2. Сувнинг сифат кўрсаткичлари Сув тозалашда кагулатся жарайони

Сувнинг умумий ишқорийлиги. /И/ таркибидаги , ,СО , , ионлар ва кучсиз органик кислоталарнинг Na ли бирикмалари билан тавсифланади. Масалан, сув таркибида NaHCO₃, Na₂CO₃, KHCO₃, К₂CO₃, NaHSiO₃, Na₂HPO₄ каби бирикмлар концентрацияси қанча кўп бўлса, унинг умумий ишқорийлиги ҳам шунча юқори бўлади. Сувнинг умумий ишқорийлиги таркибидаги ионлар турига қараб, турлича бўлади. Гидратли ишқорийлик /И₂/-сувдаги ОН^-, карбонатли ишқорийлик /Иk/-сувдаги НСО , силикатли ишқорийлик /Ис/-сувдаги ва SiO , фосфатли ишқорийлик /Иф/-сувдаги ва РО^3-₄- анионлар концентрацияси билан тавсифланади. Бу анионларнинг Na ёки Кли бирикмалари сув ишқорийлигини оширишга дахлдордир, чунки улар сувда гидролизланиши натижасида NaOH ёки ОН каби кучли ишқорлар ҳосил бўлади.
NaHCO₃ + H₂O = NaOH + H₂CO₃
NaHSiO₃ + H₂O = NaOH + H₂SiO₃
KHCO₃ + H₂O = KOH + H₂CO₃
KHSiO₃ + H₂O = KOH + H₂SiO₃
NaH₂PO₄ + H₂O = NaOH + H₂PO₄
Агар сувдаги ва ионларининг умумий йиғиндиси / / шу сувнинг умумий қаттиқлигидан катта бўлса, яъни / >Кум/ бундай сувларда NaHCO₃ ва Na₂CO₃ бирикмалари кўплигини билдиради. Сувнинг умумий қаттиқлигидан сувдаги ва СО^2- ионлар концентрацияси айирмаси сувнинг натрийли қаттиқлигини кўрсатади. Сувнинг ишқорийлиги ҳам қаттиқлиги каби мг-экв/л ёки г-экв/л бирлигида ўлчанади.Сув тозалаш техникаси соҳасида табиий сувларни таркибидаги дағал, коллоид ва ион заррачалардан кимёвий тозалаш икки хил усулда олиб борилади. Биринчи усулда сувга алюминий сульфат /Al₂(SO₄)₃/, темир сульфат /FeSO₄/, оҳак /CaO/, сода /Na₂СО₃/, ишқор /NaOH/, натрий фосфат /Na₃PO₄/ каби бирикмаларнинг эритмаси қўшилиб, чўкма ҳосил қилиш йўли билан тозаланади. Сувга бундай реагентлар қўшилганда сув дағал ва коллоид заррачалардан тозаланиб, таркибидаги баъзи ион заррачаларнинг концентрацияси ҳам қисман камаяди.
Иккинчи усулга сувни ионитлар ёрдамида тозалаш киради. Ионитлар сув таркибидаги ионлар концентрациясини юқори даражада камайтириш қобилиятига эга бўлган моддалардир. Улар ёрдамида сувни ҳар қандай эксплуатация маъёрларида белгилаб қўйиладиган даражагача тозалаш мумкин. Шу сабабли, ионитлар ИЭСларида қўшимча сув тайёрлаш ва турбина конденсатини тозалашда ҳамда иссиқлик тармоқлари учун сувни юмшатишда кенг миқёсда қўлланилади.