2 Ўзбекистон республикаси



Download 2,74 Mb.
Pdf ko'rish
bet28/46
Sana06.03.2022
Hajmi2,74 Mb.
#484878
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   46
Bog'liq
4.1-мтм-2-тил

Овоз устидаги ишлар.
Овоз аппарати воситасида баландлиги, кучи ва 
тембри турлича бўлган товушлар чиқарилади: уларнинг умумийлиги айнан 
инсон овозини аниқлайди. 
Хар бир овоз хусусиятларини алохида кўриб чиқамиз. 
Овоз баландлиги -
охангнинг кўтарилиши ва пасайиши, юқори овоздан 
паст овозга ўтиш ва аксинча. 
Овоз кучи -
товушларни муайян баландликда талаффуз этиш, шунингдек 
товушни бор овози билан талаффуз эта олиш қобилияти. 
Овоз тембри -
овозга сифат жихатдан ишлов бериш (жарангдор, 
маъносиз, титроқ, бўгиқ ва бошқ.) 
Овоз овоз тугунчаларининг тебраниши натижасида вужудга келади. 
Унинг сифати нафас олиш, овоз ва артикуляция аппаратларининг 
биргаликдаги фаолиятига боғлиқ бўлади. 
Юқори нафас йўлларининг турлича тебранишлари, сурункали 
шамоллаш, аденоид ўсимталар ва хоказолар овоздаги бузилишларнинг юз 
беришига ёрдам беради. Кўпинча мактабгача ёшдаги болаларда овоз 
бузилиши ундан нотўғри фойдаланиш: доимий равишда бақириб сўзлаш, 
айниқса йилнинг совуқ даврида кўчаларда баланд овозда сўзлаш орқали овоз 
тугунчаларини зўриқтириш, бола овози диапазонига мос келмайдиган 
охангда сўзлаш (масалан, болалар анчага ёш болаларнинг чийиллоқ нутқига 
такдид қиладилар ёки «адаси номидан» паст овозда сўзлашга уринадилар) 
оқибатида юз беради. Овоздаги бузилишлар бурун-томоқ ёки юқори нафас 


87 
йўлларига оид касалликларни бошдан кечирган хамда касаллик пайтида ёки 
соғайганидан сўнг дархол овозни асраш режимга риоя қилмаган болаларда 
хам вужудга келиши мумкин. 
Овоз имкониятларидан нотўғри фойдаланиш бола шахсининг ўзига хос 
хусусиятлари (жуда уятчан бола кўпинча паст овозда сўзлайди; тезда 
ғайратга келадиған болалар баланд охангларда сўзлайдилар); нотўғри
тарбияга (агарда атрофдагиларнинг ўзлари баланд овозда сўзласалар болалар 
хам ноилож шунга ўрганадилар); агарда хонада доимий шовқин-сурон бўлса 
(радио, телевизор, мактабгача таълим муассасаси гурухидаги доимий 
шовқин-сурон ва х.к.) болаларнинг баланд овозда сўзлашга мажбур 
бўлишларига боғлиқдир. 
Тарбиячининг вазифалари қуйидагилардан иборат: ўйинларда, ўйинли 
машқларда овознинг асосий сифати - кучи ва баландлигини ривожлантириш; 
болаларни зўриқмасдан сўзлашга ўргатиш, уларни овоздан турли вазиятларга 
мос холда фойдаланишга одатлантириш (паст-баланд). 

Download 2,74 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   46




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish