3 – Ámeliy shınıģıw: 4-saat. Dvigatellerdiń maylaw sisteması, dúzilisin islewin úyreniw. Jumıstıń maqseti

May nasosınıń islew principi hám dúzilisi

May nasosı dvigatel`diń maylaw sistemasına maydı basım menen aydaydı. May nasosı (3.1-súwret) shesternyalı túrde bolıp kolenvaldıń bólistiriwshi shesternyası arqalı yamasa bólistiriwshi val menen birge qosılıp islengen shesternyadan háreket aladı.

3.1-súwret. May nasosınıń háreket sxeması: 1-jeteklewshi shesternya; 2-jetekleniwshi shesternya; 3-basım payda etiwshi kanal; 4-redukcionlı klapan; 5-nasos korpusı; 6-kirgiziwshi kanal; 7-torlı súzgish.

May nasosınıń 5-korpusına 1-jeteklewshi hám 2-jetekleniwshi shesternyaları ornatılǵan. Shesternyalardıń aylanısındaǵı may 6-kanal arqalı sorıladı, shesternyalar tisleri arasındaǵı oyıqlar toltırılıp 3-basım jasap aydawshı kanalǵa jiberiledi.
Maylaw sistemasınıń jumısın durıs saqlaw ushın nasostıń is ónimdarlıǵı dvigateldiń kerekli may talabınan zıyatıraq bolıwı kerek. Nasostıń dóretetuǵın basımı hám onıń is ónimdarlıǵı maydıń jabısqaqlıǵına, may ótkizgishlerdiń qarsılıǵına, kolenvaldıń aylanısına hám nasos detallarınıń jeliniwine baylanıslı boladı.


May radiatorları
Dvigatel úlken júkleniw hám sırtqı hawanıń joqarı temperaturasında jumıs islegende maydıń temperaturasın kerekli shamada uslap turıw ushın maylaw sistemasında arnawlı suwıtqıshlar-radiatorlar qollanıladı.
May radiatorları ádette suwıtıw sisteması radiatorınıń aldına ornatıladı. Ondaǵı may qarsı hawa aǵımı menen suwıtıladı. Sırtqı ortalıqtıń temperaturasına hám dvigateldiń júkleniwine qarap aydawshı maylaw mayın radiatorǵa ótkeriw kranın ashıp hám jabıw arqalı retlestiredi yamasa arnawlı kran járdeminde óz-ózinen may aǵımı qosıladı hám jabıladı.
May radiatorları kese-kesimi sopaq, tórt múyeshli polat yamasa mıs 3 hám 8 trubkalarınan tómengi 6 hám joqarǵı 4 bachoklardan ibarat tutas bólekten turadı (3.2, a-súwret). Hawa menen suwıtılatuǵın dvigatellerde may radiatorı aldınǵı 9 hám keyingi 7 bachoklardan hám 8-trubkalardan turadı (3.2, b-súwret).

3.2-súwret. May radiatorları: a-suw radiatorı aldına ornatılatuǵın; b-hawa menen suwıtılatuǵın dvigateldiń may radiatorı; 1 hám 5-trubkalar; 2-tómengi bachok; 3-serdcevina; 4-joqarǵı bachok; 6-tosıq; 7-keyingi bachok; 8-trubka; 9-aldınǵı bachok.

Suwıtıw betlerin kóbeytiw maqsetinde radiatordıń hár bir trubkaları juqa polat lentaları menen spiral túrinde oralǵan boladı. Bachoklardıń ernekleri qulaqshalar menen támiyinlengen bolıp suw radiatorınıń aldına boltlar menen bekiteledi. Ayırım dvigatellerde (ZMZ-53) polatlı trubkalardıń ornına latunlı trubkalar qollanıladı, olarǵa suwıtıwshı plastinalar payatlanǵan boladı.

Filtr korpusınan (D-240) yamasa karter poddonınan (A-41) 5-may ótkizgish boyınsha may 7-tómengi bachokqa ótedi hám 3-serdcevinalar arqalı joqarǵı 4-bachokqa ótedi. May radiatordıń trubkaları arqalı ótkende hawa aǵımı menen ol 10…12⁰C suwıtıladı.
Dvigateldiń jumısı waqtındamaylawmayınıń temperaturasınturaqlı túrdesaqlapturıwushınhámsuwıǵandvigateldiiskeqosıwdatezqızdırıwushınsuwlı-maylı radiatorlarqollanıladı.YaAZ -204 dvigatelindegisuwlı-maylı radiator3.3-súwrettekórsetilgen.

3.3-súwret. YaAZ-204 dvigateliniń suwlı-maylı radiatorı: 1-qaqpaq; 2-suwıtıwshı sekciya; 3-raditor korpusı. Radiator 3-korpustan suwıtıwshı 2-sekciyadan hám 1-qaqpaqtan turadı. Sekciya sırtqı beti suw (yamasa qatpaytuǵın suyıqlıqlar) aylanıp ótetu-ǵın plastinalardan hám perforaciyalan-ǵan (tesikli) ózekshelerden turadı. Plastinalar hám ózeksheler mıs penen payatlanǵan. Sekciyalar arqalı aǵıp

ótken may perforaciyalanǵan (tesikli) ózekshelerde quyınlanadı hám jıllılıqtı sırtqa ótkeriw (dvigatel`di qızdırǵan waqtında ıssılıqtı qabıllaw) jaqsılanadı.