2-mavzu: Infratuzilmaning mohiyati, tarkibi va turkumlashtirilishi

g

• g

2. Ishlab chiqarish infratuzilmasining iqtisodiy mohiyati
Hozirgi vaqtda g'alla va don mahsulotlarining 10-15% gacha nobud bo'lgan. Bu esa, o‘z navbatida, iqtisodiyotga zarar keltiradi. Dunyo miqyosida don mahsulotlari 3 ta tartibda saqlanadi:¬
- don massasini quruq holatda saqlash;
- don massasini sovutilgan holatda saqlash;
- havo o'tkazmaydigan saqlash.
Umuman olganda, qishloq xo‘jaligi mahsulotlari turiga qarab, ularni saqlash uchun zamonaviy omborxonalar va muzlatgichlar qurishni tashkil etish zarur.
Qishloq xo‘jaligi korxonalari uchun o‘z mahsulotlarini sotish, ya’ni iste’molchilarga yetkazib berish juda muhim. Ayni paytda mamlakatimizda bu borada tajriba yo‘qligi, fermer xo‘jaliklari bozor kon’yunkturasini yaxshi bilmasligi tufayli bankrotlik holatlari tez-tez uchrab turadi. Fermer xo'jaliklarida mahsulot sotishdan oldin bozor holatini bilish kerak. O‘tgan yil yakunlarini inobatga olgan holda kelgusi yilda qaysi mahsulotlarga bo‘lgan talab ortishi yoki kamayishi, shuningdek, yil yakunida yuqori rentabellik bilan qaysi turdagi mahsulotlar ishlab chiqarilishi bozor kon’yunkturasi bilan belgilanadi.¬¬
Qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarish infratuzilmasining har bir tarmog‘idagi kamchiliklarni bartaraf etish uchun zarur hollarda kapital qo‘yilmalarni jalb etish zarur. Mavjud ishlab chiqarish infratuzilmasini rivojlantirish dolzarb masaladir. Infratuzilmaning har bir tarmog‘ida xoh agroservis tarmoqlari bo‘ladimi, xoh xizmat ko‘rsatuvchi korxonalar tayyor mahsulotni iste’molchiga yetkazishda eng samarali va jahon talablariga javob beradigan zamonaviy uskunalar bilan ta’minlangan. Bu muammolarni o‘z vaqtida hal etish, birinchidan, qishloq xo‘jaligi korxonalarining ishlab chiqarish jarayonini rivojlantirish, ikkinchidan, aholining oziq-ovqat va boshqa mahsulotlarga bo‘lgan talabini to‘liq qondirish imkonini beradi.

g

• g

3. Qishloq xo'jaligini rivojlantirishda ijtimoiy infratuzilmaning o'rni