3-Mavzu: Numizmatika fani, shakllanishi va taraqqiyoti. G‟arb va Sharq mamlakatlari numizmatikasi. Reja



Download 0,91 Mb.
Pdf ko'rish
bet30/40
Sana03.01.2022
Hajmi0,91 Mb.
#315134
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   40
Bog'liq
3-mavzu ma'ruza matni

Qoraxoniylar  tangasi. 

XI-XIII  asrlar  Markaziy  Osiyoda  savdoda  turli 

davlatlar  zarb  qilgan  tangalar  ishlatilar  edi.  O‗rta  Osiyoning  janubiy  hududlarida 

G‗aznaviylar  va  Saljuqiylar  tanglari  ishlatilar  edi.  O‗zbekiston  hududida  X-XII 

                                                           

4

 Ботиров И. Султон Санжарнинг кумуш динори // Мозийдан Садо. - №. 2-3 (46-47) 2010.   



 


asrlarda  muomalada  bo‗lgan  tangalar  asosiy  qismi  Qoraxoniylar  davrida  zarb 

qilingan tangalarni tashkil qiladi.  

  Mahmud  G‗aznaviy  Hindistondagi  yurishi  natijasida  ko‗plab  kumushlari 

zahiralaridan  foydalanib  tangalar  zarb  ettirgan.  Qoraxoniylarning  Farg‗ona 

vodiysida  XI  asrlarda  zarb  qildirgan  dirhamlari  mis  eritmalaridan  so‗qilgan  edi. 

G‗arbiy  Qoraxoniylar  davlati  tomonidan    Farg‗ona  zabt  etilgach,  Ibrohim 

Tamg‗achxon  tarkibida  20  %  kumush  bo‗lgan  tangalarni  zarb  ettirdi.  Ammo  bu 

tangalarning  sifati  past  edi.  Shuning  uchun  bu  tangalar  xalqaro  savdoga  olib 

chiqilmagan. 

  G‗arbiy  Qoraxoniylar  tomonidan  Movarounnahrda  1102  yilda  Muhammad 

ibn  Sulaymon  Arslonxon  taxtga  kelgach,  Farg‗ona,  Buxoro  va  Samarqand 

shaharlari  zarbxonalarida  o‗zining  fulus  tangalarini  zarb  ettirdi.  Bu  tangalarda 

sanalar to‗laligicha saqlanmagan (aniqrog‗i o‗chib ketgan). Hijriy 513-516 yillarda 

Buxoroda  zarb  etilgan  tangalarda  Muhammad  ibn  Sulaymon  o‗z  tangasining 

aversida  ―

Al-Xoqon  al-azam

‖  ya‘ni  ―



Buyuk  xoqon

‖,  reversida  esa  ―



as  Sulton  al 

muazzam

‖ so‗zlari yozilgan.  

Samarqandda  zarb  qilingan  tangalarida  faqatgina  ―

xoqon‖

  so‗zlari  bitilgan.  

Samarqandda 512 yilda zarb qilingan tangalarida

 ―Sulton Muhammad al xoqon al 

adl ala ad davul‖

 so‗zlari keltirilgan.  

1178  yilda  Ibrohim  ibn  Xusayn  g‗arbiy  Qoraxoniylar  sulolasining  bosh 

xoqoni etib tayinlanib Samarqand taxtiga o‗tirgach, hijriy 574 yildan boshlab o‗z 

nomi bilan tangalar zarb ettirdi. Tangalariga andoza sifatida hijriy 566 yilda halifa 

Mustad tangalaridagi bitiklarni biroz o‗zgartirgan holda o‗z unvonini ―



Al xoqon al 

adl  al azam Ibrohim Arslonxon‖ 

tangasida zarb ettirdi.  

586 yilda avvalgi zarb ettirgan tangalaridagi ―

Al xoqon al adl al azam nusrat 

ad dunyo va din Ibrohim kuch Arslonxon‖

 unvonini o‗zgartirgan holda ―Sultonlar 

sultoni buyuk va adl sulton‖ deb yangi tangalarini zarb ettirdi.   


Download 0,91 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   40




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish