3-mavzu: analizatorlarning yosh xususiyatlari va gigiyenasi reja: Organizm faoliyatida sezgi organlarining roli



Download 138,97 Kb.
Pdf ko'rish
bet1/5
Sana16.03.2022
Hajmi138,97 Kb.
#492870
  1   2   3   4   5
Bog'liq
3 - Ma`ruza Yosh.



3-MAVZU:ANALIZATORLARNING YOSH XUSUSIYATLARI VA GIGIYENASI 
Reja: 
1.
Organizm faoliyatida sezgi organlarining roli.
 
2.
Ko‘rish organing yosh hususiyatlari. 
3.
Teri, hid bilish va ta’m bilish organlarining umumiy tuzilishi. 
4.
Eshitish organining yosh xususiyatlari. 
5.
Ko‘rish va eshitish organlarining gigiyenasi. 
Tayanch tushunchalar: 
Analizator, sklera, rangdor parda, to‘r parda, gavhar, ko‘z 
akkomodatsiyasi, yaqindan va uzoqdan ko‘rish, nog‘ora pardasi, uzangi, sandon, bolg‘acha, 
evstaxiy nayi, chig‘anoq, yarim aylana kanallar. 
Tashqi dunyodan ta’surotlarni qabul kiluvchi organlarga sezgi organlari deb ataladi. Oliy 
nerv faoliyatini o‘rganish mobaynida analizatorlar haqida tasavvurlar vujudga kelgan. I.P.Pavlov 
ta’limoticha analizatorlar uch qismdan: analizatorlarning retseptor qismi-retseptor: O‘tkazuvchi 
qism; markaziy yoki markaziy qismdan tashkil topgan yagona funksional sistemadir. 
Bosh miya yarim sharlari po‘stlog‘ida har bir analizatorning oliy markazi joylashgan 
bo‘ladi. Pereferik qism - ma’lum turdagi ta’sirlovchilarni qabul qiladi. O‘tkazuvchi qism 
qo‘zg‘alishlarni markaziy nerv sistemasiga o‘tkazadi. Retseptorlar turli xil bo‘ladi: 
fotoretseptorlar, termoretseptorlar, mexanoretseptorlar. 
Analizatorlarga: 1.Teri analizatorlari. 2.Xid bilish analizatorlari. 3.Eshitish analizatora 
4.Ko‘rish analizatori. 5.Maza bilish analizatori.Har bir organ ma’lum ta’sirotni qabul qiladi. 
Korti a'zosi besh qator bo'lib joylashgan tukli hujayralardan tuzilgan. Bu a'zoning har bir 
qatori 60-70 ta tukli retseptor hujayralardan iborat. Hujayralarning tuklari turli uzunlikda bo'lib, 
eng kalta tukligi (130-135 mkm) hujayra chig'anog'ining asosida (lamina basilaris) joylashgan. 
Chig'anoq asosida chig'anoq yo'liga ko'tarilgan sari hujayralarning tuklari asta-sekin uzunlashadi. 
Eng uzun tukli (230-234 mkm) retseptor hujayralar chig'anoq yo'lining uchidajoylashgan. 
Ularning ustki tomonida tomsimon plastinka (membrana tectoris) bo'ladi. Uning bir uchi tukli 
hujayralar ustida, erkin ikkinchi uchi chig'anoqning asosiy membranasiga birikib joylashgan
1


Download 138,97 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish