2. P. R. 01imxo‘jayeva —

Mundarija

KIRISH 2

AMALIY MASHG‘ULOTLAR O‘TKAZISH TARTIBI 5

IBO‘LIM. HUJAYRA BIOLOGIYASI 7

1-mavzu. YORUG‘LIK MIKROSKOPLARI, TUZILISIII VA ULAR BILAN ISHLASH QOIDALARI 7

Mavzuning mazmuni. 7

Mikroskop bilan ishlash tartibi. 8

Mashg'ulotning maqsadi. 10

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 10

O‘quv jihozlari. 10

Mashg‘ulot rejasi. 10

Vaziyatga doir masalalar. 12

Test topshiriqlari. 12

2-mavzu. HU J AYR AL ARNING TUZILISHI. SITOPLAZMA 12

Mavzuning mazmuni. 12

Eukariollar 14

Organoidlar klassifikatsiyasi 18

Mashg'ulotning maqsadi. 20

Mustaqil tayyorlanish iichiin topshiriqlar. 20

O‘quv jihozlari. 21

Mashg‘ulot rejasi. 22

Vaziyatga doir niasalalar. 23

Test topshiriqlari. 23

3-mavzu. HUJAYRA YADROSINING TUZILISHI. HUJAYRADA AXBOROT OQIMI 24

Mavzuning mazmuni. 24

Mashg‘ulotning maqsadi. 30

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 30

O‘quv jihozlari, 31

Mashg‘ulot rejasi. 31

Vaziyatga doir masalalar. 31

Test topshiriqlari. 31

4-mavzu. HUJAYRANING HAYOT SIKLI. HUJAYRALAR BO‘LINISHI. MITOZ. MEYOZ 33

Mavzuning mazmuni. 33

Mitoz siklida, mitoz va meyozda irsiy axborot o‘zgarishlari 35

Mitoz 35

2-meyoz bo‘linish 36

Meyozning biologik ahamiyati. 39

Mavzuning maqsadi. 39

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 41

O‘quv jihozlari. 41

Mashg'ulot rejasi. 41

Test topshiriqiari. 40

5-niavzu. MODDALAR VA ENERGIYA ALMASII IN U VL TA’SIRLANU VCHANLIK 42

Mavzuning mazmuni. 42

Test topshiriqlari. 45

IIBO‘LIM. IRSIYAT VA O‘ZGARUVCHANLIK 50

6-mavzu. MONOGIBRID VA POLIGIBRID 50

CHATISHTIRISHDA BELGILARNING NASLDAN NASLGA 0‘TISHI 50

Mavzuning mazmuni. 50

Mavzuning maqsadi. 54

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 54

O‘quv jihozlari. 55

Mashg‘ulot rejasi. 55

Masalalar. 55

Digibrid chatishtirishga doir masalalar. 56

Test topshiriqlari. 57

7-mavzu. GENLARNING O‘ZARO TA’SIRI 58

Mavzuning mazmuni. 58

Allel genlarning o‘zaro ta’siri. 58

Allelmas genlarning o‘zaro ta’siri. 59

Mashg'ulot maqsadi. 60

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 60

O'quv jihozlari. 61

Mashg'ulot rejasi. 61

Masalalar. 61

Test topshiriqlari. 62

8-mavzu: GENLARNING BIRIKKAN HOLDA NASLDAN NASLGA O‘TISHI. JINSGA BOG‘LIQ BELGILARNING NASLDAN NASLGA O‘TISHI 63

Mavzuning mazmuni. 63

Jinsga bog‘liq belgilarning nasldan naslga o‘tishi. 66

Mashg‘ulot maqsadi. 67

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqiar. 67

O‘quv jihozlari. 67

Mashg‘ulot rejasi. 67

Masalalar. 68

Test topshiriqlari. 68

9-mavzu. MODIFIKATSION O‘ZGARUVCHANLIK VA UNI STATISTIK USULDA O‘RGANISH 69

Mavzuning mazmuni. 69

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 71

Mashg‘ulotning maqsadi. 74

O‘quv jihozlari. 74

Mashg‘ulot rejasi. 74

Vaziyatga doir masalalar. 74

Test topshiriqlari. 75

10-mavzu. IRSIY O‘ZGARUVCIIANLIK 76

Mavzuning mazmuni. 76

Genom mutatsiyalari (xromosoma gaploid to‘plami — genom) 78

Gen mutatsiyalari 79

Mashg‘ulotning maqsadi. 81

Talabalarning mustaqil tayyorlanishi uchun topshiriqlar. 81

Mashg‘ulotning rejasi. 80

Vaziyatga doir inasalalar. 80

Test topshriqlari. 81

11-mavzu. ANTROPOGENETIKA. ODAM IRSIYATINI O'RGANISH USULLARI. GENEALOGIYA VA EGIZAKLAR USULLARI 84

Mavzuning mazmuni. 84

Irsiylanish tiplari, ularning xarakterli belgilari. 86

+tO 86

О 89

” йю Ord йр ” йр й ой й 6 й "■h 89

Egizaklar usuli. 89

O‘quv jihozlari. 89

Mashg‘ulot rejasi. 89

Vaziyatga doir masalalar. 89

Test topshiriqlari. 92

12-mavzu. ANTROPOGENETIKA USULLARI. SITOGENETIKA, IMMUNOGENETIKA VA BIOKIMYOVIY U SULL AR 93

Mavzuning mazmuni. 93

Mashg‘ulotning maqsadi: 102

Mustaqil tayyorlanish uchun topshi riqlar. 102

O‘quv jihozlari. 102

Test topshiriqlari. 103

13-inavzu ANTROPOGENETIKA USULLARI. DERMATOGLIFIKA, POPULATSION STATISTIKA, MOLEKULAR GENETTI К A USULLARI 104

Mavzuning m azin uni. 104

Mashg‘ulotnmg maqsadi. 104

Mustaqil tayyortanish uchun topshiriqlar. 104

O‘quv jihozlari. 107

Mashg‘ulot rejasi. 107

Vaziyatga doir masalalar. 107

Test topshiriqlari. 107

14-mavzu. IRSIY KASALLIKLAR 109

Mavzuning mazmuni. 109

Mashg‘ulotning maqsadi. 113

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 113

O‘quv jihozlari. 113

Mashg‘ulot rejasi. 114

Vaziyatga doir masalalar. 114

15-mavzu. NIKOHLAR TIPLARI VA ULARNING TIBBIY-GENETIK TOMONLARI. TIBBIY-GENETIK MASLAHAT 115

Mashg‘ulotning maqsadi. 119

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 119

O‘quv jihozlari. 119

Mashg‘ulot rejasi. 119

Vaziyatga doir masalalar. 120

Test topshiriqlari. 120

IIIBO‘LIM. RIVOJLANISH BIOLOGIYASI 122

16-mavzu. ORGANIZMLARNING KOTAYISHI. ONTOGENEZ. PREDEMBRIONAL RIVOJLANISH 122

Mavzuning mazmuni. 122

Ko‘payish 122

ONTOGENEZ. TIPLARI. DAVRLARI 126

Mashg'ulotning maqsadi. 127

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 127

O‘quv jihozlari. 130

Mashg‘ulot rejasi. 131

Vaziyatga doir masalalar. 131

Test topshiriqlari. 132

17-mavzu. ONTOGENEZNING EMBRIONAL DAVRI 133

Mavzuning mazmuni. 133

Mashg‘ulotning inaqsadi. 138

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 138

O‘quv jihozlari. 139

Mashg‘ulot rejasi. 139

Vaziyatga doir masalalar. 139

Test topshiriqlari. 140

18-mavzu. ONTOGENEZNING POSTEMBRIONAL DAVRI 141

Mavzuning mazmuni. 141

Mashg‘ulotning maqsadi. 145

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 145

O‘quv jihozlari. 146

Mashg‘ulot rejasi. 146

Test topshiriqlari. 147

Mavzuning mazmuni. 148

Rivojlanish anomaliyalari va nuqsonlari. 148

14-jadval Transplantatsiya turlari 151

Mashg‘nlot rejasi. 153

Vaziyatga doir masalalar. 153

IVBO‘LIM. EVOLUTSIYA TA’LIMOTI 155

20-mavzu. EVOLUTSIYA ELEMENTAR OMILLARINING ODAM POPULATSIYALARIGA TA’SIRI 155

Mavzuning mazmuni. 155

Mashg‘ulotning maqsadi. 161

Talabalarning mustaqil tayyorlanishi uchun topshiriqlar. 161

O‘quv jihozlari. 162

Mashg‘ulot rejasi. 162

Vaziyatga doir masalalar. 162

Test topshiriqlari. 161

Mavzuning mazmuni. 164

Mashg‘ulotning maqsadi. 169

Talabalaming mustaqil tayyorlanishi uchun topshiriqlar. 169

O‘quv jihozlari. 168

Mashg‘ulot rejasi. 168

Vaziyatga doir masalalar. 168

Test topshiriqlari. 168

22-mavzu. UMURTQALILARNING QOPLOVCHI, HARAKAT-TAYANCH VA HAZM SISTEMALARINING ONTO-FILOGENEZI 170

Mavzuning mazmuni. 170

Mashg‘ulotning maqsadi. 176

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 176

O‘quv jihozlari. 177

Mashg‘ulot rejasi. 177

Vaziyatga doir masalalar. 177

Mashg⁴ulotning maqsadi. 178

Talabalarning mustaqil tayyorlanishi uchun topshiriqlar. 178

O‘quv jihozlari. 179

Mashg‘ulot rejasi. 179

Vaziyatga doir masalalar. 179

Test topshiriqlari. 179

23-mavzu. UMURTQALILARNING NAFAS OLISH, QON AYLANISH, QON HOSIL QILISH VA AYIRISH SISTEMALARINING FILOGENEZI 181

Mashg'ulotning maqsadi. 194

Mustaqil tayyorlanish uc.hun topshiriqlar. 194

O‘quv jihozlari. 194

Mashg‘ulot rejasi. 195

Vaziyatga doir masalalar. 195

Test topshiriqlari. 195

24-mavzu. ENDOKRIN, NERV, JINSIY SISTEMALARNING FILOGENEZI 196

Mavzuning mazmuni. 196

Mashg'ulotning maqsadi. 204

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqiar. 204

O‘quv jihozlari. 206

Mashg‘ulot rejasi. 206

Vaziyatga doir masala la r. 206

Test topshiriqlari. 206

25-mavzu. ANTROPOGENEZ. BOSQICHLARI, YO'NALTIRUVCHI KUCHLARI. ODAM IRQLARI 207

Mavzuning mazmuni. 207

Mashg‘ulotning maqsadi. 213

Talabalarning iniiHtaqil tayyoilanishi uchun topshiriqlar. 213

O‘quv jihozlari. 214

Vaziyatga doir masalalar. 214

Test topshiriqlari. 214

26-mavzu. ODAM EKOLOGIYASI. ODAMNING EKOLOGIK DIFFERENSIATSIYALANISHI 216

Mavzuning mazmuni. 216

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 221

O‘quv jihozlari. 221

Mashg‘ulot rejasi. 221

Vaziyatga doir masalalar. 222

Test topshiriqlari. 222

VBO‘LIM. PARAZITOLOGOYANING BIOLOGIK ASOSLARI 224

27-mavzu. SODDA HAYVONLAR (PROTOZA) TIPI 224

Mavzuning mazmuni. 224

Sarkodalilar (Sarcodina) sinfi 224

Dizenteriya amyobasi (Entamoeba hystolitica) 225

Xivchinlilar (Flagelleta) sinfi 227

Leyshinaniyalar (Leishmania) avlodi 227

Leyshmaniya (Leishmania tropika) 228

Tripanosomalar (Trypanasoma) avlodi 229

Mashg‘ulotning maqsadi. 231

Talabalarning mustaqil tayyorlanishi uchun topshiriqlar. 231

O‘quv jihozlari. 231

Mashg‘ulot rejasi. 231

Vaziyatga doir masalalar. 231

Test topshiriqlari. 232

28-. ICHAK TRIXOMONADASI (TRICHOMONAS HOMINIS, S.INTESTINALIS) 233

Mavzuning mazmuni. 234

Urogenital trixomonada (Trichomonas vaginalis) 234

Lambliya (Lamblia intestinalis) 235

Kipriklilar (Ciliata) sinfi 236

Ichak balantidiyasi (Balantidium coli) 237

O‘quv jihozlari. 238

Mashg‘ulot rejasi. 239

29-mavzu. SPORALILAR (SPOROZOA) SINFI 239

Mavzuning mazmuni. 239

Koksidiyalar (Coccidia) turkumi 239

Mashg‘ulotning maqsadi. 245

Talabalarning mustaqil tayyorlanishi uchun topshiriqlar. 245

O‘quv jihozlari. 246

Mashg‘ulot rejasi. 246

Vaziyatga doir masalalar. 246

Test topshiriqlari. 246

30-mavzu. YASSI CIIUVALCHANGLAR (PLATIIELMINTHES) TIPI 247

So‘rg‘ichlilar (Trematodes) sinfi 248

Jigar so‘rg‘ichi (Fasciola hepatica) 249

Mushuk so‘rg‘ichi (Opisthorhis felineus) 251

Mashg‘ulotning maqsadi. 255

Talabalarning miistaqil tayyorlanislii uchun topshiriqlar. 255

O‘quv jihozlari. 255

Mashg‘ulot rejasi. 255

Vaziyatga doir masalalar. 256

Test topshiriqlari. 256

31-mavzu. TASMASIMON CHUVALCHANGLAR (CESTOII)EA) SINFI 257

Mavzuning mazmuni. 257

Ho‘kiz soliteri (Taeniarhynchus saginatus) 258

Cho‘chqa soliteri (Taenia solium) 260

Mashg‘ulotning maqsadi. 263

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 263

O‘quv jihozlari. 265

Mashg⁴ulot rejasi. 265

Vaziyatga doir masala lar. 265

Test topshiriqlari. 265

32-mavzu. EXINOKOKK (ECHINOCOCCUS 267

GRANULOSUS) 267

Alveokokk (Alveococcus multilocularis) 269

Serbar tasmasimon chuvalchang (Diphyllobothrium latum) 270

Mashg‘ulotning maqsadi. 272

Talabalarning mustaqil tayyorlanishi uchun topshiriqlar. 273

O‘quv jihozlari. 273

Mashg‘ulot rejasi. 273

Vaziyatga doir masalalar. 274

Test topshiriqlari. 274

33-mavzu. YUMALOQ CHUVALCHANGLAR (NEMATHELMINTHES) TIPI 275

Mavzuning mazmuni. 275

Odam askaridasi ( Ascaris lumbricoides) 275

Ostritsa (Enterobius vermicularis) 279

Qilboshli gijja (Trichocephalus trichiurus) 281

Egri boshli gijja (Ancylostoma duodenale) 281

Mashg'ulotning maqsadi. 283

Talabalarning mustaqil tayyorlanishi uchun topshiriqlar. 283

O‘quv jihozlari. 283

Mashg‘ulot rejasi. 283

Vaziyatga doir masalalar. 284

Test topshiriqlari. 284

34-mavzu: TRIXINELLA (TRIXINELLA SPIRALIS) 285

Rishta (Dracunculus medinensis) 288

Qilsimon gijja (Filariya bankrofti) 289

Ovogelmintoskopiya 289

Mashg'ulotning maqsadi. 290

Talabalarning mustaqil tayyorlanishi uchun topshiriqlar. 291

O‘quv jihozlari. 293

Mashg‘ulot rejasi. 293

Vaziyatga doir masalalar. 293

Test topshiriqlari. 293

35-mavzu. BO‘G‘IMOYOQLILAR (ARTHROPODA) TIPI 294

Xelitseralilar (Chelicerata) 296

Kanalar (Acarina) 296

Parazitoformlar (Parasitiformes) kenja turkumi. 296

Iksod kanalari (Ixodidae) oilasi 296

Argas kanalari ( Argasidae) oilasi 298

Qishloq kanasi (Ornithodorus papillipes) 299

Akariformlar (Acariformes) kenja turkumi 300

Mashg'ulotning maqsadi. 302

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 302

O‘quv jihozlari. 302

Mashg‘ulot rejasi. 303

Vaziyatga doir masalalar. 303

Test topshiriqlari. 303

36-mavzu. MALL A SUVARAK (BL ATTA GERMANICA) 305

Mavzuning mazmuni. 305

Traxeyalilar (Traheata) kenja tipi. 305

Hashoratlar (Insecta) sinfi. 305

Qandalalar ( Hemiptera) turkumi 306

Bitlar ( Anoplura) turkumi 308

Mashg‘ulotning maqsadi. 310

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 310

O‘quv jihozlari. 310

Mashg‘ulot rejasi. 310

Vaziyatga doir masalalar. 311

Test topshiriqlari. 311

37-mavzu: ODAM BURGASI (PULEX IRRITANS) 312

Chivinlar (Culicidae) oilasi 314

Iskabtoparlar (Phlebotomus) avlodi 316

Mashg'ulotning maqsadi. 318

Talabalarning mustaqil tayyorlanishi uchun topshiriqlar. 318

O‘quv jihozlari. 318

Mashg‘ulot rejasi. 318

Vaziyatga doir masalalar. 318

Test topshiriqlari. 319

38-mavzu. PASHSHALAR (MUSCIDAE) OILASI 320

Uy pashshasi (Musca domestica) 320

Kuzgi pashsha (Stomoxys calcitrans) 323

Volfart pashshasi (Wohlfahrtia magnifica) 324

Se-se pashshasi (Glossina palpalis) 325

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 325

O‘quv jihozlari. 326

Mashg‘ulot rejasi. 326

Vaziyatga doir masalalar. 326

Test topshiriqlari. 326

39-mavzu. ZAHARLI HAYVONLAR 327

Mavzuning mazmuni. 327

O‘z zahariga chidamlilik: 329

Mashg‘ulotning maqsadi. 333

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 333

lion zaharlari tarkibiy qismlari va uning ta’siri 334

O‘quv jihozlari. 334

Mashg‘ulot rejasi. 334

Zaharli hayvonlar chaqqanida asosiy simptomlar va birinchi yordam choralari I. Chayon chaqqanida 335

MUMKIN EMAS!!! 337

Vaziyatga doir masalalar. 339

Test topshiriqlari. 339

Mundarija 341

342

KIRISH 2

AMALIY MASHG‘ULOTLAR O‘TKAZISH TARTIBI 5

IBO‘LIM. HUJAYRA BIOLOGIYASI 7

1-mavzu. YORUG‘LIK MIKROSKOPLARI, TUZILISIII VA ULAR BILAN ISHLASH QOIDALARI 7

Mavzuning mazmuni. 7

Mikroskop bilan ishlash tartibi. 8

Mashg'ulotning maqsadi. 10

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 10

O‘quv jihozlari. 10

Mashg‘ulot rejasi. 10

Vaziyatga doir masalalar. 12

Test topshiriqlari. 12

2-mavzu. HU J AYR AL ARNING TUZILISHI. SITOPLAZMA 12

Mavzuning mazmuni. 12

Eukariollar 14

Organoidlar klassifikatsiyasi 18

Mashg'ulotning maqsadi. 20

Mustaqil tayyorlanish iichiin topshiriqlar. 20

O‘quv jihozlari. 21

Mashg‘ulot rejasi. 22

Vaziyatga doir niasalalar. 23

Test topshiriqlari. 23

3-mavzu. HUJAYRA YADROSINING TUZILISHI. HUJAYRADA AXBOROT OQIMI 24

Mavzuning mazmuni. 24

Mashg‘ulotning maqsadi. 30

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 30

O‘quv jihozlari, 31

Mashg‘ulot rejasi. 31

Vaziyatga doir masalalar. 31

Test topshiriqlari. 31

4-mavzu. HUJAYRANING HAYOT SIKLI. HUJAYRALAR BO‘LINISHI. MITOZ. MEYOZ 33

Mavzuning mazmuni. 33

Mitoz siklida, mitoz va meyozda irsiy axborot o‘zgarishlari 35

Mitoz 35

2-meyoz bo‘linish 36

Meyozning biologik ahamiyati. 39

Mavzuning maqsadi. 39

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 41

O‘quv jihozlari. 41

Mashg'ulot rejasi. 41

Test topshiriqiari. 40

5-niavzu. MODDALAR VA ENERGIYA ALMASII IN U VL TA’SIRLANU VCHANLIK 42

Mavzuning mazmuni. 42

Test topshiriqlari. 45

IIBO‘LIM. IRSIYAT VA O‘ZGARUVCHANLIK 50

6-mavzu. MONOGIBRID VA POLIGIBRID 50

CHATISHTIRISHDA BELGILARNING NASLDAN NASLGA 0‘TISHI 50

Mavzuning mazmuni. 50

Mavzuning maqsadi. 54

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 54

O‘quv jihozlari. 55

Mashg‘ulot rejasi. 55

Masalalar. 55

Digibrid chatishtirishga doir masalalar. 56

Test topshiriqlari. 57

7-mavzu. GENLARNING O‘ZARO TA’SIRI 58

Mavzuning mazmuni. 58

Allel genlarning o‘zaro ta’siri. 58

Allelmas genlarning o‘zaro ta’siri. 59

Mashg'ulot maqsadi. 60

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 60

O'quv jihozlari. 61

Mashg'ulot rejasi. 61

Masalalar. 61

Test topshiriqlari. 62

8-mavzu: GENLARNING BIRIKKAN HOLDA NASLDAN NASLGA O‘TISHI. JINSGA BOG‘LIQ BELGILARNING NASLDAN NASLGA O‘TISHI 63

Mavzuning mazmuni. 63

Jinsga bog‘liq belgilarning nasldan naslga o‘tishi. 66

Mashg‘ulot maqsadi. 67

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqiar. 67

O‘quv jihozlari. 67

Mashg‘ulot rejasi. 67

Masalalar. 68

Test topshiriqlari. 68

9-mavzu. MODIFIKATSION O‘ZGARUVCHANLIK VA UNI STATISTIK USULDA O‘RGANISH 69

Mavzuning mazmuni. 69

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 71

Mashg‘ulotning maqsadi. 74

O‘quv jihozlari. 74

Mashg‘ulot rejasi. 74

Vaziyatga doir masalalar. 74

Test topshiriqlari. 75

10-mavzu. IRSIY O‘ZGARUVCIIANLIK 76

Mavzuning mazmuni. 76

Genom mutatsiyalari (xromosoma gaploid to‘plami — genom) 78

Gen mutatsiyalari 79

Mashg‘ulotning maqsadi. 81

Talabalarning mustaqil tayyorlanishi uchun topshiriqlar. 81

Mashg‘ulotning rejasi. 80

Vaziyatga doir inasalalar. 80

Test topshriqlari. 81

11-mavzu. ANTROPOGENETIKA. ODAM IRSIYATINI O'RGANISH USULLARI. GENEALOGIYA VA EGIZAKLAR USULLARI 84

Mavzuning mazmuni. 84

Irsiylanish tiplari, ularning xarakterli belgilari. 86

+tO 86

О 89

” йю Ord йр ” йр й ой й 6 й "■h 89

Egizaklar usuli. 89

O‘quv jihozlari. 89

Mashg‘ulot rejasi. 89

Vaziyatga doir masalalar. 89

Test topshiriqlari. 92

12-mavzu. ANTROPOGENETIKA USULLARI. SITOGENETIKA, IMMUNOGENETIKA VA BIOKIMYOVIY U SULL AR 93

Mavzuning mazmuni. 93

Mashg‘ulotning maqsadi: 102

Mustaqil tayyorlanish uchun topshi riqlar. 102

O‘quv jihozlari. 102

Test topshiriqlari. 103

13-inavzu ANTROPOGENETIKA USULLARI. DERMATOGLIFIKA, POPULATSION STATISTIKA, MOLEKULAR GENETTI К A USULLARI 104

Mavzuning m azin uni. 104

Mashg‘ulotnmg maqsadi. 104

Mustaqil tayyortanish uchun topshiriqlar. 104

O‘quv jihozlari. 107

Mashg‘ulot rejasi. 107

Vaziyatga doir masalalar. 107

Test topshiriqlari. 107

14-mavzu. IRSIY KASALLIKLAR 109

Mavzuning mazmuni. 109

Mashg‘ulotning maqsadi. 113

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 113

O‘quv jihozlari. 113

Mashg‘ulot rejasi. 114

Vaziyatga doir masalalar. 114

15-mavzu. NIKOHLAR TIPLARI VA ULARNING TIBBIY-GENETIK TOMONLARI. TIBBIY-GENETIK MASLAHAT 115

Mashg‘ulotning maqsadi. 119

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 119

O‘quv jihozlari. 119

Mashg‘ulot rejasi. 119

Vaziyatga doir masalalar. 120

Test topshiriqlari. 120

IIIBO‘LIM. RIVOJLANISH BIOLOGIYASI 122

16-mavzu. ORGANIZMLARNING KOTAYISHI. ONTOGENEZ. PREDEMBRIONAL RIVOJLANISH 122

Mavzuning mazmuni. 122

Ko‘payish 122

ONTOGENEZ. TIPLARI. DAVRLARI 126

Mashg'ulotning maqsadi. 127

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 127

O‘quv jihozlari. 130

Mashg‘ulot rejasi. 131

Vaziyatga doir masalalar. 131

Test topshiriqlari. 132

17-mavzu. ONTOGENEZNING EMBRIONAL DAVRI 133

Mavzuning mazmuni. 133

Mashg‘ulotning inaqsadi. 138

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 138

O‘quv jihozlari. 139

Mashg‘ulot rejasi. 139

Vaziyatga doir masalalar. 139

Test topshiriqlari. 140

18-mavzu. ONTOGENEZNING POSTEMBRIONAL DAVRI 141

Mavzuning mazmuni. 141

Mashg‘ulotning maqsadi. 145

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 145

O‘quv jihozlari. 146

Mashg‘ulot rejasi. 146

Test topshiriqlari. 147

Mavzuning mazmuni. 148

Rivojlanish anomaliyalari va nuqsonlari. 148

14-jadval Transplantatsiya turlari 151

Mashg‘nlot rejasi. 153

Vaziyatga doir masalalar. 153

IVBO‘LIM. EVOLUTSIYA TA’LIMOTI 155

20-mavzu. EVOLUTSIYA ELEMENTAR OMILLARINING ODAM POPULATSIYALARIGA TA’SIRI 155

Mavzuning mazmuni. 155

Mashg‘ulotning maqsadi. 161

Talabalarning mustaqil tayyorlanishi uchun topshiriqlar. 161

O‘quv jihozlari. 162

Mashg‘ulot rejasi. 162

Vaziyatga doir masalalar. 162

Test topshiriqlari. 161

Mavzuning mazmuni. 164

Mashg‘ulotning maqsadi. 169

Talabalaming mustaqil tayyorlanishi uchun topshiriqlar. 169

O‘quv jihozlari. 168

Mashg‘ulot rejasi. 168

Vaziyatga doir masalalar. 168

Test topshiriqlari. 168

22-mavzu. UMURTQALILARNING QOPLOVCHI, HARAKAT-TAYANCH VA HAZM SISTEMALARINING ONTO-FILOGENEZI 170

Mavzuning mazmuni. 170

Mashg‘ulotning maqsadi. 176

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 176

O‘quv jihozlari. 177

Mashg‘ulot rejasi. 177

Vaziyatga doir masalalar. 177

Mashg⁴ulotning maqsadi. 178

Talabalarning mustaqil tayyorlanishi uchun topshiriqlar. 178

O‘quv jihozlari. 179

Mashg‘ulot rejasi. 179

Vaziyatga doir masalalar. 179

Test topshiriqlari. 179

23-mavzu. UMURTQALILARNING NAFAS OLISH, QON AYLANISH, QON HOSIL QILISH VA AYIRISH SISTEMALARINING FILOGENEZI 181

Mashg'ulotning maqsadi. 194

Mustaqil tayyorlanish uc.hun topshiriqlar. 194

O‘quv jihozlari. 194

Mashg‘ulot rejasi. 195

Vaziyatga doir masalalar. 195

Test topshiriqlari. 195

24-mavzu. ENDOKRIN, NERV, JINSIY SISTEMALARNING FILOGENEZI 196

Mavzuning mazmuni. 196

Mashg'ulotning maqsadi. 204

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqiar. 204

O‘quv jihozlari. 206

Mashg‘ulot rejasi. 206

Vaziyatga doir masala la r. 206

Test topshiriqlari. 206

25-mavzu. ANTROPOGENEZ. BOSQICHLARI, YO'NALTIRUVCHI KUCHLARI. ODAM IRQLARI 207

Mavzuning mazmuni. 207

Mashg‘ulotning maqsadi. 213

Talabalarning iniiHtaqil tayyoilanishi uchun topshiriqlar. 213

O‘quv jihozlari. 214

Vaziyatga doir masalalar. 214

Test topshiriqlari. 214

26-mavzu. ODAM EKOLOGIYASI. ODAMNING EKOLOGIK DIFFERENSIATSIYALANISHI 216

Mavzuning mazmuni. 216

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 221

O‘quv jihozlari. 221

Mashg‘ulot rejasi. 221

Vaziyatga doir masalalar. 222

Test topshiriqlari. 222

VBO‘LIM. PARAZITOLOGOYANING BIOLOGIK ASOSLARI 224

27-mavzu. SODDA HAYVONLAR (PROTOZA) TIPI 224

Mavzuning mazmuni. 224

Sarkodalilar (Sarcodina) sinfi 224

Dizenteriya amyobasi (Entamoeba hystolitica) 225

Xivchinlilar (Flagelleta) sinfi 227

Leyshinaniyalar (Leishmania) avlodi 227

Leyshmaniya (Leishmania tropika) 228

Tripanosomalar (Trypanasoma) avlodi 229

Mashg‘ulotning maqsadi. 231

Talabalarning mustaqil tayyorlanishi uchun topshiriqlar. 231

O‘quv jihozlari. 231

Mashg‘ulot rejasi. 231

Vaziyatga doir masalalar. 231

Test topshiriqlari. 232

28-. ICHAK TRIXOMONADASI (TRICHOMONAS HOMINIS, S.INTESTINALIS) 233

Mavzuning mazmuni. 234

Urogenital trixomonada (Trichomonas vaginalis) 234

Lambliya (Lamblia intestinalis) 235

Kipriklilar (Ciliata) sinfi 236

Ichak balantidiyasi (Balantidium coli) 237

O‘quv jihozlari. 238

Mashg‘ulot rejasi. 239

29-mavzu. SPORALILAR (SPOROZOA) SINFI 239

Mavzuning mazmuni. 239

Koksidiyalar (Coccidia) turkumi 239

Mashg‘ulotning maqsadi. 245

Talabalarning mustaqil tayyorlanishi uchun topshiriqlar. 245

O‘quv jihozlari. 246

Mashg‘ulot rejasi. 246

Vaziyatga doir masalalar. 246

Test topshiriqlari. 246

30-mavzu. YASSI CIIUVALCHANGLAR (PLATIIELMINTHES) TIPI 247

So‘rg‘ichlilar (Trematodes) sinfi 248

Jigar so‘rg‘ichi (Fasciola hepatica) 249

Mushuk so‘rg‘ichi (Opisthorhis felineus) 251

Mashg‘ulotning maqsadi. 255

Talabalarning miistaqil tayyorlanislii uchun topshiriqlar. 255

O‘quv jihozlari. 255

Mashg‘ulot rejasi. 255

Vaziyatga doir masalalar. 256

Test topshiriqlari. 256

31-mavzu. TASMASIMON CHUVALCHANGLAR (CESTOII)EA) SINFI 257

Mavzuning mazmuni. 257

Ho‘kiz soliteri (Taeniarhynchus saginatus) 258

Cho‘chqa soliteri (Taenia solium) 260

Mashg‘ulotning maqsadi. 263

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 263

O‘quv jihozlari. 265

Mashg⁴ulot rejasi. 265

Vaziyatga doir masala lar. 265

Test topshiriqlari. 265

32-mavzu. EXINOKOKK (ECHINOCOCCUS 267

GRANULOSUS) 267

Alveokokk (Alveococcus multilocularis) 269

Serbar tasmasimon chuvalchang (Diphyllobothrium latum) 270

Mashg‘ulotning maqsadi. 272

Talabalarning mustaqil tayyorlanishi uchun topshiriqlar. 273

O‘quv jihozlari. 273

Mashg‘ulot rejasi. 273

Vaziyatga doir masalalar. 274

Test topshiriqlari. 274

33-mavzu. YUMALOQ CHUVALCHANGLAR (NEMATHELMINTHES) TIPI 275

Mavzuning mazmuni. 275

Odam askaridasi ( Ascaris lumbricoides) 275

Ostritsa (Enterobius vermicularis) 279

Qilboshli gijja (Trichocephalus trichiurus) 281

Egri boshli gijja (Ancylostoma duodenale) 281

Mashg'ulotning maqsadi. 283

Talabalarning mustaqil tayyorlanishi uchun topshiriqlar. 283

O‘quv jihozlari. 283

Mashg‘ulot rejasi. 283

Vaziyatga doir masalalar. 284

Test topshiriqlari. 284

34-mavzu: TRIXINELLA (TRIXINELLA SPIRALIS) 285

Rishta (Dracunculus medinensis) 288

Qilsimon gijja (Filariya bankrofti) 289

Ovogelmintoskopiya 289

Mashg'ulotning maqsadi. 290

Talabalarning mustaqil tayyorlanishi uchun topshiriqlar. 291

O‘quv jihozlari. 293

Mashg‘ulot rejasi. 293

Vaziyatga doir masalalar. 293

Test topshiriqlari. 293

35-mavzu. BO‘G‘IMOYOQLILAR (ARTHROPODA) TIPI 294

Xelitseralilar (Chelicerata) 296

Kanalar (Acarina) 296

Parazitoformlar (Parasitiformes) kenja turkumi. 296

Iksod kanalari (Ixodidae) oilasi 296

Argas kanalari ( Argasidae) oilasi 298

Qishloq kanasi (Ornithodorus papillipes) 299

Akariformlar (Acariformes) kenja turkumi 300

Mashg'ulotning maqsadi. 302

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 302

O‘quv jihozlari. 302

Mashg‘ulot rejasi. 303

Vaziyatga doir masalalar. 303

Test topshiriqlari. 303

36-mavzu. MALL A SUVARAK (BL ATTA GERMANICA) 305

Mavzuning mazmuni. 305

Traxeyalilar (Traheata) kenja tipi. 305

Hashoratlar (Insecta) sinfi. 305

Qandalalar ( Hemiptera) turkumi 306

Bitlar ( Anoplura) turkumi 308

Mashg‘ulotning maqsadi. 310

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 310

O‘quv jihozlari. 310

Mashg‘ulot rejasi. 310

Vaziyatga doir masalalar. 311

Test topshiriqlari. 311

37-mavzu: ODAM BURGASI (PULEX IRRITANS) 312

Chivinlar (Culicidae) oilasi 314

Iskabtoparlar (Phlebotomus) avlodi 316

Mashg'ulotning maqsadi. 318

Talabalarning mustaqil tayyorlanishi uchun topshiriqlar. 318

O‘quv jihozlari. 318

Mashg‘ulot rejasi. 318

Vaziyatga doir masalalar. 318

Test topshiriqlari. 319

38-mavzu. PASHSHALAR (MUSCIDAE) OILASI 320

Uy pashshasi (Musca domestica) 320

Kuzgi pashsha (Stomoxys calcitrans) 323

Volfart pashshasi (Wohlfahrtia magnifica) 324

Se-se pashshasi (Glossina palpalis) 325

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 325

O‘quv jihozlari. 326

Mashg‘ulot rejasi. 326

Vaziyatga doir masalalar. 326

Test topshiriqlari. 326

39-mavzu. ZAHARLI HAYVONLAR 327

Mavzuning mazmuni. 327

O‘z zahariga chidamlilik: 329

Mashg‘ulotning maqsadi. 333

Mustaqil tayyorlanish uchun topshiriqlar. 333

lion zaharlari tarkibiy qismlari va uning ta’siri 334

O‘quv jihozlari. 334

Mashg‘ulot rejasi. 334

Zaharli hayvonlar chaqqanida asosiy simptomlar va birinchi yordam choralari I. Chayon chaqqanida 335

MUMKIN EMAS!!! 337

Vaziyatga doir masalalar. 339

Test topshiriqlari. 339

Mundarija 341