2-mavzu: sotsial psixologik treningning asosiy bosqichlari. Guruhiy dinamika jarayonlari. Guruhga psixoanalitik jihatdan yondashuv. Adler talqinidagi guruhiy konsultatsiya reja

Psixoanalitik terapiyada 5 ta asosiy holatni ajratib ko‘rsatish mumkin:

1. 
   Mijoz bilan chuqur hissiy munosabatga kirishish. Mijoz bu holat kechishida o‘zining ijobiy va salbiy hislarini terapevtga yunaltirishi uchun imkoniyat paydo bo‘ladi. Buning natijasida mijoz terapevtga o‘zining hayot tajribasini proektsiya qiladi. Masalan onasini rashk qilgan bo‘lsa, terapevtni o‘z otasi deb, ongsiz ravishda yomon ko‘rib qolishi mumkin.
   
2. 
   Tushlarni talqin qilish. Tushlar, Freydning fikricha, ongsizlik zonasiga yo‘ldir.
   
3. 
   Erkin assotsiyalar - mijoz bir-biri bilan boglanmagan fikrlarni bildiradi. Terapevt uni erkin holda eshitib turib xulosa chiqarishi lozim.
   
4. 
   Terapevt mijoz karshiliklarini aniqlab, uning sababini tushunib yetishi kerak.
   
5. 
   Terapevtning tushuntirishi natijasida mijoz bolaligida bo‘lgan hodisani ob'ektiv ravishda boshidan kechirganday his etib, katarsis oqibatida kasallik yo‘q bo‘lib ketishiga olib kelish jarayonidir.
   

Guruhiy yo‘nalishda, yuqorida ko‘rilgan terapevtik yo‘nalishlarning aksariyatidan foydalaniladi. Guruhiy yunalish faqat rhxiy kasallar bilan emas, balki sog‘lom, o‘zini shaxsan rivojlantirishga va anglashga, muammosini yechishga intiladigan odam bilan ishlashga ham qaratilgan. Guruhiy yo‘nalishning ustun tomoni shuki, unda terapevt emas balki guruh a'zolari muammoni yechishga yordamlashadi, ya'ni boshqalar muammosini hal qilish orqali o‘z ruhiy olamini boyitishadi. Bizda guruhiy yo‘nalish ijtimoiy psixologik trening deb nomlanadi.
Hozirda Respublikamizning barcha viloytlarida ham trening guruhlari bilan ishlash asta-sekinlik bilan rivojlanmoqda, jumladan, ta'lim va tarbiya, tibbiyot, oilaviy munosabatlar sohalarida, turli tashkilotlarda tadbiq qilinmoqda, biroq bu xali yetarli darajada emas. Chet ellarda guruhiy trening ishlari yaxshi yo‘lga qo‘yilgan, shulardan ayrimlariga to‘xtalib o‘tamiz. Guruhiy trening odamning boshqalar xaqidagi tasavvurini o‘zgartirib, yangi xarakat shakllarini, ya'ni jamiyatning kichik modelini guruhda o‘rganish metodidir.
Guruhiy psixoterapiyada asosiy narsa guruhda labilizatsiya, ya'ni doimiy o‘rganilgan harakatlardan kuchli hislar natijasida voz kechish va yangi xatti- harakat shakllarini qabul qilishi, boshqacha qilib aytganda, olamni tor kobiqdan chiqib idrok qilishdir.