2019 йил таянч докторантурага ўқиш учун талабгорларни қабул қилиш бўйича мутахассисликлар ва чет тили

«ТАВСИЯ ЭТИЛГАН»
“Бухгалтерия ҳисоби”, “Иқтисодий таҳлил ва аудит” кафедраларининг 
қўшма мажлисида муҳокама қилинган ва тавсия этилган.
10 - сентябрь 2018 йилдаги 2 - сонли баённома
Тузувчилар: 
и.ф.д.,проф.Р.О.Холбеков - “Бухгалтерия ҳисоби” кафедраси
мудири;
и.ф.н., доц. З.А.Муқумов - “Иқтисодий таҳлил ва аудит” 
кафедраси мудири.
Тақризчилар: 
и.ф.д.М.И.Алъмардонов -“Молия ва солиқлар” кафедраси
профессори;
и.ф.н. Махкамбоев А.Т.- “Бухгалтерия ҳисоби” кафедраси 
доценти;

---

КИРИШ
2017-2021 
йилларда Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта 
устувор йўналиши бўйича ҳаракатлар стратегиясиннингШ -Иқтисодиётни ривожлантириш 
ва либераллаштиришнинг устувор йўналишларида қуйидаги вазифалар кўрсатиб 
ўтилгандек, Таркибий ўзгартиришларни чуқурлаштириш, миллий иқтисодиётнинг етакчи 
тармоқларини 
модернизация 
ва 
диверсификация 
қилиш 
ҳисобига 
унинг 
рақобатбардошлигини 
оширишда 
- 
“Экспорт 
фаолиятини 
либераллаштириш 
ва 
соддалаштириш, 
экспорт 
таркибини 
ва 
географиясини 
диверсификация 
қилиш, 
иқтисодиёт тармоқлари ва ҳудудларнинг экспорт салоҳиятини кенгайтириш ва сафарбар 
этиш”10 вазифаси кўрсатиб ўтилган.
Ўзбекистон Республикаси мустақилликка эришгандан сўнг ташқи иқтисодий 
фаолият билан шуғуланувчи хўжалик юритувчи субъектлар фаолиятини ривожлантириш 
жараёнида туб ўзгаришлар бўлди. Натижада, уларда ҳисобчилик тизимини ҳам 
шакллантиришда иқтисодий ислоҳотларни амалга ошириш зарурияти туғилди. Албатта, 
бундай ўзгаришлар «Бухгалтерия ҳисобининг миллий стандартлари», «Аудитнинг миллий 
стандартлари», «Бухгалтерия ҳисобининг халқаро стандартлари»нинг амалиётга жорий 
этилиши ташқи иқтисодий фаолият билан шуғулланувчи субъектларнинг бухгалтерия 
ҳисобида ҳам бир мунча вазифаларни бажариш лозимлигини белгилаб берди. Бундан 
кўриниб турибдики ҳисоб маълумотларининг сифати билан самарадорлик бир-биридан 
ажралмас кўрсаткичдир. Қаерда ҳисоб-китоб ишлари тўғри йўлга қўйилган бўлса ўша 
ерда самарадорлик бор ёки бошқача қилиб айтганда, бухгалтерия ҳисоби корхона 
иқтисодининг қон айланиш тизимини ташкил қилади деса бўлади.
Шу боисдан, мамлакатимиз иқтисодиётида чет эл капитали иштирокидаги қўшма 
корхоналарнинг кўпайиши, коорпоратив бошқарув ва унинг асосидаги операцияларнинг 
амалда кенг жорий этилиши, бухгалтерия ҳисоби ва аудит борасида илғор хорижий 
усулларнинг қўлланилиши, бухгалтерия ҳисоботи маълумотларини умумлаштириш ҳамда 
ҳисобот шаклларининг барча фойдаланувчиларга аниқ ва тушунарли бўлишини 
таъминлаш юзасидан амалга оширилаётган ишларни бухгалтерия ҳисобида акс эттириш, 
шунингдек, молия ва солиқ тизимини тўғри ташкил қилиш ва такомиллаштиришнинг 
нақадар долзарб эканлигини ифодалайди.
Хўжалик юритувчи субъектлар юртбошимиз такидлаб ўтганидек, ўз фаолиятини янги 
замонавий техника ва технологиялар билан таъминлаш каби ишларни амалга 
оширимоқдалар. Бугунги кунда бундай жараёнларнинг ривожланишида уларда мавжуд 
хом ашё ва материаллар, меҳнат кучи, асбоб-ускуналар, айланма моддий ресурс ва 
маблағлардан самарали фойдаланишда ҳаракатини назорат қилиш шунингдек, улар билан 
бўладиган хўжалик алоқалари натижасида вужудга келадиган турли хил дебеторлик ва 
кредиторлик қарзлари ва уларнинг бухгалтерия ҳисобини тўғри ташкил қилиш ва аудит 
қилиш муҳим аҳамият касб этмоқда. Корхоналарда вужудга келиши мумкин бўлган турли 
хил дебеторлик ва кредиторлик қарзларини ўз вақтида ҳисоб-китобларни амалга ошириш 
жуда 
мухимдир. 
Чунки, 
корхоналарда 
дебеторлик 
ва 
кредиторлик 
қарзларини 
шакллантирмасдан ўз вақтида ҳисоб-китобларни амалга ошириш натижасида корхонада 
айланма маблағлари еитшмовчилигининг олди олниб айланма маблағлар ликвидлилиги ва 
улардан самарали фойдаланишини таъминланади, Бундай долзарб дастурни амалга 
оширишда республикамизнинг амалдаги ҳисоб ва аудит тизимини назарий ва амалий 
жиҳатдан замон талабларига мос ҳолда такомиллаштириб бориш муҳим вазифалардан 
биридир. Етакчи тармоқларни модернизация қилиш, техник ҳамда технологик янгилашни 
жадаллаштириш ўз навбатида уларда ташкил этилган бухгалтерия ҳисоби тизимини ҳам 
модернизация қилишни талаб этади. Шунингдек, ишлаб чиқаришни диверсификация