2021, Maxsus son “pedagogik mahorat” ilmiy-nazariy va metodik jurnal issn 2181-6883

2021, Maxsus son “PEDAGOGIK MAHORAT” ILMIY-NAZARIY VA METODIK JURNAL
47 
oʻquvchidagi salbiy sifatlarni ta’lim- tarbiyaning turli shakllaridan foydalanib asta-sekinlik bilan yoʻqotib, 
uning ijobiy sifatlarini rag’batlantirib borish, repertuar tanlashda, ijro ustida ishlaganda, umuman, amaliy 
mashg’ulotlar jarayonida oʻquvchining shu sifatlarini inobatga olib ish koʻrish yaxshi samara beradi. Bulardan 
tashqari oʻquvchilarda yosh va har-xil oilaviy sharoitlar bilan bog’liq boʻlgan turli salbiy oʻzgarishlar yuz 
berishi mumkin. Bunday holatda oʻqituvchidan sharoitni atroflicha oʻrganib chiqish, juda sezgirlik va 
ehtiyotkorlik bilan ish koʻrish talab qilinadi. 
Oʻquvchini ruhlantirish, kelajakka boʻlgan ishonchini mustahkamlash, uni rag’batlantirish orqali 
bunday salbiy oʻzgarishlarning oldini olish mumkin. Chunki, tajribada ehtiyotsizlik bilan aytilgan biron-bir 
soʻz yoki nojoʻya harakat tufayli qobiliyatli oʻquvchilarning bu sohadan umuman uzoqlashib ketishlari yoki 
oʻqituvchiga nisbatan, musiqaga nisbatan salbiy fikrlarga ega boʻlib qolish holatlari kuzatiladi.
Oʻquvchilar xoh boshlang’ich maktablarida, litsey-kollejlarda boʻlsin, xoh oliy oʻquv yurtida boʻlsin 
cholg’u ijrochiligidan ta’lim beradigan oʻqituvchisiga hurmat va ishonch bilan qaraydi. Bu ishonchga 
oʻqituvchi, avvalo, oʻzining yuqori darajadagii ijrochilik mahorati, puxta bilimi, oʻz ishiga ma’suliyatliligi va 
madaniyati bilangina erishishi mumkin. Oʻqituvchi har qanday vaziyatlarda ham oʻzining oqilona fikrlari bilan 
oʻquvchilarning diqqatiga sazovor boʻladi.
Oʻquvchilar oldida boshqa oʻqituvchilarga nisbatan salbiy munosabatlar bildirish nafaqat oʻsha 
oʻqituvchining, balki oʻzining ham obroʻsiga putur yetkazadi. Aksincha, xalqimizning “ustoz - otangdek 
ulug’” degan naqliga binoan oʻquvchi-talabalarni doimo ustoz-oʻqituvchilar mehnatini qadrlab, ularga 
nisbatan hurmat-e’tiborda boʻlish kerakligini uqtirib bormoq kerak. Ish jarayonida yuzaga keladigan koʻplab 
muammoli holatlarda oʻqituvchining fikri haqiqiy faktlarga asoslangan holda boʻlishi lozim. Bu esa 
oʻquvchining voqelikni toʻg’ri tahlil qilish va toʻg’ri fikrlash, obyektiv baholay olish kabi fazilatlarini 
shakllanishida asosiy omillardan biridir.