2-маъруза: Тизимларнинг тарихи. Ахборот тизимларининг терминологияси

Мисол. Бир йўналишдаги метро ҳаракати: Шажаравий структура институтни бошқариш: "Ректор - Проректор - Декан – Кафедра мудири, кафедра ўқитувчилари ваҳ.к.; Тармоқ структураси – кўп қаватли уйни қуриш ташқилотининг иши, бунда деворларнинг монтажини, ҳудудни ободонлаштиришни паралел олиб бориш мумкин. Матрицали структура – илмий бўлимдаги ходимларнинг битта мавзу устида ишлаши.

Мисол. Бир йўналишдаги метро ҳаракати: Шажаравий структура институтни бошқариш: "Ректор - Проректор - Декан – Кафедра мудири, кафедра ўқитувчилари ваҳ.к.; Тармоқ структураси – кўп қаватли уйни қуриш ташқилотининг иши, бунда деворларнинг монтажини, ҳудудни ободонлаштиришни паралел олиб бориш мумкин. Матрицали структура – илмий бўлимдаги ходимларнинг битта мавзу устида ишлаши.

4.Алоқа-тизимни қуриш, унинг структураси бутунлиги хусусиятини сақлашни таъминлайди. Алоқа йўналиш, куч ва характер (кўриниш) орқали характерланади. Алоқаларни йўналтирилган ва йўналтирилмаган, кучли ва кучсиз, шунингдек ички ва ташқи ҳамда тўғри алоқа ва тескари алоқа турларига бўлинади.

Тўғри алоқалар –берилган функцияни ахборотни, энергияни ёки уларнинг комбинациясини асосий жараён йўналиши бўйича бир элементдан бошқасига узатиш учун хизмат қилади.

Тескари алоқа-асосан хабар бериш функциясини бажаради ва тизимнинг ҳолатини ўзгаришини акслантиради.

Бошқарув, адаптация, ўз-ўзини ростлаш, ўзини қайта ташкиллаш ёки ривожланиш жараёнларини қайта алоқасиз таъминлаб бўлмайди.

Тескари алоқа ёрдамида сигнал (ахборот) тизимнинг чиқиш йўлидан (бошқарув объектидан) бошқарув органига берилади. Бу сигнал бошқарув объектинин иши хусусидаги маълумотни ўзида мужассамлашган бўлади ва у ишнинг мазмуни ҳамда ҳажми қандай бўлиши кераклиги хусусидаги сигнал билан таққосланади. Агар реал сигнал ва режалаштирилган ҳолат сигнали орасида тафовут бўлса уни бартараф этиш бўйича тегишли чора кўрилади.

Тескари алоқа ёрдамида сигнал (ахборот) тизимнинг чиқиш йўлидан (бошқарув объектидан) бошқарув органига берилади. Бу сигнал бошқарув объектинин иши хусусидаги маълумотни ўзида мужассамлашган бўлади ва у ишнинг мазмуни ҳамда ҳажми қандай бўлиши кераклиги хусусидаги сигнал билан таққосланади. Агар реал сигнал ва режалаштирилган ҳолат сигнали орасида тафовут бўлса уни бартараф этиш бўйича тегишли чора кўрилади.