2-mavzu. O’zgarmas tok chiziqli elektr zanjirlari Reja: O’zgarmas tok ta’rifi, elementlari, iste’molchilarini turlari



Download 391,21 Kb.
Pdf ko'rish
bet2/8
Sana26.10.2022
Hajmi391,21 Kb.
#856890
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
2-Mavzu

Tok kuchi. 
Zanjirining elektrik xususiyatlarini baxolovchi asosiy 
parametrlaridan biri tok kuchidir. Om qonuniga ko’ra elementdan o’tayotgan tok 
kuchi shu elemen uchlaridagi kuchlanishning element qarshiligiga nisbatiga teng
R
U
I
=
Tok kuchining o’lchov birligi Amper (qisqacha A yoziladi) bo’lib 1 Amper 
tok kuchi deganda o’tkazgich kesim yuzasidan 1 s da 1 Kulon miqdorda zaryad 
o’tishi tushuniladi
t
q
I
=
1 A tok kuchi amalda juda katta tok hisoblanadi, masalan 20 mA tokni inson 
tanasi sezadi, 50 mA tok xavfli hisoblanadi. Oddiy 100 Vt quvvatli lampa 220 V 
kuchlanishda ishlab turganda lampa tolalar orqali 0,45 A tok oqib turadi. 
Quvvat. 
Elektr energiyasidan foydalanishda elektr tokining quvvati asosiy 
amaliy ahamiyatga ega. Quvvat deb kuchlanishning tok kuchiga ko’paytmasiga 
aytiladi. Quvvatning o’lchov birligi sifatida Vatt qabul qilingan , qisqacha Vt 
yoziladi. 
U
I
P

=
Iste’molchi uchlaridagi kuchlanish 1 V bo’lib undan 1 A tok oqib o’tayotgan 
bo’lsa bu iste’molchidagi elektr tokining quvvati 1 Vt bo’ladi: 1 Vt = 1 • 1 A.
Elektr tokining bajargan ishi yoki energiya. 
Elektr tokining bajargan ishi
yoki egnergiyasi deb quvvatning vaqtga ko’paytmasiga aytiladi: 
A = R • t = I • U • t . 
Energiyaning, yoki ishning o’lchov birligi sifatida Joul (qisqacha J yoziladi) 
qabul qilingan. 1 Vt quvvatli iste’molchidan 1 s da 1 J energiya ajralib chiqadi, yoki 
1 J ish bajaradi. Masalan 11 rasmdagi R qarshilikli lampaning quvvati 0,6 Vt, 
demak bu lampa 1 s da 0,6 J, 10 s da 6 J, 1 soatda 2160 J va hokazo, ish bajaradi, 
yoki energiya sarflaydi. Ish va energiya fizik jihatdan bitta manoni bildiradi. Odatda 
manbaga nisbatan aytilganda energiya, iste’molchiga nisbatan aytilsa ish 
tushunchalari qo’llaniladi. Masalan 11- rasmdagi sxemaga nisbatan qo’llasak:
akkumulyatordan 1 soatda 2160 J energiya ajralib chiqmoqda, yoki boshqacha 
aytganda, sxemadagi R qarshilik 1 soatda 2160 J ish bajaradi. 

Download 391,21 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish