3-ma’ruza: Samuil Marshak va Korney Chukovskiylarning bolalarga atab yozilgan asarlarida ilgari surilgan g‘oyalar. Samuil Marshak va Korney Chukovskiylarning hayoti va ijodi tahlili

Korney Chukovskiyning ertak-dostonlarida ezgulikning yovuzlik ustidan g‘alabasi, baxt, yorqin hayot sari keskin kurash bo‘rtib turadi. Masalan, shoirning „Moydodir“ asarida bolalarning odobli, ozoda, har doim to‘g‘riso‘z bo‘lish va tozalikka rioya qilish mavzusi ilgari surilgan.

Korney Chukovskiyning ertak-dostonlarida ezgulikning yovuzlik ustidan g‘alabasi, baxt, yorqin hayot sari keskin kurash bo‘rtib turadi. Masalan, shoirning „Moydodir“ asarida bolalarning odobli, ozoda, har doim to‘g‘riso‘z bo‘lish va tozalikka rioya qilish mavzusi ilgari surilgan.

Asar qahramoni qator fazilatlarga ega. Lekin bir aybi bor,faqat kir-chir yuradi. Shuning uchun bir kuni unga xizmat qiluvchi barcha narsalar ish tashlaydi, undan yuz o‘girib, qochib ketishadi. Bola voqeaga tushunmay, xafa bo‘lib turganida joniga yuz-qo‘l yuvgich oro kiradi.

Yosh kitobxon hayvon, jonivor va hasharotlar haqidagi voqea-sarguzashtlarni sevib o‘qiydi. K. Chukovskiyning „Suvarakxon“ asari ham kichkintoylarning sevimli asarlaridan hisoblanadi. Asarda shoir hayvon, hasharot va yirtqichlarning tuzilishlari, fe’l-atvorlari, dovyuraklik va qo‘rqoqliklari to‘g‘risida bahs yuritadi:

Yosh kitobxon hayvon, jonivor va hasharotlar haqidagi voqea-sarguzashtlarni sevib o‘qiydi. K. Chukovskiyning „Suvarakxon“ asari ham kichkintoylarning sevimli asarlaridan hisoblanadi. Asarda shoir hayvon, hasharot va yirtqichlarning tuzilishlari, fe’l-atvorlari, dovyuraklik va qo‘rqoqliklari to‘g‘risida bahs yuritadi:

Sho‘rlik, baxtsiz hayvonlar,

Bo‘kirib, dodlab yig‘lar!

Har bir uyada

G‘or-u qiyada —

Ochko‘z yovga

Тiz cho‘kar.

Ana shunday vaziyatda paydo bo‘lib qolgan chumchuqning tadbirkorligi, ishbilarmonligi, chaqqonligi qo‘l keladi, u suvarakni tiriklayin yutib yuboradi. Shu zaylda chumchuq o‘rmon-u quruqlikda yashaydigan qushlar, jonivorlar, hayvon va yirtqichlarni ozodlikka, erkka, baxtli va totli hayotga olib chiqadi. Bu voqea esa bolalarning estetik didlarini oshiradi, hayvonot olamiga nisbatan qiziqishlarini shakllantirishda, ona- Vatanga bo‘lgan mehr-muhabbatlarini kamol toptirishda yetakchi omil bo‘ladi. Shoirning „Pashsha-xarxasha“, „Тelefon“, „Fyodora o‘tkazgan alam“, „O‘g‘irlangan quyosh“, „Filnisa kitob o‘qir“, „Kirpilar kuladi“ singari asarlari ham bolalar uchun maroqlidir. „Doktor Aybolit“ asari bir umr bolalarga shodlik-quvonch bag‘ishlab kelmoqda. Aybolitning oqko‘ngilligi, mehribonligi, jonkuyarligi, hayvonlar bilan inoq, do‘stligi ibratomuz chizib berilgan.