3-ma`ruza mavzu: aylanma harakaт kinematikasi

Absolyut elastik jismlar urilishi.
Bunday urilishda =1,
Po`lat, fil suyagi kabi moddalardan iborat jismlarning urilishi absolyut elastik urilishga yaqin bo`ladi.
absolyut elastik urilishning harakterli xususiyatlari quyidagilar:
a) Urilish chog`ida jismlarning elastik deformasiyalanishi vujudga keladi, lekin urilishdan so`ng u butunlay yo`qoladi,ya`ni jismlarning shakli tiklanadi;
b) Jismlarning deformasiyalanishida kinetik energiya qisman (yoki to`liq) elastik deformasiyaning potensial energiyasiga aylanadi,jismlar o`z shakllarini tiklayotganda esa u yana kinetik energiyaga aylanadi,kinetik energiya boshqa turdagi energiyalarga aylanmaydi;
M assalari m₁ va m₂ tezliklari  ₁ va  ₂ bo`lgan absolyut elastik jismlar bir hil yo`nalishda ilgarilanma harakat qilayotgan bo`lsin. Energiyani saqlanish qonuniga asosan:

Sharlar gorizontal tekislikda harakatlangani uchun ularni potensial energiyalari o`zgarmaydi.
W_P1+W_P2=W¹_P1+W¹_P2
Impulsni saqlanish qonuniga asosan:
m₁+m₂₂=m₁¹₁+m₂¹₂

Ba’zi bir xususiy hollarini ko`raylik:

Ikkala jismning massalari bir-biriga teng (m₁=m₂). U holda
¹₁= ₂ va ₂¹=  ₁
ya’ni, sharlar urilishdan so`ng o`z tezliklarini ayirboshlaydilar.
m₁m₂ va ₁=0 bo`lsin.
U holda <sup>2</sup><sub>1</sub>=- <sub>1</sub> va <sup>1</sup><sub>1</sub>=0.
Demak, qo`zg`almay turgan katta jism tinch holatini saqlab qoladi, unga urilgan kichik jism avvalgi tezligi bilan sapchib orqaga qaytadi.