Reja: 21.Ochiq va berk tizimlarning uzatish funksiyasini aniqlash
22 Осhio tizimlarning shastota harakteristeristikalari Ikkinchidarajaliinertsionbo’g’in Ikkinchi darajali inertsion bo’g’inning (IDIB) dinamik tenglamasi quyidagichadir:
(4.29)
bu yerdaT – vaqt doimiysi; r – dempferlash koeffitsient;
k - kuchaytirish (uzatish) koeffitsienti.
Dinamik tenglamaga, boshlang’ichnolь shartlarda, Laplas o’zgartirishini qo’llab operator tenglamani olamiz
(4.30)
Tavsifiy tenglamaning ildizlariga qarab ikkinchi darajal I inertsion bo’g’in turlicha o’tish tavsifilariga ega bo’lishi mumkin.
Bular orqali ega bo’lishning ikki xil ko’rinishini – nodavriy va tebranuvchi ekanligini aniqlash mumkin.
Ikkinchidarajalinodavriybo’g’in.Koeffitsientqiymatlariuchunturlichaqiymatlargaegabo’lganhaqiqiyildizlaruchunoperatortenglamaorqalio’tishfunktsiyasiniolamiz:
Uzatishfunktsiyasiorqalichastotafunktsiyasini — K(jw)nianiq-
laymiz, unda k ningturlichaqiymatlariuchunqatorchastotagavsifila-
rigaegabo’lishmumkin. Ikkinchi darajali inertsion bo’g’inning loga-
rifmik — amplituda chastota tavsifilarini A(w) va (w) ifodalar
orqalianiqlanadi. LAT niqurish uchun amplitudaninglogarifmik funktsiyasini detsibellarda yozish kerak.
(4.34)
UshbuLATnianiqqurishuchun G niqiymatlariniharxilchastotalaruchunhisoblabchiqishzarur. Oxirgiformulaorqaliqurilgantavsi-filarningko’rinishlari r ningharxilqiymatlaridaturlichabo’ladi.
Birinchidarajagainertsionbo’g’inda, LATniqurishdaqilinganidek. ushbubo’g’inningLATinihamtaxminanikkitaasimptotaningko’rinishidaalmashtirishmumkin. Birinchi asimptota LAT ni past chastotalarda ifodalasa, ikkinchi asimptota LAT ni yuqori chastotalarda ko’rsatadi.
Past chastotalar uchun yoziladigan.
(4.35)
ifodadan ko’rinib turibdiki, bu asimptota chastotaga bog’liq emas.
Ikkinchisiuchunyoziladiganifoda.
(4.36)
chasgotagabog’liqekanliginiko’ramiz. CHastotagaqandaybog’likekanliginiko’rishuchunesachastotabirdekadagao’zgarganda ( w2=10w1 ) amplitudaniqandayo’zgarishiniko’ramiz, CHastotao’zgarishi w2 va w1 oraliqlardadebolishw2uchun
vaw2uchun
SHulardankelibchiqqanholdaamplitudanibirdekadadao’zgarishi
(4.37)
Oxirgiifodadanikkinchiasimptotnichastotabirdekadagao’zgarganda 40 detsibelgaog’ishianiqlanadi. SHundayqilib, chastota, biroktavagao’zgargandaamplituda 12 detsibelgao’zgarishinianiqlashmumkin. Taxminiy LAT ikki asimptotani bir-biriga kesishish chastotasida tutashtirib olinadi.Bunda (4.35) va (4.36) danfoydalanib
Kesishishchastotasi wkvaqtdoimiysiTorqali wk = wo=1/T dananiqlanadi.
Yuqoridagilardankelibchiqqanholdaikkinchidarajaliinertsionbo’g’inningLATiniko’rishtartibiquyidagichatartibdaamalgaoshi-riladi:
1. bo’g’innpngchastotafunktsiyasiamplitudasinidetsibellardaaniqlanadi;
2. kesishish chastotasini dekadada topiladi;
3. kesishish chastotasigacha gorizontal to’g’ri chiziqo’tkaziladi;
4. bu nuqtadan og’ishi — 40 db/dek bo’lgan to’g’ri chiziqo’tkaziladi.
5. zarurat tug’ilsa tutashtiruvchi chastota oralig’ida tuzatish kiritiladi.
LFCHT IDIB uchun quyidagi formula orqali aniqlanadi:
IDIB guruhiga kiruvchi bo’g’inlarga misol qilib: markazdan qochuvchi mayatnik; r, L, S - dan tashkil topgan kontur; Ko’ndalang maydonli EM kuchaytirgich; o’zgarmas tok dvigatellari (agar kirishda yakor zanjiri kuchlanishi, chiqishda esa yakorg’ zanjirini vaqt doimiysi va elektromexanik vaqt doimiysini hisobga olgandagi aylanish tezligi bo’lsa) va hokazalar kiradi. Buninguchunular(26)dinamikatenglamasiorqaliifodalanishkerak.
JADVAL 5
Konservativ bo’g’in Konservativ bo’g’in (KB) dinamikasi tenglamasi
(4.37)
bu yerdaT - vaqtdoimiysi; k kuchaytirishkoeffitsienti (uzatish). Konservativ bo’g’inning operator tenglamasi:
(4.38)
CHastotafunktsiyasiesa:
(4.39)
bu yerda
(4.40)
Amplituda tavsifisida uzilishga egadir.
Misollar:idel passiv 4-kutblik (L-va S-dantashkiltopgan), vaboiqa elementlar.