2 soat 4-Mavzu: qog‘oz va karton bilan ishlash ishning maqsadi

2.2.Kvadrat shaklidagi qog`ozni buklash orqali «xo`roz» o`yinchog`ini yasash

O`quvchilarga dastlab xo`rozning surati ko`rsatiladi. So`ng savol-javoblar yordamida uning o`ziga xos tana tuzilishi umumlashtirilib, bugun ana shu xo`rozni qog`ozni buklash orqali yasashlari zarurligi aytiladi. Barcha o`quvchilar oldindan tayyorlab qo`yilgan kvadrat qog`ozni qo`llariga olib, o`qituvchi bilan ketma-ket buklab boradilar (2.1-chizma).

2.1-chizma. Kvadrat shaklidagi qog`ozni buklash orqali «xo`roz» о`уinсhog`ini yasash

Dastlab kvadrat qog`oz diagonal bo`ylab buklanadi. Hosil bo`lgan buklanish chizig`iga kvadratning pastki chap va yuqorigi o`ng burchaklari uchburchak ko`rinishida buklab qo`yiladi. So`ng hosil bo`lgan o`tkir uchi orqa tomonga qarata buklanadi. Bunda har ikkala uchlik tomon ustma-ust va uchma-uch tushishi lozim. Endi ana shu hosil bo`lgan shakl «а-b» chiziq bo`ylab orqaga qarata teng ikkiga buklanadi.

Navbatdagi ish xo`rozning bo`yni uchun mo`ljallangan kichik uchburchak ko`rinishidagi qismini qo`l bilan tortib ko`tarishdan iboratdir. Buning uchun bo`yin tomon chap, dum tomon o`ng qo`l bilan ushlab tortiladi. So`ngra, rasmda ko`rsatilgandek, buklash orqali xo`rozning tumshug`i hosil qilinadi. Endi xo`rozning toji va bo`ynidagi bag`baqalari qizil rangdagi qog`ozdan qirqilib, yopishtirib qo`yiladi. Xo`rozning dumini rasmda ko`rsatilgandek qirqish orqali o`yinchoqni yasash jarayoni nihoyasiga yetkaziladi.

O`qituvchi imkoniyatiga ko`ra «xo`roz» o`yinchog`ini yuqorida ko`rsatilgan chizma asosida yasattirishi ham mumkin.

Rasmda «xo`roz» o`yinchog`ini buklash orqali hosil qilish tartibi ko`rsatilgan. Unga rioya qilgan holda «xo`roz» o`yinchog`ini yasang. Xo`rozning bo’yin qismini hosil qilish uchun uning umumiy tanasi teng o`rtasidan ikkiga buklanadi va uchidan ushlanib tashqariga qarata tortiladi. Natijada xo`rozning bo`yin qismi hosil bo`ladi. Navbatdagi ishda xo`rozning dum qismi qaychida qirqib chiqiladi. Bo`yin qismining yuqorisi esa, tashqariga qarata rasmdagidek buklanadi. So`ng xo`rozning toj va bag`baqasi yelimlab qo`yiladi.