2 O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi

Kalta mevali jut.
 
C . Capsularis L.-bir yillik o„tsimon o„simlik. Tolasi 
pishshiq, kaltaroq, poyada 20,2-24,6% tola mavjud.
Biologiyasi
. Jut namsevar va issiqsevar o„simlik. Dala sharoitida urug„i 16-
18 °C unib chiqadi. Tuproq namligi yetarli bo„lsa maysa 5-7 kunda unib chiqadi. 
Maysa va o„simligi -1 °C sovuqda nobud bo„ladi.
Maysalanishdan keyin birinchi 34-45 kunda jut sekin o„sadi, ammo keyingi 
40-50 kunda tez o„sadi.
Jut tuprpoq qurg„oqchiligiga chidamsiz, shuning uchun yog„ingarchilik kam 
bo„lsa, sug„orish lozim. Suvni shonalashdan birinchi ko„sak rivojlanish davrigacha 
ko„p talab qiladi.

---

380 
Jut qisqa kunli o„simlik. Qichqa kunda meva shoxlar uzayadi, ko„saklar soni 
ko„payadi va pishishi tezlashadi.
O„zbekistonda uzun mevali jut navlari o„rganilgan. Eng yaxshi navlar deb 
“Uzbekskiy 53” va “Uzbekskiy 420” (Pervenets Uzbekistana) topilgan. Bu navlar 
O„rta Osiyo O„simlikshunoslik ITI da yaratilgan. Quruq poya hosili 80 s gacha, 
tola 15-25 va urug„ hosili 4-6 s/ga ni tashkil qilgan.
Yetishtirish texnologiyasi
. 
Jut qumoq tuproqli yerlarda yaxshi o„sadi. 
O„zbekistonda o„tloqi va o„tloqi-botqoqlangan tuproqlarda yaxshi natijalar 
olingan. Jut ekiladigan dala tekislanadi, so„ngra yer haydaladi.
Jut yetishtirishda organik va mineral o„g„itlar qo„llanadi. Oziqa elementlar 
bilan yaxshi ta‟minlansa bir yerda jut 2-3 yil ekiladi. Azotli va kaliyli o„g„itlar tola 
va urug„ hosilini oshiradi. Go„ngni me‟yori 20-30 t/ga. Azot, fosfor va kaliy 90 kg 
dan sof modda hisobida qo„llanilganda tola hosili 5-6 s/ga oshgan.
Maysa ko„ringandan 30 kun o„tganda birinchi oziqlantirish o„tkaziladi. 
Bunda 40-60 kg azot va 30-45 kg fosfor bir gektarga qo„llangan. Ikkinchi 
oziqlantirish birinchisidan 30-35 kun o„tganda o„tkaziladi, 6 kunda faqat azot 40-
60 kg/ga qo„llanadi. 
Fosforli o„g„itlarning 50% yer shudgorlashda tuproqqa solinadi; 25% ekish 
bilan bir vaqtda va 25% qo„shimcha oziqlantirishda. Kaliyli o„g„itlarning 50% 
shudgorlashda va 50% qo„shimcha oziqlantirishda. Azotli o„g„itlar faqt amal 
davrida qo„llanadi. 
Go„ng kuzda fosfor va kaliyli o„g„itlar bilan birgalikda qo„llaniladi 
(tuproqqa solinadi).