2021-yil 25-noyabr 2021-yil

1-жадвал.
Ўзбекистон лалмикор минтақалари майдонлари [5]
Минтақалар
Денгиз сатҳи-
дан баландли-
ги, (м)
Йиллик 
ёғин миқ-
дори, (мм)
Ўртача ҳа-
рорат, 
0
С
Қорли 
кунлар, 
(кун)
Текислик (нам билан кам 
таъминланган) 
200-350
200-300
+13,4+14,2
21-26
Қир-адирлик (нам билан ярим 
таъминланган)
350-450
280-350
11,6+13,0
28-37
Тоғолди (нам билан 
таъминланган)
600-900
350-450
+12,0+12,9
39-48
Тоғли (нам билан тўлиқ 
таъминланган)
900-2000
450 ва ундан 
кўп
+10,1+11,8
55-65
Биринчи минтақага кирувчи текислик (нам билан кам таъминланган) ер-
лар денгиз сатҳидан 200-350 метр баландликда жойлашган бўлиб, йиллик ёғин 

---

205
280 мм.дан кам бўлган ерлар, ўртача ҳарорат +13,4+14,2
0 
С ни, қорли кунлар эса 
21-26 кунни ташкил этади. Таъминланмаган ерлар тупроқлари асосан, типик 
бўз тупроқлар бўлиб, бундай лалмикор ҳудудга донли экинлар турларининг 65 
фоиз жойлашган. Бу зона учун буғдойнинг қизил шарқ ва арпанинг унумли арпа 
навларини экиш яхши самара беради. Шунингдек, мойли экинларнинг махсар, 
ундов ва бошқа турларини экиш ҳам самаралидир.
Иккинчи минтақага кирувчи қир-адирлик (нам билан ярим таъминланган) 
ҳудудлар денгиз сатҳидан 350-450 м. баландликда жойлашган бўлиб, ўртача ҳа-
рорат +12,0 +12,9
0 
С ни, қорли кунлар эса 28-37 кунни ташкил этади. Тупроқла-
ри - тўқ тусли бўз ва жигарранг тупроқлар бўлиб, чиринди миқдори – 4 фоиз 
иборат.
Бу ҳудудларда 20-25 фоиз дон ва мойли экинлар жойлашган ҳамда бу ерлар 
яхши яйловлар ҳисобланади. Ярим таъминланган ерларга асосан буғдой, арпа, 
тарвуз, зиғир ва кунжут каби экинлар етиштирилади.
Бу ҳудудда 30-35 фоиз лалми ерларга буғдой экилади. Шунингдек, 80-85 
фоиз майдониларга бевосита қишлоқ хўжалик техникалари билан ишлов бериш 
имконияти мавжуд. Қолган қисми рельфининг нотекислиги сабабли техника 
билан ишлов бериш ноқулайликларни келтириб чиқаради.
Учинчи минтақага кирувчи тоғолди минтақаси (нам билан таъминланган) 
ҳудудлар денгиз сатҳидан 600-900 м. баландликда жойлашган бўлиб, ўртача ҳа-
рорат +12,0 +12,9 
0
С ни, қорли кунлар эса 39-48 кунни ташкил этади. Тупроқла-
ри - тўқ тусли жигарранг тупроқлардан иборат.
Бу ҳудудларда асосан, юмшоқ буғдой, нўхат, мевали боғ ва токлар жойлаш-
ган ҳамда чорвачилик учун яйловлардан иборат. 
Тўртинчи минтақада эса, яъни тоғ минтақаси (нам билан тўлиқ таъмин-
ланган) ҳудудлар денгиз сатҳидан 900-2000 м. баландликда жойлашган бўлиб, 
ўртача ҳарорат +10,1.+11,8 
0
С ни, қорли кунлар эса 55-65 кунни ташкил этади. 
Тупроқлари – асосан тўқ тусли жигарранг тупроқлардан иборат.