2019 O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi termiz davlat universiteti

2-ilova
Mashqlar bajarish; (Talabalar mashqlarni sharti asosida navbat bilan bajaradilar va javoblarning to’liq va mukammal bo’lishi o’qituvchi va talabalar tomonidan qatьiy nazoratga olinadi.)
233-mashq. O’qing, ravishdoshlarni toping. Bo’lishli shakldagi ravishdoshni bo’lishsiz va bo’lishsiz shakldagi ravishdoshlarni bo’lishliga aylantiring; ularni zamon ifodalash xususiyatiga ko’ra quyidagi jadvalga yozing.

O’tgan zamon ravishdoshlari	Hozirgi zamon ravishdoshlari	Kelasi zamon ravishdoshlari

1. Balxdan qaytgach, Navoiy yangi qazilgan ariqlarni ko’zdan kechirishni bahona qilib, Mashhadga borishga ijozat so’radi. (L. Batь.) 2. So’ngra qiziq bir hikoyani kula-kula ayta boshladi. (H.O.) 3. Yolg’iz bir men ona allasin Tinglagali bo’ldim intizor. (H.O.) 4. Sen bormasang, bahor bo’lmaydi, Ochilmaydi bog’larda gullar, Qarag’aylar barg chiqarmaydi, O’rmonlarga kelmas bulbullar. (H.O.) 5. Munisxon o’rnidan turib, eshikka tomon yo’nalmaguncha, Saidiy joyidan qimirlamaydi. (A.Q.)6. Sulton Husayniing fe’l-atvorini yaxshi bilgan sobiq vazir zindondan chiqqach, Xurosonni tark etishga qaror berdi-da, darvish libosini kiyib, o’tkinchi bir karvon bilan yashirincha Hirotdan chiqib jo’nadi. (L. Batь.)
234-mashq. O’qing, nuqtalar o’rniga qavs ichida berilgan ravishdosh yasovchilaridan mosini qo’yib gaplarni ko’chiring.
1. Yupqagina oy titrab chiq (-gach, -kach, -qach), Yulduz par-par uchib to’kil (-gach, -kach, -qach), SHam shu’lasi erib tush(-guncha, -kuncha, -quncha), Miyada yalt etib tushuncha Qoni bilan yozibdi shuni. (S. Akbariy.) 2. Nur sochib oy chiqadi paxtazorga boq (-gani, -kani, -qani). (Qo’shiq.) 3. Qashqir qirga ot soldirib chiq (-guncha, -kuncha, -quncha), tog’ cho’qqilari ustida lov-lov yongan qirmizi shafaq so’nib, vodiy mayin qorong’ilikka cho’mdi. (O.Yo.) 4. Oradan bir piyola choy ich(-guncha, -kuncha,-quncha) vaqt o’tmay, bosh injenerning sekretari Nazmixon kirib univermagga sudradi. (E.Nosirov.) 5. Olis yurtlardan kelgan sayyohlar o’z vatanlariga qayt(-gach, -kach, -qach), mehmondo’st Hirotning ulug’vor binolarini uzoq vaqtgacha eslab yurardilar. (L. Batь.)