28-mavzu. Yer bozori Yer taklifi Yerga talab

Iqtisodiy renta (absolyut renta) - bu cheklangan resurs uchun to’lanadigan to’lov.

Yer rentasi - cheklangan yer resurslaridan (boshqa tabiiy resurslardan) foydalanganlik uchun to’lov.

Iqtisodiy renta yer rentasiga ko’ra kengroq ma’noga ega, buni yuqorida ko’rgan edik.

Absolyut renta - bu barcha yer egalari tomonidan yerning sifatiga bog`liq bo’lmagan holda oladigan rentadir (absolyut renta K.Marks tomonidan kiritilgan).

Yer rentasini tahlil qilish uchun quyidagi shartlar bajarilgan deb faraz qilinadi:

ishlab chiqarilgan barcha mahsulot bozor uchun ishlab chiqariladi;

barcha yerlar mukammallashgan bozor sharoitida ijaraga beriladi;

barcha yerlardan asosiy oziq-ovqat mahsulotlarini ishlab chiqarish uchun foydalaniladi;

barcha yerlarning unumdorligi bir xil.

Yer taklifi absolyut elastik bo’lmagani uchun, yer taklif chizig`i vertikal ko’rinishda bo’ladi (12.24-rasm).

Yerga bo’lgan talab chizig`i (yer unumdorligining pasayish qonuniga ko’ra) manfiy yotiqlikka ega.