3. маъруза матни 1-боб. Давлат ва ҳуқуқ назариясининг предмети ва унинг ўзига хос хусусиятлари

15.4. Ўзбекистон Республикасида ҳуқуқнинг
асосий шакл (манба)лари

Ўзбекистон Республикасида ҳуқуқнинг асосий шакли норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар ҳисобланади. Шу жиҳатдан олганда, Ўзбекистон Республикасининг ―Норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар тўғрисида‖ги Қонунининг 5-моддасида норматив-ҳуқуқий ҳужжатларнинг қуйидаги турлари кўрсатиб ўтилган:

а) Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси;
б) Ўзбекистон Республикасининг қонунлари;
в) Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси палаталарининг қарорлари;
г) Ўзбекистон Республикаси Президентининг фармонлари;
д) Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг қарорлари;
е) вазирликлар, давлат қўмиталари ва идораларининг ҳужжатлари;
ж) маҳаллий давлат ҳокимияти органларининг қарорлари
Конституция - (лотин. conctitutio - ўрнатиш, тузилиш) – моддий маънода аввало инсон ва фуқаро ҳуқуқлари ва эркинликларини эълон қилувчи ва кафолатловчи, шунингдек ижтимоий тузум, бошқарув шакли ва давлат тузилиши, ҳокимият марказий ва маҳаллий органларини ташкил этиш асосларини, уларнинг ваколатлари ва ўзаро муносабатларини, давлат рамзлари ва пойтахтини белгилайдиган қонун ҳужжати, ҳужжатлар ёки конституциявий одатлар мажмуи. Расмий маънода барча қонунларга нисбатан олий юридик кучга эга бўлган асосий қонун. Конституция ҳозирги замон давлатчилигининг муҳим белгиси ҳисобланади.
Ўз юридик табиати ва моҳиятига кўра, Конституция бошқа норматив-ҳуқуқий ҳужжатлардан қуйидаги муҳим жиҳатлари билан ажралиб туради:
биринчидан, Конституция махсус субъект томонидан ёки унинг номидан ўрнатилади;
иккинчидан, конституциявий қоидалар таъсис эътувчи, йўналтирувчи, бирламчи аҳамиятга эга;
учинчидан, конституциявий тартибга солиш ўз ҳажмининг кенг қамровлилиги билан тавсифланади, яъни у ниҳоятда муҳим ва кенг кўламдаги ижтимоий муносабатлар доирасига таъсир кўрсатади;
тўртинчидан, Конституция алоҳида юридик хусусиятларга, яъни устуворликка, олий юридик кучга, ўзига хос муҳофаза шаклига, махсус тарзда қабул қилиниш ва ўзгартирилиш тартибига эга.