476
“DEVELOPMENT ISSUES OF INNOVATIVE ECONOMY IN THE
AGRICULTURAL SECTOR”
International scientific-practical conference on March 25-26, 2021.
Web:
http://conference.sbtsue.uz/uz
РАҚАМЛИ ТАЪЛИМДА ПЕДАГОГИК ТЕХНОЛОГИЯЛАРНИ
ҚЎЛЛАШ
ИМКОНИЯТЛАРИ
А.Х.Махмудов
1
Ф.У.Анарбаева
2
Аннотация
.
Ушбу
мақолада
Ўзбекистон
Республикасида
рақамли
таълимни
таълим
жараёнига
қўллаш
борасида
олиб
борилаётган
ишлар,
очиқ
кодли
рақамли
таълим
тизимида
педагогик
кадрлар
муаммоси,
рақамли
таълимда
педагогик
технологияларни
қўллаш
жараёнлари
ва
очиқ
таълимнинг
педагогик
ёндашувлари
кўриб
чиқилади.
Калит
сўзлар
:
олий
таълим,
рақамли
таълим,
очиқ
кодли
рақамли
таълим,
тармоқ
контентини, коммуникацион воситалар ва тармоқ контенти, замонавий технологик воситалар,
прагматизм, конструктивизм, виртуал соҳа, умумдидактик тамойиллар.
Аннотация
.
В
данной
статье
рассматривается
работы,
проводимые
в
Республике
Узбекистан
по
применению
цифрового
обучения
в
образовательном
процессе,
проблемы
педагогических
кадров
в
системе
цифрового
обучения
с
открытым
кодом,
применение
педагогических
технологий
в
цифровом
обучении
и
педагогические
подходы
открытого
образования.
Ключевые
слова
:
высшее
образование,
цифровое
обучение,
цифровое
обучение
с
открытым
исходным
кодом,
сетевой
контент,
средства
коммуникации
и
сетевой
контент,
современные
технологические
инструменты,
прагматизм,
конструктивизм,
виртуальная
сфера,
общие
дидактические
принципы.
Abstract
. This article examines the work carried out in the Republic of Uzbekistan on the use of
digital learning in the educational process, the problems of teaching staff in the open source digital
learning system, the use of pedagogical technologies in digital learning and pedagogical approaches of
open education.
Keywords
: higher education, digital learning, open source digital learning, web content,
communication media and web content, modern technological tools, pragmatism, constructivism, virtual
realm, general didactic principles.
1
Т.Н.Қори
Ниёзий
номидаги
ЎзПФИТИ,
п.ф.д.,
доцент
2
Тошкент
давлат
иқтисодиёт
университети
Самарқанд
филиали
477
“DEVELOPMENT ISSUES OF INNOVATIVE ECONOMY IN THE
AGRICULTURAL SECTOR”
International scientific-practical conference on March 25-26, 2021.
Web:
http://conference.sbtsue.uz/uz
Ўзбекистон
Республикаси
Президентининг
2018
йил
5
сентябрдаги
“Корпоратив,
лойиҳа
бошқаруви
ва
давлат
харидлари
соҳасида
кадрларни
тайёрлаш,
қайта
тайёрлаш
ва
уларнинг
малакасини
ошириш
тизимини
такомиллаштириш
бўйича
қўшимча
чора
-
тадбирлар
тўғрисида”
ПҚ
-3930-
сон қарори
3
асосида
“Олий таълим муассасалари ва олий
ўқув юртидан кейинги таълим
муассасаларида таълимнинг илғор усулларини жорий этиш, шунингдек, корпоратив, лойиҳа
бошқаруви ва давлат харидлари соҳасида кадрларни тайёрлаш, қайта тайёрлаш ва уларнинг
малакасини ошириш тизимини янада такомиллаштириш мақсадида Олий таълим муассасаларига,
олий ўқув юртидан кейинги таълим, кадрларни қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш
муассасаларига, уларнинг мулкчилик шакли ва бўйсунувидан қатъи назар, масофавий ўқитишни
ташкил этиш ҳуқуқи берилишини таъминланиши” белгилаб қўйилди. Шунга кўра 2018 йил 1
октябрга қадар Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги билан
биргаликда олий таълим муассасаларида, олий ўқув юртидан кейинги таълим, кадрларни қайта
тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш муассасаларида масофавий ўқитишни амалга ошириш
тартиби тўғрисидаги низомни ишлаб чиқиш ва тасдиқлаш вазифаси белгиланди.
Очиқ кодли рақамли таълим тизимида Интернет тармоғининг таълим ресурсларини
ишлатиш фан бўйича тармоқ контентини, коммуникацион воситалар ва тармоқ контентини ўқув
жараёнига қўллаш методикасини ўрганиш билан боғланган ўқитувчи фаолиятининг янги касбий
қирраларини
очиб беради.
Рақамли таълимда педагогик технологияларни қўллаш педагогик жараёнларнинг
даражасига мослаштирилиши лозим. Репродуктив таълимни амалга ошириш учун замонавий
технологик воситаларни (рақамли дарсликлар, форумли LMS, ахборот тизимларида
автоматлаштирилган излаш) қўллаш рақамли таълимни анъанавий дастурлаштириш таълимига
олиб келади. В. Юдин фикрига кўра, “очиқ таълим концепцияси прагматизм (талаба фаолиятига
қўйиладиган
асосий талаб –
талабанинг ғоя ва мақсадларига жамият ғоялари ва қадриятларига зид
бўлмаган тарзда тўғридан тўғри йўналтирилганлигидир) ва конструктивизм (билим ва
тажрибаларни мустақил ва тушунарли тарзда қуриш учун ўрнатиш) ғояларига асосланади” [90]
(Юдин В., 2008).
Замонавий рақамли таълим оммавий таълимда очиқ таълим ёндашувларини амалга
оширишга рухсат беради:
вақт бўйича чекланмаслик;
таълим олувчи, тингловчи –
вариатив таълим имкониятлари ҳолатида субъект
ҳисобланади, бунда у муҳим қарорни қабул қилиши керак бўлади;
мақсад –
инсоннинг фаол иш фаолиятида субъективлиги ва ягоналиги.
Виртуал соҳада курсни ўрганиш ўқув жараёнини педагогик жараённинг субъектли
йўналтирилган кўринишида амалга ошириш каби очиқлилик мезонида қуришни талаб қилади
ва қуйидагиларни таъминлайди:
-
контент (мультимедия воситаларини қўллаган ўқув материали);
-
таълим
олувчининг компетенцияси;
-
талабанинг курсда ишлашига ёрдам берувчи курс бўйича навигатор (Study guide);
-
мустақил таълим бўйича кўрсатма (Syllabus);
-
ўқитувчининг тьюторлик функцияси.
Юқоридагиларни эътиборга олган ҳолда, Губанова А.А. ва Кольга В.В. лар томонидан
илмий адабиётлар ва ўқув амалиётининг таҳлили асосида рақамли таълимга характерли бўлган
умумдидактик тамойиллар кўриб чиқилган бўлиб, уларга қуйидагилар киради [1]
:
3
Ўзбекистон
Республикаси
Президентининг
2018
йил
5
сентябрдаги
“Корпоратив,
лойиҳа
бошқаруви
ва
давлат
харидлари
соҳасида
кадрларни
тайёрлаш,
қайта
тайёрлаш
ва
уларнинг
малакасини
ошириш
тизимини
такомиллаштириш
бўйича
қўшимча
чора
-
тадбирлар
тўғрисида”
ПҚ
-3930-
сон
қарори.
Қонун
ҳужжатлари
маълумотлари
миллий
базаси,
07.09.2018
й.,
07/18/3930/1850-
сон
478
Do'stlaringiz bilan baham: |