2021-yil 25-noyabr 2021-yil

Abstract: 
This article describes the issues of material motivation through the KPI system, 
the theory of motivation and the relationship between the KPI system based on assessing the 
performance of the firm and the company’s employees, which are partially described by the KPI 
system.
Кириш.
Бугунги кунда кўпгина ривожланган ва ривожланаётган давлат-
ларда фирма ва компанияларнинг фаолияти ва мазкур компаниялар ходим-
ларининг иш фаолияти натижавийлигини баҳолаш самарадорликнинг муҳим 
кўрсаткичлари (
ингл.
KPI- 
Key Performance Indicators
) тизими орқали амалга оши-
рилмоқда. Мамлакатимизда ҳам акционерлик жамиятлари ва бошқа иқтисодий 
субъектларнинг фаолият натижаларини эълон қилишда, ходимлар иш ҳақини 
тўлаш, моддий рағбатлантириш KPI тизими асосида ташкил этилмоқда ҳамда 
бунинг ҳуқуқий асослари ҳам белгилаб қўйилган. 
Жумладан, Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 28.07.2015 
йилдаги “Давлат улуши бўлган акциядорлик жамиятлари ва бошқа хўжалик юри-
тувчи субъектлар фаолияти самарадорлигини баҳолаш мезонларини жорий 
этиш тўғрисида”ги 207-сон ҳамда 09.12.2020 йилдаги “Давлат иштирокидаги 
корхоналар ижро этувчи органи фаолияти самарадорлигини баҳолаш тизими-
ни янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги 775-сон қарорлари-
га мувофиқ, устав фондида давлат улуши мавжуд бўлган акциядорлик жамиятла-
рига, масъулияти чекланган жамиятларга ва давлат корхоналарига ижро этувчи 
органининг самарадорлик муҳим кўрсаткичлари мажбурий тарзда жорий эти-
лиши белгиланган. 

---

232
Тадқиқот методологияси.
Фирма ва компанияларнинг муҳим самарадор-
лик кўрсаткичларининг шаклланиши, уларнинг ижобий интервалларда динамик 
ўсишига эришиши мазкур компанияларда фаолият олиб бораётган ишчи ва хо-
димларнинг малакаси ва меҳнат унумдорлигига узвий боғлиқ ҳисобланади. Қўл 
остидаги ходимларнинг меҳнат унумдорлигининг ошиб бориши фирма ва компа-
нияларнинг муҳим самарадорлик кўрсаткичлари ўзгаришига ижобий таъсир эта-
диган асосий омил ҳисобланади. Ходимларнинг меҳнат унумдорлигини ошириб 
боришда эса мотивация муҳим аҳамият касб этади. Мотивация бу самарадорлик-
ни оширишнинг инсон руҳий ҳолати билан боғлиқ омили бўлиб, иқтисодий таҳ-
лилда мотивация ходимларни жонли мехнат фаолиятига рағбатлантирувчи воси-
та сифатида ўрганилади. Барча инсонлар каби ўзимизга маълумки, ҳеч бир воси-
та моддий рағбатлантириб боришдек мотивациямизни оширолмайди. Меҳнат 
унумдорлигини ошириш ва шунга мос равишда моддий рағбатлантириш, айнан 
KPI тизимини қўллаб-қувватловчи асосий дастаклар ҳисобланади (1-расм).
151