2 O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti mehnat ta’limi kafedrasi

14 
 
xavflar;
7. Kelib chiqish sohasiga ko'ra: turmushda, sportda, yo'l transportida, ishlab 
chiqarishda, yuzaga keladigan xavflarga bo’linadi;
8. Tuzilishiga ko’ra xavflar oddiy va hosil qilingan (oddiylarning ta'sirida hosil 
qilingan) bo’ladi; 
9. Insonga ta'sir qilish harakteriga qarab faol (aktiv) va sust (passiv) xavflar bo’ladi.
Energiya hisobiga faollashadigan xavflar sust xavflarga kiradi, bularni insonning o'zi 
vujudga 
keltiradi. 
Bular: 
o'tkir 
(sanchiluvchi 
va 
kesuvchi) qo'zg'almas jismlar, insonlar yuradigan yuzalarning notekisligi, qiyaliklar, 
balandliklar, bir-biriga tegayotgan, tekisliklar orasidagi ishqalanish va boshqalar.
Xavflarning baxtsiz hodisa yuz berishidan oldingi (aprior) va u yuz bergandan keyingi 
(aposterior) belgilari mavjuddir. 
Har qanday faoliyatning xavfliligini tasdiqlashga insoniyat tajribasi asos bo’ladi. 
Faoliyatning birorta turi yo'qki, u abadiy xavfsiz amalga oshsa. Bulardan quyidagi xulosani 
ifodalashimiz mumkin: har qanday faoliyat potensial xavflidir. Bu tasdiqlanish aksiomatik 
harakterga egadir. Berilgan aksioma faqat uslubologik va evristik ahamiyatga egadir. 
Nаzоrаt sаvоllаri 
1. Hayot faoliyati xavfsizligining asosiy tushunchalari, ularning mazmuni ayting? 
2. Xavf nima uning turlarini ayting? 
3. Faoliyat xafvsizligini ta’minlash tamoyillari ва uslublarini ayting? 
4. Texnosferada xavfsizlikni ta’minlash vositalarini tushuntiring? 
5. “Inson-muhit” tizimida inson omilining o‘rni qanday? 
6. Ergonomika nima? 
7. Xavfsizlik psixologiyasiga nimalar kiradi? 
8. Hayot faoliyati xavfsizligining iqtisodiy jihatlari qanday? 
 
 
2-Ma’ruza: HAYOT FAOLIYATI XAVFSIZLIGINING HUQUQIY ASOSLARI 
(2-soat) 
Reja: 
 
2.1. Hayot faoliyati xavfsizligining huquqiy asoslari, mazmuni.