24-мавзу. ҚУрилишда илмий-техника тарақҚиёти ва унинг иқтисодий самарадорлиги

Э_у = Н (1 - Т₂/Т₁)
Бунда: Н — қурилишни давомийлик муддатининг вариантлари бўйича шартли-доимий ҳаражатлар;
Т₁ ва Т₂ - таққосланаётган вариантлар бўйича қурилишнинг давомийлик муддати.
Шартли-доимий ҳаражатлар миқдори ўртача «материалларга ҳаражатлар» моддаси бўйича бир фоиз этиб қабул қилиниши мумкин ёки «машина ва механизмларни экплуатация қилиш ҳаражатлари» моддаси бўйича 15 %, «давр (устама) ҳаражатлари» моддаси бўйича 50% этиб белгиланиши мумкин.
4. Хажмий-режавий ва конструкторлик ечимларини такомиллаштириш. У қуйидаги формула бўйича аниқланиши мумкин:
Э = (С₁-С₂) = Е_нс (К₁-К₂) + Е_н (Ф₁-Ф₂)
бунда: С₁ ва С₂ - йиллик ишлаб чиқариладиган маҳсулотнинг (ишлаб чиқариш объектлари) таннархи ёки экплуатацион ҳаражатлар (ноишлаб чиқариш объектлари);
Е_нс ва Е_н — қурилиш объектининг қурилиш самарадорлигининг норматив коэффициентлари;
К₁ ва К₂ — таққосланадиган объектлар учун капитал қўйилмалар;
Ф₁, Ф₂ — таққосланадиган объектларни жиҳозлашда қурилиш ташкилотларининг ишлаб чиқариш фондлари.
Илмий-техник тадбирларнинг иқтисодий самарадорлигини баҳолаш ҳар қандай даражада ҳам ягона асосий мақсад бўлиб ҳисобланади. Илмий техник-тараққиёт, фан, ишлаб чиқариш иқтисодий ўсиш омили сифатида жамоанинг меҳнат унумдорлигини оширган ҳолда унинг иқтисодий омили сифатида ҳам роль ўйнайди. Шунинг учун ҳам фан ва техниканинг иқтисодий самарадорлиги бир вақтда маълум муддат давомида илмий техник ютуқларни амалиётга тадбиқ этиш натижасида жамият томонидан эришиладиган меҳнатнинг умумий ҳаражатларини камайтиришга эришишни акс эттиради. Энг асосийси илмий техник-тараққиёт ишлаб чиқариш интенсивлигини ва яратилаётган маҳсулот сифатини ошириш имконини яратиб беради.