3 I bob boshlang’ich sinf o’quvchilarida xuquqiy tushunchalarni shakllantirishning ilmiy metodologik asoslari

Darslarda o’yinlardan foydalanish yuzasidan tavsiyalar: 

1.  Mashqlar  avval  soddaroq  bo’lib,  sekin-asta  murakkablashib  borishiga 

e’tiborni qaratish lozim. 

2.  Dastlab ro’llarga bo’lib, vaziyatni tahlil qilish murakkablik tug’diradi. Sekin-

asta  o’quvchilarni  shunga  o’rgatib  borish  kerak.  Keyinchalik  ular 

tortinmasdan o’zlariga ajratilgan rollarda ishtirok etishlari mumkin bo’ladi.  

3.  O’quvchilarda  bir  xil  qarash  va  masalaga  yondashuv  shakllanib  qolmasligi 

uchun almashtirishga e’tibor qaratish maqsadga muvofiq.  

4.  O’qituvchi  va  o’quvchilar  muammoni  atroflicha  va  chuqur  tahlil  qilishlari 

lozim.  Aks  holda  rollar  taqsimoti  bilan  amalga  oshirilgan  vaziyatlar 

maqsadsiz, dramatik ko’rinishlardangina iborat bo’lib qoladi.  

 Ro’llar  taqsimoti  bilan  olib  boriladigan  mashg’ulotni  avvaldan  rejalashtiring, 

barcha sinf o’quvchilarining ishtiroklarini xulosalash uchun savollar tuzing. Har 

bir  rol  uchun  kerkli  ma’lumotlarni  tayyorlan.  Ma’lumotlar  o’quvchi  o’z  rolini 

ishonch  bilan  ijro  etishi  uchun  yeterli  bo’lishi  kerak.  Asosiy  rollardagi 

o’quvchilar bilan oldindan tayyorgarlik ko’rish ham mumkin. Mashg’ulotni juda 

qisqa kirish so’zi va rollar taqdimoti bilan boshlashingiz mumkin. 

Rollarga taqsimlangan o’yin 

 Asosiy qism- xulosa chiqarish. 

 Bunda quyidagi savollardan foydalanish mumkin: 

1.  Muammo hal qilindimi? 

2.  Nima uchun hal qilindi deb o’ylaysiz?  

3.  Nima uchun hal qilinmadi deb o’ylaysiz?  

45 

 

4.  U qanday qilib hal qilindi? 

5.  Boshqa qanday yo’l tutish mumkin? 

 6. Kundalik hayotda shunga o’xshash muammoga duch kelganmisiz?  

7. Birinchi tarafning munosabatlariga qanday fikr bildirasiz?  

1.  Ikkinchi tomondan qanday xatoliklarga yo’l qo’yildi? 

Kichik  guruhlarda  ishlashni  tashkil  qilish  ishni  avvalo  kichik  guruhlardan  (2 

kishidan  iborat)  boshlash  kerak.  Ikki  kishilik  guruhlarda  ishlash  malakalari 

egallangach  3  kishilik  guruhlarga  o’tish  mumkin.  Shu  tariqa  kichik  guruhlarni  5 

kishigacha ko’paytirish mumkin bo’ladi. Guruhlarda bir guruhga yordam bering. 

 Guruhda ishlashda nimalarga ahamiyat berish kerakligini bilib olish lozim: 

1.  O’zga