2-mavzu. Pedagogika shaxs tarbiyasi va rivojlanishi to‘G‘risidagi fan. Shaxsning rivojlanishi, tarbiyasi va ijtimoiylashuvi tayanch tushunchalar

Ikkinchi bosqichda pedagogika faniga oid qarashlar, gaplar diniyfalsafiy va falsafiy ta’limotda o‘z ifodasini topdi: “Quroni Karim”, “Hadislar”, Imom Ismoil Buxoriy, Muhammad Muso atTermiziy asarlarida, tasavvuf ta’limoti namoyondalari Yusuf Hamadoniy, Ahmad Yassaviy, Abduxoliq G‘ijduvoniy, Najmiddin Kubro, Bahouddin Naqshband va boshqalar. Dunyoviyfalsafiy ta’limot asoschilari al-Xorazmiy, alFarobiy, Ahmad alFarg‘oniy, Abu Rayhon Beruniy, Abu Ali ibn Sino, Mahmud Qoshg‘ariy, Yusuf Xos Hojib, Umar azZamaxshariylarning pedagogik g‘oyalarida amaliyaxloqiy faoliyat ustivorligi fikrlari ilgari suriladi. Sharq faylasuflari inson aql zakovati va qobiliyati taraqqiyotning bosh omili hisoblanadi deb bilib, aqlni yuksakka ko‘tardi va qobiliyatga ishondi. Barkamol avlodni ya’ni orif inson, fozil inson va komil inson tarbiyalash ularning yorqin orzusi bo‘ldi. Shu nuqtai nazardan Farobiy “Fozil odamlar shahri” asarida, jamiyatda kim bo‘lmayin, mansabi, mavqei, tutgan o‘rnidan qati nazar fozil kishi bo‘lmog‘i darkor, zero, bunday fuqaro o‘z davlatining barcha qonunqoidalarini yaxshi biladigan, unga to‘la to‘kis amal qiladigan, fikrlaydigan, o‘z kasbining mahoratini egasi, kerak bo‘lganda xalq, Vatan uchun jon fido qilishga tayyor shaxs bo‘ladi deb bilgan. Biroq dunyo olimlari, xalqlarining barchasi ham shunday o‘ylayvermagan, bunga faqat madaniyatga, ma’rifatga, ma’naviyatga ega bo‘lgan ziyolilar, hukmdorlargina bunday donishmand fikr yurita olganlar. Fozillar shahrining axolisi o‘rtasida o‘zaro hurmat, otaonalar va keksalar e’zozlash, sharqona mehr, shafqat, nazokat va ehtirom bo‘lgan.