2 Тошкент давлат

давлат ва жамият қурилиши тизимини такомиллаштириш соҳасида
- 
парламентнинг муҳим қарорлар қабул қилиш ва қонунлар ижросини назорат этиш 
фаолиятини кучайтириш, ижро этувчи ҳокимият тизимини оптималлаштириш, давлат 
бошқарувида замонавий менежмент услубларини кенг қўллаш, давлат хизматларини 
ривожлантириш, давлат хизматига малакали мутахассисларни жалб этишга қаратилган ягона 
кадрлар сиёсатини шакллантириш; 
қонун устуворлигини таъминлаш ва суд-ҳуқуқ тизимини янада ислоҳ қилиш 
соҳасида
- суд ҳокимиятининг ҳақиқий мустақиллигига эришиш, аҳоли тинчлиги, 
хавфсизлигини ва қонунийликни таъминлаш, жиноятчиликнинг барвақт олдини олиш бўйича 
зарур чоралар кўриш, жиноят қонунчилигини такомиллаштириш ва либераллаштириш; 
иқтисодиётни ривожлантириш ва инвестицияларни фаол жалб этиш соҳасида
- 
макроиқтисодий барқарорликни таъминлаш, соғлом рақобат учун зарур шароитларни 
яратиш, ишбилармонлик ва инвестиция муҳитини тубдан яхшилаш, иқтисодиётда давлат 
иштирокини жиддий равишда камайтириш, юқори иқтисодий ўсиш суръатларини сақлаб 
қолиш, «хуфёна» иқтисодиётга қарши курашиш ва унинг улушини кескин қисқартириш, 
валюта сиёсатини эркинлаштиришни давом эттириш; 
ижтимоий ривожланиш соҳасида
— аҳоли ўртасида ишсизликни камайтириш, 
одамларнинг даромадларини ошириш, фан ва узлуксиз таълимни ривожлантириш, тиббий 
хизматлар сифатини яхшилаш ва улар билан аҳолини қамраб олишни кенгайтириш, хотин-
қизлар ва ёшларни ижтимоий қўллаб-қувватлашни кучайтириш, одамларнинг турмуш 
шароитларини яхшилаш, уларни муносиб турар жой билан таъминлаш ва фаровонлигини 
ошириш, жамиятда соғлом турмуш тарзини қарор топтириш, жисмоний тарбия ва спортни 
янада оммалаштириш, туризмни ривожлантириш; 
хавфсизлик, миллатлараро тотувлик ва диний бағрикенгликни таъминлаш, 
шунингдек ташқи сиёсат соҳасида
— мамлакатимиз мудофаа қудратини ошириш, 
Ўзбекистон Республикаси Қуролли Кучларининг салоҳиятини мустаҳкамлаш, миллий 
мудофаа саноати комплексини шакллантириш, экологик хавфсизликни таъминлаш, сув ва 
бошқа табиий ресурслардан оқилона фойдаланиш, очиқлик, ўзаро тенг ва манфаатли 
ҳамкорлик тамойилларига асосланган ташқи сиёсий фаолият самарадорлигини янада 
ошириш.
66
Мамлакатдаги хуфиёна иқтисодиётнинг кўлами кенгайиб бориши, ўз навбатида, 
ҳудудда яратилган миллий бойликни тақсимлаш ва қайта тақсимланишида тенгсизликни 
келтириб чиқаради. Аҳоли даромадларининг тўғри тақсимланмаслиги, жамиятда ижтимоий 
66
Ўзбекистон Республикаси Президентининг “2017-2021 йилларда Ўзбекистон Республикасини 
ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши бўйича Ҳаракатлар стратегиясини “Фаол инвестициялар ва 
ижтимоий ривожланиш йили”да амалга оширишга оид Давлат дастури тўғрисида”ги 2019 йил 17 январь, ПФ-
5635-сон фармони.

---

204 
мухитнинг ёмонлашуви, давлатнинг иқтисодиётни бошқариш механизмларининг 
кучсизланишига олиб келади. Жамиятда жиноий характердаги фаолиятнинг ҳамда уюшган 
жиноятчиликнинг авж олишига шароит яратиб беради. Мамлакатнинг инвестицион муҳитига 
салбий таъсир кўрсатади. Умуман айтганда, “хуфиёна иқтисодиёт”нинг кенгайиши 
аҳолининг сиёсий хокимиятга бўлган ишончини йўқотади. Давлат томонидан олиб 
борилаётган иқтисодий ислоҳотларга тўсқинлик қилади. Мамлакатимизда кичик бизнес ва 
хусусий тадбиркорликни қўллаб қувватлаш, уларга турли хил шаклда имтиёзлар бериш – 
яширин иқтисодиёт миқёсини камайтиришда муҳим бир омил бўлиб ҳисобланади.
Мамлакатнинг миллий бойлиги давлат бюджетинииг даромадларини тақсимлаш ва 
қайта тақсимлашда иштирок этиш иқтисодий агентларга ҳар қандай хўжалик фаолиятига 
қараганда, анча кўп фойда келишини таъминлайди. Бундай фаолият яширин ёки яширин 
иқтисодиёт номини олди. Иқтисодий адабиётларда хуфёна иқтисодиёт ва яширин иқтисодиёт 
тушунчалари бир хил мазмунда келади. Яширин иқтисодиёт тўғрисидаги адабиётларда ушбу 
категорияни таърифлаш учун қуйидаги асосий ёндошувлар мавжуд: 
Шунингдек, немис адабиётларида ҳам яширин иқтисодиётга оид турлича ёндошувлар 
мавжуд. Уларнинг айрим таърифларида яширин иқтисодиёт молиявий сирли битимлар 
сифатида талқин этилса, яна бир бошқа таърифда яширин иқтисодиёт жиноий фаолият 
сифатида қаралади. Учинчи бир ёндошувда яширин иқтисодиёт барча субъектларнинг солиқ 
тўлашдан бўйин товлашни қамраб олади, дейилади. Тўртинчи ҳодисада яширин иқтисодиёт 
натижалари ЯИМда инобатга олинадиган ҳам молиявий операциялар, ҳам иқтисодий 
фаолият тушунилади. Немис мутахассислари яширин иқтисодиётни ЯИМ таркибига 
киритиш тарафдори эканлигини қайд этиш лозим. 
Расмий сектор доирасидан ташқарида, яъни уй хўжалигидаги меҳнатдан ва жамоа 
ишлаб чиқаришидаги ўз-ўзини таъминлаш мақсадида яширин тадбиркорлик билан 
шуғулланувчи турли фаолият каби яширин иқтисодиётнинг таърифи ҳам мавжуд.