2-mavzu. Xodimning professional kompetentligini baholash texnologiyasi ishining tuzilishi va prinsiplari

Kompleks prinsipi kompetentlikni baxolash faoliyatini xar tarafdan kurib chiqishni taklif kiladi. Bunda sotsial, iktisodiy, tibbiet, psixologik, professional va boshka tomonlar ajratib kursatiladi.

Varianlilik prinsipi professional baxolash ishida standartlash muximligini inkor etmagan xolda, stereotiplashdan kutilish imkonini beradi. Bu yunalishning muximligi shundan iboratki, kompetentlik baxolash jaraeniing kupkirraliligini xamda turli xil xarakteristika va talablarni inobatga olishni takazo kiladi.

Bashoratlilik prinsipi professional loyixani amalga oshirishdagi muvoffakiyatni bashorat kilishni, bulajak raxbar va kollektiv bilan uzaro munosobatlarning xarakterini nazarda tutadi.

Maksadga muvofiklik prinsipi kompetentlik baxolash jaraening optimalligini nazarda tutadi.

Individual-tipologik yondashuv prinsipi shaxslarning individual- tipologik xarakteristikalarini ajratishning muximligini kursatishga asoslangan.

Etik prinsiplari kompetentlik baxolash ishi doirasiga kiruvchi xizmatlarning sifatini ta’minlashga karatilgan. Bunda inson xukuklariga rioya kilish, faoliyatning madaniyatini kutarish nazarda tutiladi.Kuyidagilar etik prnsiplari orasida eng muximlari xisoblanadi: Konfidensiallik prinsipi kompetentlik baxosini aniklashga murojaat etgan mijozlarning ximoyasiga karatilgan bir kancha talablarni bajarishga karatilgan.Kompetentlikni baxolash bilan bog‘liq bulgan jaraenida katnashish uz xoxish irodasini bildirgan xolda amalga oshirilgan bulishi kerak. Professional kompetensiyani baxolash buyicha mutaxassis mijoz xakidagi xama ma’lumotni tuplashga intilishi kerak emas, balki fakat baxolashga ta’lukli bulgan ma’lumrtni tuplashi kerak.

Kompetentlik prinsipi eng muxim prinsiplardan biri xisoblanadi. Bu prinsipga muvofik, professional kompetentlikni baxolash buyicha xama ish mazkur soxadagi oxirgi yutuklar bilan tanish bulgan , maxsus tayerlangan malakali mutaxassislar tomonidan olib borilishi kerak. Professional baxolash olib borietgan mutaxassis uz ishin mukammal bajarishi uchun boshka mutaxassislar bilan xamkorlik kilishi kerak buladi.

Pozitivlik prinsipi butun faoliyatni shunday tarzda olib borishni takozo kiladiki, bunda maksimal pozitiv natijaga erishilishi kerak buladi. Pofessional baxolashni utaetgan shaxslarning individua xususiyatlarini inobatga oluvchi tomonlariga e’tiborni karatishni nazarda tutadi(jinsi, yeshi, millati, sotsial- iktisodiy mavke’i, din iva boshkalar).

Ishtirokchilarning manfaatlari va xurmatini inobatga olish prinsipi- kompetentlikni baxolash bilan shugullanadigan mutuxassislarning faoliyati davomida tomonlarning bir biriga uzaro xurmati nazarda tutiladi. Uzaro manfaatlarni aniklash, talab va taklif urtasidagi uzaro kelishuvni izlab, bundan xam samarali professional loyixani yaratish yukoridagi prinsip asosida imkon topadi.