2016 Kon ishlari asoslari p65

2.6-rasm. Eziluvchan g'ildiraksimon (halqasimon) metall mustahkamlagich.

Monolit beton va temir-beton mustahkamlagichlar, aso- san, uzoq muddat ishlaydigan qazish zonalaridan tashqarida bo'lgan gorizontal, vertikal va qiya kapital (konni ochuvchi) lahimlarni mustahkamlashda qo'llaniladi. Stvol atrof insho- otlari va kameralari ham, asosan, monolit beton bilan mustahkamlanadi.

Monolit beton mustahkamlagichlarining asosiy konstruk- siyasi vertikal devor va gumbazsimon yopqichdan (gorizontal va qiya lahimlarda), silindr shaklidagi beton mustahkam- lagichdan (vertikal lahimlarda) tashkil topadi.
Shaxtalarda vertikal kon bosimining lahimga ta'siri kuch- liroq bo'lganligi tufayli, ko'pincha, vertikal devorli va gum- bazsimon yopqich shaklidagi monolit beton mustahkam- lagichidan foydalaniladi (2.7-rasm).
Eziluvchan yoki qat'iy (ezilmaydigan) armaturali monolit temir-beton mustahkamlagichi ham ikki devor, gumbazsimon yopqich va poydevordan tashkil topadi. Monolit beton mustahkamlagichlari bilan bir qatorda shaxta va rudniklarda
2.7-rasm. Monolit beton mustahkamlagichi.
yig'ma temir-beton mustahkamlagichlardan keng foyda- laniladi.
Yig'ma temir-beton mustahkamlagichlarning elementlari zavodlarda tayyorlanib, kon lahimlariga keltiriladi va bu yerda yig'ib, lahim mustahkamlanadi. Yig'ma temir-beton mustah­kamlagichlarning ishlash muddati uzoq va ular kon bosimi mo'tadillashgan kapital kon lahimlarini mustahkamlashda qo'llaniladi.
2.8-rasmda konchilik korxonalarida keng qo'llanadigan trapetsiyasimon va arkasimon shakldagi temir-beton mustah- kamlagichlar ko'rsatilgan.