush darajasi va 
korxonalar iqtisodiy faolligiga turli darajada ta’sir ko‘rsatadi.