2. P. R. 01imxo‘jayeva —


mavzu. Moddalar va energiya almashinuvi. Ta’sirlanuvchanlik 43



Download 4,54 Mb.
bet26/227
Sana31.12.2021
Hajmi4,54 Mb.
#199132
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   227
Bog'liq
11 Nishonboyev K.N Tibbiy biologiya va genetika.word

mavzu. Moddalar va energiya almashinuvi. Ta’sirlanuvchanlik 43

Glikolizda hosil bo'lgan pirouzum kislotasi energiyaga boy organik moddadir.

2) bijg‘ish (spirtli achish, asosan o'simliklarda kuzatiladi).

C6H12O6 + 2H3PO4 + 2ADF-» 2CYA + C2H5OH + 2ATF + 2H2O

Bijg‘ish jarayonida ham energiyaga boy spirt hosil bo'ladi.

Demak, anaerob dissimilatsiyada glukoza chala parchalanadi va juda kam energiya — 2ATF hosil bo'ladi.

Dissimilatsiyaning ikkinchi samarali, ko‘p energiya hosil qiluvchi, glukozani oxirigacha — energiyasi juda kam bo'lgan moddalargacha parchalovchi xili aerob kataboliznidir:



CeHl2O6 + 6O2 + 36H3PO4 + 36ADF >Ы O, + 6H2O + 36ATF + 36H2O

Anaerob organizmlar prokariotlnr orasida ko'proq uchraydi. Ammo eukariotlarda ham anaeroblar uchrab, ular O2 siz muhitga ikkilamchi moslanganlar — achitqilnr, parazitik hayot kechiruvchi sodda hayvonlar, ichakda parazitlik tfiluvclii lasmasimonlar, askarida, ostritsa va boshqalardir.

Aerob dissimilatsiya oldidan anaerob pnrchalanish (masalan, glikoliz) kuzatiladi. Ana shunday holalni sulemizuvchilar va odam mushaklarida, jigarida, yuragida, eritroLsithu ida. spermatozoidlarida va o‘sma hujayralarida kuzatiladi.

Dissimilatsiya natijasida faqat uglevodlnrginn (anas, balki oqsillar, yog‘lar ham parchalanadi va shu tul'ayli energiya manbai bo‘la oladi. Ular parchalanganda CO2 va H.,0 dan lashqari kichik molekular azotli birikmalardan mochevina, a in in in к va boshqalar ham hosil bo'ladi. Bu birikmalar siydik orqali tn.shqariga chiqarib yuboriladi. Assimilatsiya va dissimilatsiya tiirlnrini quyidagicha tasniflanadi (6- jadval).

Avtotrof organizmlar energiyasi kam bo'lgan anorganik moddalardan energiyaga boy yirik molekular organik moddalar sintezlaydi. Ular tomonidan 1'oydalaniladigan energiyaning turiga qarab avtotrof organizedarni ikkiga ajratish mumkin:


  1. Quyosh energiyasidan foydalanuvchilar. Ularda fotosintez jarayoni kechadi.

  2. ekzotermik kimyoviy reaksiyalar energiyasidan foydala­nuvchilar. Ularda xemosintez jarayoni kechadi.

Fotosintez asosan yashil o'simliklar uchun xos. Xemosintez esa bakteriyalarning ayrim turlariga xos jarayondir.

Fotosintezda xlorofill yorug'lik yutadi, elektronlari g'alayonlanib potensial energiyaga ega bo'lib qoladi va vodorod ioni bilan birikib vodorod atomini hosil qiladi: H+ +e~ —>H.



Download 4,54 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   227




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish